Σε δημόσια διαβούλευση έθεσε χθες το Υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας το νομοσχέδιο υπό τον τίτλο «Ιδιωτική ασφάλιση έναντι φυσικών καταστροφών, κρατική αρωγή και προστασία, στεγαστική συνδρομή».
Η διαβούλευση θα διαρκέσει μέχρι την Τρίτη, 11 Ιουνίου 2024 και ώρα 20:00. Σκοπός του νομοσχεδίου είναι α) η ανάπτυξη και η επέκταση της ιδιωτικής ασφάλισης έναντι φυσικών καταστροφών, β) η ενίσχυση του πλαισίου για την κρατική αρωγή προς επιχειρήσεις και αγροτικές εκμεταλλεύσεις και γ) η ενδυνάμωση των αρμοδίων υπηρεσιών κρατικής αρωγής και η διοικητική ευελιξία, με στόχο τη βελτίωση των παρεχόμενων υπηρεσιών αναφορικά με την ανακούφιση των πληγέντων από φυσικές καταστροφές.
Το σχέδιο νόμου, το οποίο περιλαμβάνει συνολικά 46 διατάξεις, θεσπίζει, καταρχάς, την ίδρυση Παρατηρητήριου Ιδιωτικής Ασφάλισης έναντι Φυσικών Καταστροφών με βασική στόχευση την δημιουργία Εθνικής Στρατηγικής για την ιδιωτική ασφάλιση έναντι φυσικών καταστροφών, ώστε να διαμορφωθούν οι συνθήκες εκείνες που θα επιτρέψουν η κρατική αρωγή να πορεύεται αρμονικά και συμπληρωματικά με την ιδιωτική ασφάλιση στο πλαίσιο των νέων δεδομένων που έχει δημιουργήσει η κλιματική κρίση. Προς την αυτή κατεύθυνση, περιλαμβάνεται στο σχέδιο νόμου διάταξη για την υποχρεωτική ασφάλιση επιχειρήσεων με ετήσια ακαθάριστα έσοδα άνω των 2.000.000 ευρώ έναντι φυσικών καταστροφών και δη έναντι πυρκαγιάς από φυσικά αίτια, πλημμύρας και σεισμού.
Παράλληλα, με τις διατάξεις για την ιδιωτική ασφάλιση, το σχέδιο νόμου περιλαμβάνει μια σειρά από διατάξεις που τροποποιούν και εμπλουτίζουν το ν. 4797/2021, που αφορά το πλαίσιο της κρατικής αρωγής, σε συνέχεια των στοχευμένων παρεμβάσεων που έχουν θεσπιστεί μέχρι τώρα. Πρόκειται, ειδικότερα, για διατάξεις περί κρατικής αρωγής που αφορούν την επιχορήγηση κατ’ επάγγελμα αγροτών, την οριοθέτηση αγροτικών εκμεταλλεύσεων και λοιπές ρυθμίσεις ως προς τις τελευταίες, ώστε να είναι σαφείς οι προϋποθέσεις επιχορήγησης στο πλαίσιο εφαρμογής του ν. 4797/2021, να εξασφαλίζεται η αποφυγή διπλής χρηματοδότησης, να διευρύνεται στοχευμένα το πεδίο εφαρμογής και να είναι ευχερέστερη η διαδικασία επιχορήγησης.
Επίσης, περιλαμβάνονται και διατάξεις που αφορούν τη στεγαστική συνδρομή, αλλά και τη διαδικασία κατεδάφισης των επικινδύνως ετοιμόρροπων κτιρίων μετά από μία φυσική καταστροφή. Ειδικότερα, μεταξύ άλλων, εισάγεται διάταξη περί παροχής ειδικής στεγαστικής συνδρομής, ήτοι παροχής δυνατότητας στους δικαιούχους ανακατασκευής οικίας να λάβουν – κατόπιν ανάθεσης της κατασκευής ή/και εγκατάστασης από την αρμόδια υπηρεσία – συμβατική ή προκατασκευασμένη οικία συγκεκριμένων προδιαγραφών με σκοπό την ταχύτερη σε σχέση με την παραδοσιακή διαδικασία στέγασή τους. Περαιτέρω, δίδεται με έτερη διάταξη η δυνατότητα σε ιδιοκτήτες προσωρινώς ακατάλληλων κτιρίων εντός κατολισθαίνουσας ή επαπειλούμενης περιοχής να απεγκλωβιστούν από την κατάσταση αναμονής που βρίσκονται για να την επισκευή των κτιρίων τους μέχρι τώρα. Τέλος, εισάγεται ρύθμιση για την εγκατάσταση υπό συγκεκριμένες προυποθέσεις αεροθόλων αθλητικών εγκαταστάσεων για την αντιμετώπιση έκτακτων αναγκών προσωρινής στέγασης πληγέντων.
