Εφιαλτικές είναι οι προβλέψεις για την πορεία της τιμής του ελαιολάδου στο διάστημα μέχρι την επόμενη ελαιοκομική περίοδο. Οι πλέον απαισιόδοξοι κάνουν λόγο ακόμη και για σοβαρές ελλείψεις, αφού η φετινή παραγωγή στην χώρα ήταν σε απίστευτα χαμηλά επίπεδα, κατά πολύ πιο κάτω από τις πλέον απαισιόδοξες προβλέψεις.
Κάποιοι σημειώνουν με έμφαση ότι τον Αύγουστο οι τιμές μπορεί όχι απλά να έχουν φτάσει τα 20 το κιλό αλλά να μην υπάρχει προϊόν ούτε δείγμα. Η εκτίμηση είναι ότι η παραγωγή δύσκολα θα υπερβεί τους 100.000 τόνους, ενώ την περίοδο 2022-2023 η παραγωγή ελαιολάδου ήταν περίπου 300.000 τόνους. Βασικές αιτίες δεν ήταν άλλες από την ξηρασία και τη ζέστη, κάτι που προκάλεσε σοκ ελαιόδεντρα τα οποία και υπέφεραν πάρα πολύ.
Την ίδια στιγμή στην Ισπανία, τον μεγαλύτερο παραγωγό στον κόσμο, οι βροχές στα τέλη του 2023 και η πολύ κακή συγκομιδή το 2022, βοήθησαν την παραγωγή ελαιολάδου να είναι 15% υψηλότερη αυτή τη σεζόν. Ωστόσο, η τιμή του ελαιολάδου συνεχίζει να σπάει νέα ρεκόρ, ξεπερνώντας ακόμη και τα 10 ευρώ το λίτρο για τον τελικό καταναλωτή.
Η Ισπανία παρήγαγε μόνο 665.000 τόνους το 2022-2023, έναντι 1,3 εκατομμυρίων τόνων σε κανονικούς καιρούς, γεγονός που αναστάτωσε την παγκόσμια αγορά. Υπάρχουν πολλοί και ισχυροί παράγοντες που θα μπορούσαν να εξηγήσουν το άνοδο των φετινών τιμών.
Στην Ισπανία, παραγωγή εφέτος θα είναι γύρω στους 765.300 τόνους, σύμφωνα με τις κυβερνητικές προβλέψεις, δηλαδή, 15% μεγαλύτερη από την προηγούμενη. Αλλά εξακολουθεί να είναι 34% κάτω από τον μέσο όρο των τεσσάρων τελευταίων χρόνια. Πολλές ελαιοπαραγωγικές περιοχές υποφέρουν από τη σχεδόν μόνιμη ξηρασία και η οποία προκάλεσε πτώση της παραγωγής κατά 55%.
Βασικές αιτίες, σύμφωνα με τους ειδικούς επιστήμονες, ήταν η έλλειψη βροχόπτωσης και ένα πρώιμο κύμα καύσωνα που υπήρξε πέρυσι το πρώτο δεκαήμερο του Μαΐου, που αποδυνάμωσε τα δέντρα που ήταν τότε σε πλήρη άνθηση. Υπέφεραν επίσης από τον ασυνήθιστα ήπιο Δεκέμβριο, κατά τον οποίο οι θερμοκρασίες κυμαίνονταν γύρω στους 15°C.
Η κατάσταση μάλιστα όπως αναφέρουν παράγοντες της αγοράς, θα συνεχίσει να χειροτερεύει και αυτό έχει να κάνει την υπερθέρμανση του πλανήτη. Τα τελευταία δύο χρόνια η παγκόσμια παραγωγή ελαιολάδου μειώνεται και τα παγκόσμια αποθέματα είναι χαμηλά, κάτι που αναμφίβολα, ίσως και σε μεγαλύτερη ένταση θα συμβεί και στην Ελλάδα.
Για να προσαρμοστούν, πολλοί Έλληνες παραγωγοί ξεκίνησαν να φυτεύουν ελαιόδεντρα στα βόρεια της χώρας, αλλά τα δέντρα χρειάζονται χρόνο για να ωριμάσουν και ως εκ τούτου δεν θα είναι παραγωγικά για αρκετά χρόνια. Ευελπιστούν επίσης ότι θα γίνουν επενδύσεις για καλύτερη άρδευση για τις ελαιοκαλλιέργειες.
Οι ειδικοί φοβούνται ότι το ελαιόλαδο θα ξεπεράσει τα 20 ευρώ το λίτρο το επόμενο καλοκαίρι. Και όπως αναφέρουν οι παράγοντες της αγοράς σε αυτή την τιμή είναι να το αγοράσει ο μέσος καταναλωτής. Και πολλοί άνθρωποι σημειώνουν ότι πολλοί άνθρωποι θα αναγκαστούν να καταφύγουν σε άλλα φυτικά έλαια για μαγείρεμα και τηγάνισμα, παρόλο που είναι πολύ χειρότερα για την υγεία. Τα πρώτα στοιχεία δείχνουν μείωση της κατανάλωσης έχει φτάσει σε ποσοστό 30%.