Η απόφαση του Εμανουέλ Μακρόν να προκηρύξει πρόωρες εκλογές στη Γαλλία προκαλεί στους Ευρωπαίους αξιωματούχους αναμνήσεις από το Brexit.
Μόλις ο πρόεδρος της Γαλλίας ανακοίνωσε την απόφασή του, δύο τον συνέκριναν αμέσως με τον πρώην πρωθυπουργό του Ηνωμένου Βασιλείου Ντέιβιντ Κάμερον, ο οποίος προκήρυξε και έχασε το δημοψήφισμα για τη συμμετοχή στην Ευρωπαϊκή Ένωση το 2016, που οδήγησε τελικά στο Brexit.
Και οι δύο άνδρες εμφανίζονταν με αυτοπεποίθηση, ως θεσμικές προσωπικότητες υπό την πολιορκία της λαϊκιστικής δεξιάς που προγραμμάτισαν μια ριψοκίνδυνη και περιττή ψηφοφορία, στοιχηματίζοντας ότι θα διευθετούσε τα εσωτερικά τους προβλήματα. Η πλευρά του Γάλλου προέδρου απηχούσε μάλιστα στοιχεία της ρητορικής του Κάμερον την πρώτη εβδομάδα της εκστρατείας.
Ο υπουργός Οικονομικών Μπρούνο Λε Μερ προέβλεψε οικονομική κρίση αν το ακροδεξιό κόμμα της Μαρίν Λε Πεν καταφέρει να εφαρμόσει το πρόγραμμά του. Αν και ανέφερε ονομαστικά έναν από τους βραχύβιους διαδόχους του Κάμερον προειδοποιώντας για οικονομικό χάος, η στρατηγική αυτή μοιάζει με αυτό που έγινε γνωστό ως «Project Fear» του ίδιου του Κάμερον κατά τη διάρκεια της εκστρατείας για το Brexit.
Οι αξιωματούχοι της ΕΕ έχουν περάσει μεγάλο μέρος της τελευταίας δεκαετίας προσπαθώντας να αντιμετωπίσουν τις επιπτώσεις της ψηφοφορίας του Ηνωμένου Βασιλείου. Όμως, μια ολοκληρωμένη κρίση στη Γαλλία θα μπορούσε τελικά να αποτελέσει σοβαρότερη απειλή για το μπλοκ, καθώς θα έπληττε την καρδιά της ευρωζώνης.
Οι κίνδυνοι στη Γαλλία είναι το πρώτο θέμα κάθε συζήτησης στις Βρυξέλλες αυτή τη στιγμή, δήλωσε ένας διπλωμάτης.
Αυτοί οι φόβοι βρίσκουν απήχηση και στις χρηματοπιστωτικές αγορές. Το ασφάλιστρο που ζητούν οι επενδυτές για να κατέχουν 10ετή γαλλικά κρατικά ομόλογα μόλις σημείωσε το μεγαλύτερο εβδομαδιαίο άλμα που έχει καταγραφεί ποτέ, ενώ οι γαλλικές μετοχές έχουν χάσει περίπου 195 δισ. ευρώ σε κεφαλαιοποίηση την ίδια περίοδο.
Η ψήφος της Βρετανίας υπέρ της αποχώρησης από την ΕΕ προκάλεσε χρηματοπιστωτικές δονήσεις που διήρκεσαν για χρόνια, με τους επενδυτές να απαιτούν το λεγόμενο Brexit premium για να κατέχουν περιουσιακά στοιχεία του Ηνωμένου Βασιλείου.
«Οι αγορές έχουν ήδη επιδείξει ευαισθησία στην πολιτική κατάσταση στη Γαλλία. Το υψηλό βάρος του χρέους της καθιστά τη Γαλλία ευάλωτη στις μεταβολές του κλίματος των επενδυτών και υπάρχει σαφής κίνδυνος τα spreads να διευρυνθούν περαιτέρω εάν οι εκλογές προκαλέσουν μια μεγάλη αλλαγή στην κατεύθυνση της πολιτικής», επισημαίνουν αναλυτές του Bloomberg.
Η προεκλογική ομάδα του Μακρόν δεν πιστεύει ότι τα διδάγματα του Brexit ισχύουν γι’ αυτούς, σύμφωνα με πηγές του Bloomberg. Αντιθέτως, πιστεύουν ότι η εστίαση στους οικονομικούς κινδύνους του σχεδίου της Λε Πεν είναι ο τρόπος για να ενισχύσουν την υποστήριξή τους, υποστηρίζοντας ότι το ξεπούλημα της αγοράς είναι μια σαφής απόδειξη των κινδύνων.
«Πολιτικοί όπως ο Ντέιβιντ Κάμερον στο Ηνωμένο Βασίλειο θα μπορούσαν να πουν ένα ή δύο πράγματα για το πώς τέτοια παιχνίδια έχουν τη συνήθεια να ανατινάζονται στα μούτρα σου», δήλωσε ο Μαρκ Ντάουντινγκ, επικεφαλής επενδύσεων στην RBC BlueBay Asset Management.
Οι καταστροφές στην αγορά ξυπνούν επίσης δυσάρεστες μνήμες από την κρίση της ευρωζώνης, η οποία είδε μεμονωμένα μέλη όπως η Ιρλανδία, η Ισπανία και, κυρίως, η Ελλάδα να μπαίνουν στο στόχαστρο των επενδυτών ομολόγων λόγω των ασταθών δημόσιων οικονομικών τους.
Η Ιταλία, η πιο υπερχρεωμένη χώρα της ΕΕ μετά την Ελλάδα, θα μπορούσε να είναι η επόμενη χώρα που θα βρεθεί στο στόχαστρο, αν οι επενδυτές αρχίσουν να μειώνουν τις τοποθετήσεις τους σε ευρωπαϊκά κρατικά ομόλογα. Το ασφάλιστρο κινδύνου για το ιταλικό χρέος έχει επίσης εκτοξευθεί αυτή την εβδομάδα ως συνέπεια των προβλημάτων στη Γαλλία.
Ένας Ιταλός αξιωματούχος δήλωσε ότι οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής στη Ρώμη παρακολουθούν την κατάσταση με ανησυχία και ότι αν το γαλλικό ξεπούλημα συνεχιστεί θα μπορούσε να δοκιμάσει την προθυμία της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας να παρέμβει. Μέχρι στιγμής, οι αξιωματούχοι της ΕΚΤ δεν βλέπουν λόγο ανησυχίας και δεν έχουν συζητήσει το ενδεχόμενο να χρησιμοποιήσουν τα εργαλεία κρίσης τους, σύμφωνα με πληροφορίες του Bloomberg.