Το Κογκρέσο των ΗΠΑ ενέκρινε χθες (23.04.24) την αναγκαστική πώληση της κινεζικής εφαρμογής Tiktok. Ο πρόεδρος Μπάιντεν θέλει να υπογράψει τον νόμο σύντομα, αλλά πολλά προβλήματα ελλοχεύουν.
Tέσσερα χρόνια μετά την πρώτη αποτυχημένη απόπειρα, το Κογκρέσο των ΗΠΑ ψήφισε τη μεγαλύτερη ρύθμιση για το Τiktok στον κόσμο μέχρι σήμερα.
Το νομοσχέδιο πέρασε από τη Γερουσία χθες (23.04.24) αργά το βράδυ (τοπική ώρα), έχοντας ήδη εγκριθεί από τη Βουλή των Αντιπροσώπων. Ο πρόεδρος Τζο Μπάιντεν ανακοίνωσε ότι σκοπεύει να υπογράψει τον νόμο για το Τiktok σε νόμο στο εγγύς μέλλον.
Η απόφαση θα αναγκάσει την κινεζική μητρική εταιρεία του Tiktok, Bytedance, να πουλήσει τη δημοφιλή εφαρμογή. Η αποτυχία να το πράξει θα μπορούσε να οδηγήσει σε απαγόρευση στην προσοδοφόρα αγορά των ΗΠΑ. Παράλληλα, το Κογκρέσο δρομολόγησε ένα αμυντικό πακέτο δισεκατομμυρίων ευρώ – μεταξύ άλλων και για την Ουκρανία.
Η απόφαση για το Tiktok έχει εκτεταμένες συνέπειες: Ένα spin-off είναι περίπλοκο, τα δικαστήρια θα μπορούσαν να αποτρέψουν την απαγόρευση και η απόφαση επηρεάζει επίσης την κούρσα για τον Λευκό Οίκο.
Οι συνέπειες
Η επιρροή του Tiktok μέσω των μιμιδίων, των μουσικών τάσεων και των ιογενών «προκλήσεων» – η εφαρμογή έχει 170 εκατομμύρια ενεργούς χρήστες μόνο στις ΗΠΑ. Τώρα ο νόμος «Προστασία των Αμερικανών από τις ελεγχόμενες από ξένους αντιπάλους εφαρμογές» πρόκειται να αναγκάσει την Tiktok να αποσχιστεί από την κινεζική μητρική εταιρεία Bytedance, σημειώνει η Handelsblatt.
Μετά την έναρξη ισχύος του νόμου, απομένουν 270 ημέρες (με δυνατότητα παράτασης σε 360 ημέρες) για την πώληση. Διαφορετικά, τα καταστήματα εφαρμογών στις Ηνωμένες Πολιτείες θα απαγορεύεται να τοποθετούν το Tiktok στις πλατφόρμες iPhone ή Android.
Οι χρήστες δεν θα μπορούν πλέον να κατεβάζουν ή να ενημερώνουν την εφαρμογή. Εκτός αν παρακάμψουν τον αποκλεισμό με ένα τεχνητό προφίλ εξωτερικού μέσω VPN. Ωστόσο, αυτό καθιστά πολύ πιο δυσχερή τη χρήση και δίνει πλεονέκτημα στους ανταγωνιστές.
Σύμφωνα με τη χρηματοπιστωτική εταιρεία Wedbush, ο όμιλος Facebook Meta και η Google, οι ηγέτες της αγοράς για τη διαφήμιση στο διαδίκτυο, θα επωφεληθούν περισσότερο από αυτό. Επομένως, είναι πιθανό να είναι οι «κύριοι αποδέκτες των αναδιανεμημένων εσόδων της Tiktok».
Ο νόμος είναι ασυνήθιστος ακόμη και για τα αμερικανικά δεδομένα: μέχρι τώρα, το Κογκρέσο απέφευγε να ρυθμίσει τη Μεγάλη Τεχνολογία. Αλλά τώρα το κοινοβούλιο αναλαμβάνει πραγματικά δράση εναντίον μιας και μόνο εταιρείας.
2. H πώληση είναι περίπλοκη
Η κινεζική κυβέρνηση θα πρέπει να συμφωνήσει σε μια πώληση, κάτι που έχει δηλώσει ότι δεν θέλει να κάνει. Πάνω απ’ όλα, ο αλγόριθμος της ίδιας της εταιρείας δεν θα πρέπει να πέσει σε αμερικανικά χέρια και η Tiktok αξίζει σημαντικά λιγότερο χωρίς αυτόν.
Αν, αντίθετα με τις προσδοκίες, το Πεκίνο επιτρέψει την απόσχιση, η αναζήτηση αγοραστή θα είναι μάλλον δύσκολη, έστω και για λόγους αντιμονοπωλιακούς. Ο πρώην υπουργός Οικονομικών του Ντόναλντ Τραμπ, Στίβεν Μνούτσιν, ο επενδυτής Κέβιν Ο’Λίρι και ο πρώην διευθύνων σύμβουλος της Activision, Μπόμπι Κότικ, έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον.