Το σχέδιο νόμου περιλαμβάνει, επίσης, διάταξη με την οποία εισάγεται η δυνατότητα διορισμού Συντονιστή Αποκατάστασης και Ανασυγκρότησης, ο οποίος θα είναι κατά περίπτωση επιφορτισμένος με το έργο της παρακολούθησης των έργων και δράσεων του σχεδίου αποκατάστασης, ανασυγκρότησης και ανάπτυξης συγκεκριμένης ή συγκεκριμένων περιοχών μετά από το ισχυρό πλήγμα από φυσική καταστροφή και την προώθηση ενός κυβερνητικού σχεδίου για την αποκατάσταση και ανασυγκρότηση της περιοχής.
Τέλος, στο σχέδιο νόμου περιλαμβάνονται μία σειρά από σημαντικές και κομβικές παρεμβάσεις στην διάρθωση των υπηρεσιών των οργανικών μονάδων της Γενικής Γραμματείας Αποκατάστασης Φυσικών Καταστροφών και Κρατικής Αρωγής και λοιπές οργανωτικές και εν γένει διοικητικής φύσεως διατάξεις που στοχεύουν στην εύρυθμη λειτουργία των υπηρεσιών της Γενικής Γραμματείας Αποκατάστασης Φυσικών Καταστροφών και Κρατικής Αρωγής, στην επιτάχυνση όλων των διαδικασιών αποκατάστασης και στήριξης των πληγέντων από φυσικές καταστροφές, λαμβάνοντας υπόψη τα νέα δεδομένα που έχει διαμορφώσει η κλιματική κρίση.
Αντικείμενο του νομοσχεδίου είναι:
- η σύσταση του Παρατηρητήριου Ιδιωτικής Ασφάλισης έναντι Φυσικών Καταστροφών, η υποχρεωτική ασφάλιση μεγάλων επιχειρήσεων έναντι φυσικών καταστροφών,
- η σημειακή τροποποίηση του υφιστάμενου πλαισίου κρατικής αρωγής του ν. 4797/2021 (Α’ 66) και χορήγησης ενισχύσεων σε επιχειρήσεις και αγροτικές εκμεταλλεύσεις με οικονομικές απώλειες σε περιοχές που επλήγησαν από φυσικές καταστροφές,
- η συμπλήρωση των διαδικασιών καταβολής ενισχύσεων προς ιδιώτες που έχουν πληγεί από φυσικές καταστροφές,
- η διαμόρφωση εργαλείων στεγαστικής συνδρομής πληγέντων από φυσικές καταστροφές,
- η δυνατότητα σύστασης, σε εξαιρετικές περιπτώσεις, θέσης Συντονιστή Αποκατάστασης και Ανασυγκρότησης,
- η σύσταση στη Γενική Γραμματεία Αποκατάστασης Φυσικών Καταστροφών και Κρατικής Αρωγής, Γενικής Διεύθυνσης Κρατικής Αρωγής και Συντονισμού, αποτελούμενης από τη Διεύθυνση Κρατικής Αρωγής Επιχειρήσεων και Φορέων, τη Διεύθυνση Κρατικής Αρωγής Αγροτικών Εκμεταλλεύσεων και τη Διεύθυνση Συντονισμού και Ειδικών Καθεστώτων,
- η σύσταση Διεύθυνσης Αποκατάστασης Επιπτώσεων Φυσικών Καταστροφών Αιγαίου και Κρήτης, και
- η δυνατότητα καθορισμού, σε εικοσιτετράωρη βάση, του ωραρίου εργασίας του προσωπικού το οποίο υπηρετεί στη Γενική Γραμματεία Αποκατάστασης Φυσικών Καταστροφών και Κρατικής Αρωγής.
Ασφάλιση μεγάλων επιχειρήσεων έναντι φυσικών καταστροφών
Επιχειρήσεις με ετήσια ακαθάριστα έσοδα, κατά το εκάστοτε προηγούμενο φορολογικό έτος, άνω των 2.000.000 ευρώ ασφαλίζονται υποχρεωτικά έναντι πυρκαγιάς από φυσικά αίτια, πλημμύρας και σεισμού.
