Τη μεγάλη θεομητορική εορτή των «Εισοδίων της Θεοτόκου» πανηγυρίζει σήμερα, Πέμπτη (21.11.24) η Εκκλησία.
Σε τι διαφέρει από τις υπόλοιπες γιορτές της Θεοτόκου Μαρίας; Ποιες Μαρίες γιορτάζουν;
Η Παναγία γεννήθηκε από γονείς γηραιούς, τον Ιωακείμ και την Άννα, που είχαν παρακαλέσει με πολύ πόνο τον Θεό να τους δώσει ένα τέκνο και να το αφιερώσουν στο Ναό Του. Πραγματικά, αυτό και έκαναν.
Όταν η Μαρία έγινε 3 ετών, την έφεραν οι ίδιοι οι γονείς της στο Ναό και την παρέδωσαν στα χέρια του Ζαχαρία του ιερέα. Αυτός την αγκάλιασε, την ευλόγησε και είπε: «Εμεγάλυνε ο Κύριος το ονομά σου σε όλες τις γενεές. Με σένα θα ευλογηθούν τα έθνη και ο Κύριος θα λυτρώση τους υιούς του Ισραήλ».
Και ανέβασε την τριετή Μαρία στο εσωτερικό του θυσιαστηρίου, όπου ο Θεός την χαρίτωσε. Και ευφράνθηκε η Παναγία και με αγαλλίαση ψυχής εσκίρτησε και όλοι πνευματικά πανηγύρισαν που έμεινε στο Ναό τον Άγιο, για να αγιασθεί και να γίνει αργότερα η Μητέρα του ίδιου του Θεού.
Πέντε είναι οι μεγάλες γιορτές της Παναγίας: Στις 8 Σεπτεμβρίου γιορτάζουμε τη γέννησή της Παναγίας, στις 21 Νοεμβρίου τα Εισόδια της Θεοτόκου στον ναό, στις 25 Μαρτίου την εορτή του Ευαγγελισμού της Παναγίας, δηλαδή την χαρμόσυνη είδηση της επικείμενης γέννησης του Χριστού και στις 15 Αυγούστου τιμάμε την Κοίμησή της.
Ποιες Μαρίες γιορτάζουν;
Το έθιμο, το οποίο λέγεται ότι ξεκινά από την Κρήτη και αργότερα εξαπλώθηκε στην υπόλοιπη Ελλάδα, θέλει στις 21 Νοεμβρίου, δηλαδή ανήμερα των «Εισοδίων της Θεοτόκου» να γιορτάζουν οι «παρθένες» ή ανύπαντρες Μαρίες, φυσικά μαζί με αυτές και όλα τα υπόλοιπα θεοτοκωνύμια, ενώ στις 15 Αυγούστου τιμάμε τις παντρεμένες Μαρίες.
Παρ’ όλα αυτά, είναι ελάχιστες οι ανύπαντρες Μαρίες, οι οποίες εορτάζουν στις 21 Νοεμβρίου και όταν παντρεύονται τηρούν το έθιμο και αλλάζουν την ημερομηνία της εορτής τους.
Τί είναι το έθιμο με τα πολυσπόρια
Την παραμονή ή ανήμερα των Εισοδίων της Θεοτόκου οι νοικοκυρές έβραζαν πολλά σπόρια, σιτάρι, καλαμπόκι, φασόλια, φακές, κουκιά, ρεβίθια, μπιζέλια για την οικογένεια και για να μοιράσουν στη γειτονιά τους, να τους ευχηθούν να γίνουν τα σπαρτά και να έχουν καλή σοδειά. Ένα πιάτο το πήγαιναν στην εκκλησία κατά τη λειτουργία και διαβαζόταν. Στη συνέχεια το μοίραζαν στον κόσμο (όπως τα κόλλυβα). Μέρος του κρατούσαν για στο σπίτι. Απ’ αυτό έδιναν στα ζώα που χρησιμοποιούνταν παλιά στο όργωμα και το υπόλοιπο το έριχνε ο γεωργός στο χωράφι.
Ουσιαστικά, πρόκειται για μια αρχαία συνήθεια που δείχνει το σεβασμό των ανθρώπων στη μάνα φύση και στη ζωοδότρα γη. Ο αγροτικός κόσμος ήθελε να ευχαριστήσει τη γη που του χαρίζει καρπούς απαραίτητους για τη ζωή του. Έτσι το έθιμο συνεχίστηκε από τα αρχαία στα νεώτερα χρόνια. Βέβαια, χάρη στην τεχνολογική εξέλιξη, τα λιπάσματα και τα φυτοφάρμακα, η απόδοση των αγροτικών καλλιεργειών έχει βελτιωθεί σε μεγάλο βαθμό.
Ωστόσο, αρκετές νοικοκυρές, κυρίως από αγροτικές οικογένειες, συνεχίζουν το συγκεκριμένο έθιμο κι, έτσι, στα Εισόδια της Θεοτόκου βράζουν πολυσπόρια. Το διατηρούν ως ένα ιδιαίτερο πιάτο συνδεδεμένο με την αγροτική καλλιέργεια και παραγωγή. Και κυρίως συνδεδεμένο με την Παναγιά μας, την Πολυσπορίτισσα.
Ἀπολυτίκιον
Ἦχος δ’.
Σήμερον τῆς εὐδοκίας Θεοῦ τὸ προοίμιον, καὶ τῆς τῶν ἀνθρώπων σωτηρίας ἡ προκήρυξις ἐν Ναῷ τοῦ Θεοῦ, τρανῶς ἡ Παρθένος δείκνυται, καὶ τὸν Χριστὸν τοῖς πᾶσι προκαταγγέλλεται. Αὐτῇ καὶ ἡμεῖς μεγαλοφώνως βοήσωμεν, Χαῖρε τῆς οἰκονομίας τοῦ Κτίστου ἡ ἐκπλήρωσις.