3. Tα δικαστήρια έχουν τον τελικό λόγο
«Θα συνεχίσουμε να αγωνιζόμαστε, καθώς αυτή η νομοθεσία αποτελεί σαφή παραβίαση των δικαιωμάτων των 170 εκατομμυρίων Αμερικανών στο TikTok», έγραψε ο Μάικλ Μπέκερμαν (Michael Beckerman), διευθυντής πολιτικής του Tiktok στις ΗΠΑ, σε υπόμνημα προς τους υπαλλήλους. «Αυτή είναι η αρχή και όχι το τέλος αυτής της μακράς διαδικασίας».
Η Tiktok είχε ήδη ασκήσει με επιτυχία αγωγή κατά του διατάγματος του Τραμπ για την απαγόρευση της εφαρμογής το 2020 και στη συνέχεια κατά ενός παρόμοιου νόμου στη Μοντάνα. Η Tiktok χρηματοδότησε επίσης μια αγωγή από influencers.
Οργανώσεις για τα πολιτικά δικαιώματα, όπως η Αμερικανική Ένωση Πολιτικών Ελευθεριών, υπερασπίζονται την Tiktok και θεωρούν ότι ο νόμος παραβιάζει το δικαίωμα στην ελευθερία του λόγου. Η κυβέρνηση των ΗΠΑ υποστηρίζει ότι διακυβεύεται η εθνική ασφάλεια.
4. Η διαμάχη θα μπορούσε να κρίνει τις προεδρικές εκλογές στις ΗΠΑ
Το Τικτόκ αποκτά ολοένα και μεγαλύτερη σημασία για τη διαμόρφωση της πολιτικής γνώμης. Ενώ οι αριθμοί των χρηστών του Facebook και του YouTube παραμένουν στάσιμοι ή μειώνονται, αυξάνονται ραγδαία για το Tiktok. Οι νέοι Αμερικανοί είναι ιδιαίτερα πιστοί στην πλατφόρμα. Στη λεγόμενη γενιά Z, το Tiktok έχει αντικαταστήσει το Instagram ως την πρώτη πύλη κλήσης στα smartphones, γι’ αυτό και η προεδρική εκστρατεία του Μπάιντεν άρχισε πρόσφατα να λειτουργεί λογαριασμό.
Η απαγόρευση δεν θα τεθεί σε ισχύ πριν από την ημέρα των εκλογών στις 5 Νοεμβρίου, χάρη στη γενναιόδωρη προθεσμία των 360 ημερών. Όμως ο Μπάιντεν, του οποίου η υποστήριξη μεταξύ των νέων ψηφοφόρων έχει αποδυναμωθεί μετά το ξέσπασμα του πολέμου στη Γάζα, είναι απίθανο να γίνει αγαπητός σε αυτή τη σημαντική ομάδα-στόχο υπογράφοντας το νομοσχέδιο.
Μια απαγόρευση θα ήταν «καταστροφική», δήλωσε στη Handelsblatt ο 21χρονος influencer του Tiktok Harry Sasson. Η αφαίρεση «της πιο σημαντικής πηγής ειδήσεων» από τους νέους «δεν έχει κανένα νόημα για μένα».
Στη μονομαχία κατά του Τραμπ, κάθε ψήφος μετράει, επειδή μερικές λεγόμενες swing states αποφασίζουν ποιος θα κρατήσει την εξουσία στον Λευκό Οίκο. Ο Τραμπ προσπαθεί να χρησιμοποιήσει το ντιμπέιτ του Τίκτοκ προς όφελός του. Το 2020, ο ίδιος πίεσε για την απαγόρευση, αλλά έκτοτε την έχει απορρίψει. Ένας πιθανός λόγος: Ο Τραμπ έχει δεσμούς με τον επενδυτή της Bytedance Τζεφ Γιας, τον τρίτο μεγαλύτερο δωρητή των Ρεπουμπλικανών.
5. Η απόφαση αποτελεί κήρυξη πολέμου στην Κίνα
Η απαγόρευση της Τικτόκ συμβολίζει τη σκληρότερη στάση των ΗΠΑ απέναντι στην Κίνα, με τους Ρεπουμπλικάνους και τους Δημοκρατικούς να ξεπερνούν ο ένας τον άλλον με αιτήματα κατά της Κίνας κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας για τις προεδρικές εκλογές. Στο Καπιτώλιο, το Tiktok έχει τη φήμη του κινεζικού κατασκοπευτικού λογισμικού που κάνει πλύση εγκεφάλου στη νεολαία της Αμερικής.
Οι αμερικανικές υπηρεσίες πληροφοριών προειδοποιούν για «συγκεκαλυμμένη επιρροή και διάδοση παραπληροφόρησης» από την Tiktok στην προεκλογική εκστρατεία των ΗΠΑ. Ωστόσο, οι ΗΠΑ δεν έχουν παρουσιάσει καμία δημόσια διαθέσιμη απόδειξη ότι η Κίνα ήδη χειραγωγεί πληροφορίες και απομυζά δεδομένα χρηστών σε μεγάλη κλίμακα.
Ο νόμος κατά της Τικτόκ κλιμακώνει τώρα μια σειρά κυρώσεων, ελέγχων των εξαγωγών και τιμωρητικών δασμών. Η κινεζική κυβέρνηση θα μπορούσε να απαντήσει με αντίποινα κατά αμερικανικών εταιρειών. Αυτό με τη σειρά του θα μπορούσε να αυξήσει την πίεση στις αμερικανικές εταιρείες με μεγάλες επιχειρηματικές δραστηριότητες στην Κίνα – συμπεριλαμβανομένων της Apple και της Tesla.