Η ασφάλιση καλύπτει κατ’ ελάχιστον τον κίνδυνο από υλικές ζημιές που προκαλούνται από κινδύνους στις ιδιόκτητες κτιριακές εγκαταστάσεις, καθώς και σε λοιπά στοιχεία ενεργητικού της επιχείρησης, όπως τον εξοπλισμό, τις πρώτες ύλες, τα εμπορεύματα, τα φορτηγά αυτοκίνητα και αυτοκίνητα επαγγελματικής χρήσης, τα μέσα παραγωγής και τα αποθηκευμένα προϊόντα, και για ποσοστό τουλάχιστον 70% της αξίας του συνόλου του παραπάνω ενεργητικού.
Εάν δεν τηρηθεί η υποχρέωση του παρόντος, επιβάλλεται αυτοτελές διοικητικό πρόστιμο ύψους 5.000 ευρώ στην υπόχρεη επιχείρηση. Η υπόχρεη επιχείρηση οφείλει, εντός 30 ημερών από την κοινοποίηση της πράξης επιβολής του προστίμου, να συμμορφωθεί με την παραπάνω υποχρέωση διαφορετικά το πρόστιμο επιβάλλεται στο διπλάσιο του αρχικώς επιβληθέντος.
Οι υπόχρεες σε ασφάλιση επιχειρήσεις εξαιρούνται από κάθε επιχορήγηση κρατικής αρωγής για υλικές ζημιές στα περιουσιακά στοιχεία της από την επέλευση των κινδύνων, συμπεριλαμβανομένης της στεγαστικής συνδρομής.
Επιχορήγηση κατ’ επάγγελμα αγροτών
Για τους κατ’ επάγγελμα αγρότες, σύμφωνα με τα στοιχεία εγγραφής στο Μητρώο Αγροτών και Αγροτικών Εκμεταλλεύσεων και τις αγροτικές εκμεταλλεύσεις οι οποίες ανήκουν σε νομικά πρόσωπα, εφαρμόζονται οι διατάξεις περί επιχορήγησης επιχειρήσεων και μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα φορέων, περί επιχορήγησης ασφαλισμένων επιχειρήσεων και μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα φορέων, περί διαδικασίας επιχορήγησης επιχειρήσεων και μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα φορέων και περί διαδικασίας προκαταβολής επιχορήγησης σε επιχειρήσεις και μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα φορείς.
Η επιχορήγηση και η προκαταβολή έναντι επιχορήγησης του προηγούμενου εδαφίου δεν καλύπτουν ζημιές οι οποίες καλύπτονται από τους Κανονισμούς του Οργανισμού Ελληνικών Γεωργικών Ασφαλίσεων για την ασφάλιση της φυτικής παραγωγής και του ζωικού κεφαλαίου ή από τον εκάστοτε Κανονισμό Κρατικών Οικονομικών Ενισχύσεων του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων ή από λοιπά καθεστώτα ενίσχυσης του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, καθώς και ζημιές σε φυτική παραγωγή ή φυτικό κεφάλαιο.
Κατ’ εξαίρεση με κοινή απόφαση των Υπουργών Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας και Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, μετά από εισήγηση της Κυβερνητικής Επιτροπής Κρατικής Αρωγής και αιτήματος του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, δύναται να χορηγούνται ενισχύσεις οι οποίες θα χορηγούνταν βάσει του εκάστοτε Κανονισμού Κρατικών Οικονομικών Ενισχύσεων του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, και αφορούν σε ζημιές σε στοιχεία ενεργητικού. Με όμοια απόφαση εξειδικεύονται κάθε φορά το πεδίο εφαρμογής και οι καλυπτόμενες ζημιές και καθορίζεται κάθε άλλη λεπτομέρεια για την εφαρμογή του παρόντος.
Προϋπόθεση για την επιχορήγηση του παρόντος είναι οι αγρότες να έχουν υποβάλει τη δήλωση ενιαίας ενίσχυσης στο Ολοκληρωμένο Σύστημα Διαχείρισης Ελέγχου και να έχουν εκπληρώσει την υποχρέωση καταβολής της ειδικής ασφαλιστικής εισφοράς στον Οργανισμό Ελληνικών Γεωργικών Ασφαλίσεων, με την επιφύλαξη των εξαιρέσεων από την υποχρεωτική ασφάλιση.
Διαβάστε αναλυτικά το νομοσχέδιο του Υπουργείου Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας.