Μεγάλη μάχη έγινε debate για τις εκλογές στην Κωνσταντινούπολη με τους Μπιναλί Γιλντιρίμ και Εκρέμ Ιμάμογλου να ανταλλάσσουν πυρά. Για κλοπή έκανε λόγο ο πρώην πρωθυπουργός της Τουρκίας.
Οι δύο υποψήφιοι για το αξίωμα του δημάρχου στις εκλογές στην Κωνσταντινούπολη αντάλλαξαν σφοδρά φραστικά πυρά όσον αφορά τις εκλογές στις οποίες αναμετρήθηκαν τον Μάρτιο — διαδικασία που ακυρώθηκε και θα επαναληφθεί — και παρουσίασαν τις πολιτικές τους προτάσεις στο εξαιρετικά σπάνιο τηλεοπτικό debate ανάμεσά τους που διεξήχθη χθες Κυριακή, μία εβδομάδα πριν από τη νέα ψηφοφορία, η οποία θεωρείται σοβαρή δοκιμασία για την τουρκική δημοκρατία, για το Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP) του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, αλλά και για τον τούρκο πρόεδρο προσωπικά.
Συντονιστής της εκπομπής ήταν ένας βετεράνος τούρκος τηλεοπτικός παρουσιαστής, ο Ισμαήλ Κουτσούκαγια. Ο Μπιναλί Γιλντιρίμ, ο υποψήφιος της «Λαϊκής Συμμαχίας» όπως ονομάστηκε το σχήμα του κυβερνώντος Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP) που συμμετέχει στις εκλογές στην Κωνσταντινούπολη, αναμετρήθηκε με τον υποψήφιο της «Εθνικής Συμμαχίας» Εκρέμ Ιμάμογλου, όπως βαπτίστηκε το σχήμα του αντιπολιτευόμενου Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος (CHP).
Ερωτηθείς για ποιο λόγο επαναλαμβάνεται η διαδικασία, ο Γιλντιρίμ τόνισε ότι το AKP ήθελε απλά να μετρηθούν τα άκυρα ψηφοδέλτια, όχι να ξαναγίνουν εκλογές, αλλά η αντιπολίτευση δεν συνεργάστηκε.
«Έγινε κλοπή», υποστήριξε ο Γιλντιρίμ
«Αν η δική μου ψήφος καταμετρήθηκε υπέρ του CHP ή του υποψήφιου κάποιου άλλου κόμματος, αυτό ήταν κλοπή», κατήγγειλε ο πρώην πρωθυπουργός της Τουρκίας. Αν η αντιπολίτευση δεν πρόβαλε τόσο σφοδρή αντίσταση στην ανακαταμέτρηση, οι εκλογές δεν θα επαναλαμβάνονταν και η χώρα και ο λαός θα είχαν αποφύγει όλη αυτή τη σύγχυση, πρόσθεσε.
Ο Ιμάμογλου αντέδρασε αμέσως, απαιτώντας ο Γιλντιρίμ να πει ποιος διατείνεται ότι διέπραξε «κλοπή» στις εκλογές της 31η Μαρτίου που κέρδισε και ανέλαβε για μερικά 24ωρα δήμαρχος πριν η εκλογική επιτροπή ακυρώσει το αποτέλεσμα λόγω παρατυπιών.
«Αναφέρεστε στους εκλογικούς αντιπροσώπους του AKP, του IYI, του MHP, ή μήπως του CHP;», αξίωσε να μάθει. «Ή μήπως στους επικεφαλής των εφορευτικών επιτροπών;», πρόσθεσε.
Ο Ιμάμογλου χαρακτήρισε την επαναληπτική ψηφοφορία μέρος του αγώνα «για τη δημοκρατία» στην Τουρκία και όχι απλά «μια τοπική εκλογική διαδικασία».
Νέα πυρά σε Ιμάμογλου
Ο Γιλντιρίμ κατηγόρησε τον Ιμάμογλου διότι αποπειράθηκε να αντιγράψει δεδομένα από υπολογιστές του δήμου κατά τη διάρκεια της βραχείας θητείας του στο αξίωμα του δημάρχου. «Αυτή η δουλειά, η αντιγραφή δεδομένων, είναι τακτική της FETO», είπε, χρησιμοποιώντας το ακρώνυμο του όρου «τρομοκρατική οργάνωση του Φετουλάχ» (Γκιουλέν), του θρησκευτικού τάγματος στο οποίο η κυβέρνηση επιρρίπτει την ευθύνη για την απόπειρα πραξικοπήματος του 2016. «Η FETO το έκανε αυτό στην ιστορία της», επέμεινε.
Σύμφωνα με τον Γιλντιρίμ, τρεις ειδικοί εκτός δήμου έχουν επίσης αναλάβει να ερευνήσουν την αντιγραφή των δεδομένων. Χαρακτήρισε «καταστροφική» την ενέργεια αυτή.
Ανταπαντώντας, ο Ιμάμογλου επισήμανε ότι ένας δήμαρχος δεν μπορεί να επιτελέσει το έργο του χωρίς να μελετήσει τι συμβαίνει στον δήμο του. Επέμεινε ότι η διαδικασία που ακολούθησε δεν ήγειρε κανένα ρίσκο για την ασφάλεια.
Κακομεταχείριση κατήγγειλε ο Ιμάμογλου
Ο υποψήφιος του CHP κατήγγειλε ότι υπήρξε κακοδιαχείριση και κατασπατάληση χρημάτων από την αυτοδιοίκηση της Κωνσταντινούπολης. Έκρινε ότι τα μεγαλύτερα προβλήματα της οικονομικής πρωτεύουσας της Τουρκίας είναι η φτώχεια και η σπατάλη πόρων.
Ο Εκρέμ Ιμάμογλου υποστήριξε ότι μια αναφορά του τουρκικού ελεγκτικού συνεδρίου που κάνει λόγο για κακοδιαχείριση που ανέρχεται σε ποσό 753 εκατομμυρίων τουρκικών λιρών (127,5 εκατ. δολαρίων) μέσα σε πέντε χρόνια στην Εταιρεία Ηλεκτρικών Τραμ και Τούνελ της Κωνσταντινούπολης (IETT), στην δημοτική υπηρεσία ύδρευσης (ISKI) και στον μητροπολιτικό δήμο. Ο Μπιναλί Γιλντιρίμ το αντέκρουσε: «δεν υπάρχει κανένα τέτοιο ποσό σε έκθεση του ελεγκτικού συνεδρίου», είπε. Επέμεινε ότι το ποσό για το οποίο υπάρχουν υποψίες για κακοδιαχείριση δεν ξεπερνά τις 108.000 τουρκικές λίρες (18.300 δολάρια).
Ο Γιλντιρίμ εξήγγειλε ότι θα δημιουργήσει 500.000 νέες θέσεις εργασίας μέσα σε πέντε χρόνια για Κωνσταντινουπολίτες προσελκύοντας ξένες επενδύσεις και ότι θα ιδρύσει ένα κέντρο τεχνολογίας για τα λεγόμενα «μεγάλα δεδομένα» (big data) και για την ανάπτυξη τεχνητής νοημοσύνης.
Από την πλευρά του ο Ιμάμογλου τόνισε πως η μία στις τέσσερις οικογένειες στην Τουρκία ζει κάτω από το όριο της πείνας και ότι σχεδιάζει ο δήμος να δώσει επιδόματα για να βοηθήσει τις πιο αναξιοπαθούσε από αυτές. Εξήγγειλε και αυτός ότι θα δημιουργηθούν εκατοντάδες χιλιάδες εργασίας: 200.000 για όσους εγγραφούν στο γραφείο εύρεσης εργασίας της περιφέρειας.
Η πλειοδοσία των δύο αντιπάλων συνεχίστηκε με υποσχέσεις περί αύξησης των χώρων πρασίνου στην Κωνσταντινούπολη: ο Ιμάμογλου εξήγγειλε 30 εκατομμύρια τετραγωνικά μέτρα πρασίνου, ο Γιλντιρίμ μίλησε για 37,5 εκατ. τετραγωνικά μέτρα κι έναν «Πράσινο διάδρομο».
Debate με τεράστιο πολιτικό βάρος
Στο χθεσινό debate, το πρώτο με τόσο μεγάλο πολιτικό βάρος έπειτα από σχεδόν δύο δεκαετίες, ο υποψήφιος του AKP Μπιναλί Γιλντιρίμ, πρώην πρωθυπουργός, αντιμετώπισε τον υποψήφιο του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος (CHP) Εκρέμ Ιμάμογλου, που κέρδισε τις εκλογές του Μαρτίου αλλά αναγκάστηκε να εγκαταλείψει το δημαρχείο όταν το αποτέλεσμα ακυρώθηκε τον Μάιο.
Ο Γιλντιρίμ, υποψήφιος με πολύ υψηλό προφίλ, έχασε οριακά την αναμέτρηση του Μαρτίου, εξέλιξη που χαρακτηρίστηκε μια από τις πιο βαριές ήττες για τον Ερντογάν αφότου το AKP κατέλαβε την εξουσία το 2002. Το κόμμα του ηττήθηκε επίσης στην πρωτεύουσα Άγκυρα.
