Η βυζαντινή ιστορία, καρποί της οποίας είναι τα σπουδαία μοναστήρια μας και οι μοναστικές πολιτείες, έχει πολλά μυστικά να διηγηθεί. Συνήθως όταν κάποιος βρεθεί σε έναν χώρο όπως η Παναγία η Εικοσαφοίνισσα, στην Καβάλα, ή στα απάτητα μοναστήρια των Τζουμέρκων, ή η μυστηριακή Μονή του Οσίου Λουκά στην Χίο, νιώθει την ανάταση που προσφέρουν αυτοί οι πολλοί δυνατοί χώροι, μιας και κανένα μοναστήρι δεν χτίζεται αν δεν προηγηθεί – πέρα από μια πιθανή θαυματουργή επιφάνεια που απαιτεί την ανέγερσή του – βαθιά ιστορική ανασκόπηση από τους κτήτορες. Ο θρησκευτικός τουρισμός, μπορεί να προσφέρει πολύ μεγαλύτερες αποκαλύψεις από όσες φαντάζεται κάποιος αρχικά.
Η αρχαία γνώση
Η βυζαντινή ναοδομία ακολούθησε απαρέγκλιτα τις αρχές της παμπάλαιας γνώσης του γεωδαιτικού πεδίου, έτσι τα μοναστήρια μας είναι αυτό που λέμε τόποι δύναμης. Πέρα από το τι έχει να προσφέρει κάθε μοναστήρι ξεχωριστά, την χάρη του Αγίου και την μοναδική του ιστορία, θέλουμε να σας δώσουμε κάποια στοιχεία που θα κάνουν το ταξίδι σας ακόμα πιο ενδιαφέρον. Θα σας δώσουμε μερικά κλειδιά από τους κώδικες που θα σας επιτρέψουν να αποκρυπτογραφήσετε την μυστική ιστορία των μοναστηριών.
Οι πάμπολλες Παναγίες
Τα μοναστήρια τα οποία είναι αφιερωμένα στην Παναγία είναι φυσικά πάρα πολλά στον ελληνικό χώρο. Όπου υπάρχει ένα τέτοιο μοναστήρι, στην αρχαιότητα υπήρξε ιερό της Δήμητρας κατά κύριο λόγο, ενώ αν πρόκειται για Παναγία η οποία είναι κοντά σε άστυ μάλλον έχουμε ιερό της Αθηνάς. Ειδική περίπτωση είναι οι ενάλιες Παναγίες, όπου στην αρχαιότητα θα έχει υπάρξει ιερό του Ποσειδώνα.
Η Μεταμόρφωση του Σωτήρα, ο Όσιος Λουκάς και ο Προφήτης Ηλίας
Πάντα οι μονές και οι εκκλησίες που αφιερώνονται στην Μεταμόρφωση του Χριστού και στον Προφήτη Ηλία είναι χτισμένες σε ύψωμα. Εύκολα καταλαβαίνουμε ότι κοντά πρέπει να υπήρξε στην αρχαιότητα ιερό του Απόλλωνος. Και η Μεταμόρφωση και η Ανάληψη του Ηλία στους ουρανούς έχουν να κάνουν με το υπερβατικό και άκτιστο φως, με το φως του Απόλλωνα για την σπερματική σοφία. Ιδιαίτερη περίπτωση αποτελεί η παράδοση των μονών που είναι αφιερωμένες στον Όσιο Λουκά. Το όνομα του ευαγγελιστή, επειδή μοιάζει πολύ με την ελληνική ρίζα –Λυκ, που σημαίνει το φως, όπως την συναντάμε στην λέξη Λυκαβηττός, ή Λύκαιο Όρος, πάντα σηματοδοτεί αρχαίο ιερό – αλλά όχι του Απόλλωνα, συνήθως του Διός, ένα φως πιο παλιό και πιο ηγεμονικό.
Η Μονή Αστερίου και τα ορφικά μυστήρια
Όπου υπάρχει μονή Αστερίου ή Αστερουσίου, η Αστραίου, έχει στην αρχαιότητα υπάρξει σπουδαίο ορφικό κέντρο. Ο Αστέριος, στην ορφική διήγηση, είναι το παιδί της Γαίας και του Ουρανού που καλείται να μην πιει από το νερό της λησμονιάς, όταν περάσει στον άλλον κόσμο, για να μπορέσει να θυμηθεί όλη την ανθρώπινη περιπέτειά του, να κρατήσει όλες τις μνήμες από τις αλλεπάλληλες ενσαρκώσεις του και να γίνει τέλειος άνθρωπος. Η Μονή Αστερίου στην Καισαριανή αξίζει την επίσκεψή σας κάτω από αυτό το πρίσμα.
Οι Άγγελοι, οι Λάβρες, οι θαυμαστές ενέργειες
Όπου έχουμε μοναστήρι αφιερωμένο σε αγγέλους και αρχαγγέλους, έχουμε έναν πολύ σημαντικό τόπο δύναμης, με συγκεκριμένα χαρακτηριστικά. Όπως η Μονή Αρχαγγέλων στην Θάσο ή του Ταξιάρχη στην Παλιά Καβάλα, αλλά και σε πολλά άλλα μέρη της Ελλάδας, όλες αυτές οι μονές που αφορούν αγγέλους αξίζουν μια παραμονή λίγο μετά την δύση του ηλίου, για να γευτεί κάποιος την ιδιαίτερη δύναμη που προσφέρει ο χώρος. Όσο για τις Λάβρες, όπως η Μεγίστη Λάβρα στην Πελοπόννησο, καταλαβαίνουμε ότι έχουμε να κάνουμε με χθόνιο παλαιό ιερό, όπου η ίδια η γη με τις παράξενες ιδιότητές της δίνει το ιδανικό περιβάλλον για μια «λάβρα», μια πηγή ενέργειας μη κατανοητή. Συνήθως, όπως και στην Μεγίστη Λάβρα, υπάρχουν άφθονοι θρύλοι στην περιοχή όπου υπάρχει τέτοια μονή, για παράξενα φαινόμενα, νεράιδες, ξαφνικές λάμψεις στο έδαφος.
Χρήσιμες Πληροφορίες
Γραφείο Πληροφοριών ΕΟΤ: Τηλ : 210 8707088 – Τηλ : 210 8707205