Όμως τον περασμένο μήνα, με μια απόφαση που ήγειρε νέα ερωτήματα για τη διάκριση των εξουσιών και την ανεξαρτησία των θεσμών στην Τουρκία, το ανώτερο εκλογικό συμβούλιο ακύρωσε τη διαδικασία και έδωσε εντολή να επαναληφθεί η ψηφοφορία την 23η Ιουνίου, έπειτα από σωρεία καταγγελιών του AKP για παρατυπίες.
Το τρίωρο ντιμπέιτ, στο οποίο οι υποψήφιοι πρόβαλαν τα επιχειρήματά τους για ένα ευρύ φάσμα θεμάτων, από τα προβλήματα της τουρκικής οικονομίας ως τον μεγάλο αριθμό των μεταναστών στην Κωνσταντινούπολη και την έλλειψη χώρων πρασίνου, μεταδόθηκε από τα περισσότερα μεγάλα τουρκικά τηλεοπτικά δίκτυα. Γιγαντοοθόνες και μεγάλες τηλεοράσεις στήθηκαν σε πολλούς δρόμους.
Το πιο πρόσφατο τηλεοπτικό ντιμπέιτ αυτού του διαμετρήματος ανάγεται στον Οκτώβριο του 2002, όταν ο Ερντογάν είχε αναμετρηθεί με τον τότε πρόεδρο του CHP Ντενίζ Μπαϊκάλ. Εκείνη η εκπομπή είχε μεταδοθεί μία εβδομάδα πριν από τις βουλευτικές εκλογές που σήμαναν την έναρξη της κυριαρχίας του ισλαμοσυντηρητικού κόμματος στο τουρκικό πολιτικό σκηνικό.
Αλλαγή στρατηγικής
Η εκστρατεία ενόψει της επαναληπτικής διαδικασίας αυτού του μήνα διέφερε αισθητά από εκείνη ενόψει των εκλογών της 31ης Μαρτίου, όταν ο Ερντογάν εκφωνούσε καθημερινά ομιλίες με σκληρό, εθνικιστικό περιεχόμενο. Ενόψει της επαναληπτικής διαδικασίας στην Κωνσταντινούπολη, ο τούρκος πρόεδρος προτίμησε να κρατήσει πιο χαμηλό προφίλ.
Σε ομιλία του χθες, ο Ερντογάν διερωτήθηκε γιατί τα ξένα ΜΜΕ ενδιαφέρονται τόσο πολύ για την «εκλογή απλά και μόνο ενός δημάρχου», επιμένοντας στο ότι στο δημοτικό συμβούλιο της Κωνσταντινούπολης κυριαρχεί το AKP.
Οι δημοσκοπήσεις σταθερά φέρουν τον Ιμάμογλου να προηγείται, κάποιες με διαφορά.
Η νέα εκστρατεία του AKP έβαλε στο επίκεντρο τον Γιλντιρίμ και φάνηκε να έχει πιο συμφιλιωτικό τόνο, καθώς ο σκοπός ήταν προσελκυστούν ψηφοφόροι που εγκατέλειψαν το κυβερνών κόμμα και το εθνικιστικό MHP, με το οποίο έχει συμμαχήσει.
Ο σημερινός πρόεδρος Ερντογάν αναδείχθηκε στην κεντρική τουρκική πολιτική σκηνή όταν εξελέγη δήμαρχος της Κωνσταντινούπολης, πριν οδηγήσει το AKP στην εξουσία. Το Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης και τα ισλαμικά κόμματα που αποτέλεσαν πολιτικούς προγόνους του έλεγχαν την Κωνσταντινούπολη και την Άγκυρα επί 25 χρόνια, ως τις δημοτικές εκλογές του Μαρτίου.
Η διαδικασία της ερχόμενης Κυριακής θα βρεθεί στο μικροσκόπιο πολλών παικτών στις αγορές. Η πολιτική αβεβαιότητα επηρεάζει την τουρκική λίρα, η συναλλαγματική ισοτιμία της οποίας δέχθηκε βαρύ πλήγμα από πέρυσι και αντιμετωπίζει ακόμη ισχυρές πιέσεις εξαιτίας των εντάσεων στη σχέση της Τουρκίας με τις ΗΠΑ.
Στις εκλογές του Μαρτίου, ο Ιμάμογλου του CHP είχε συγκεντρώσει το 48,80% των ψήφων και ο Γιλντιρίμ του AKP το 48,55%, σύμφωνα με τα τελικά αποτελέσματα της διαδικασίας η οποία ακυρώθηκε.