Η κατάσταση που επιδεινώνεται στην παγκόσμια οικονομία, κυρίως εξαιτίας της ανάφλεξης στην Μέση Ανατολή φαίνεται ότι αναγκάζει την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα να αλλάξει ρότα, κάτι που αρχίζουν να σιγοψιθυρίζουν ο ένας μετά τον άλλον τα μέλη του διοικητικού συμβουλίου της ΕΚΤ, αλλά και οι κεντρικοί τραπεζίτες των χωρών μελών της Ευρωζώνης.
Ο φόβος είναι διάχυτος πλέον στην ΕΚΤ και στους τραπεζικούς και οικονομικούς κύκλους, ότι συνέχιση της νομισματικής σύσφιξης είναι πιθανόν να πνίξει την οικονομία και φέρει τα ακριβώς αντίθετα αποτελέσματα. Ο Έλληνας κεντρικός τραπεζίτης Γιάννης Στουρνάρας μιλώντας στους Financial Times εμφανίστηκε προβληματισμένος για τις συνέπειες στην ευρωπαϊκή οικονομία από την ανάφλεξη στη Μέση Ανατολή και ουσιαστικά σήμανε το τέλος του κύκλου αυξήσεων στα επιτόκια, εκφράζοντας βέβαια την δική του προσωπική άποψη.
Παράλληλα και άλλο κεντρικοί τραπεζίτες, μιλώντας πριν λίγες ημέρες στα «ΝΕΑ», εμφανίστηκαν προβληματισμένοι και ουσιαστικά τάσσονται υπέρ της αλλαγής μίγματος νομισματική πολιτικής, απέναντι στα νέα δεδομένα που δημιουργεί η έκρυθμη κατάσταση στην Μέση Ανατολή.
Η επόμενη συνεδρίαση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, που είναι προγραμματισμένη για την επόμενη Πέμπτη 26 Οκτωβρίου στην Αθήνα με οικοδεσπότη τον Έλληνα κεντρικό τραπεζίτη Γιάννη Στουρνάρα. Τα έξι μέλη του Εκτελεστικού Συμβουλίου της ΕΚΤ, αλλά και οι 20 κεντρικοί τραπεζίτες της Ευρωζώνης θα βρεθούν στο κτίριο της Τράπεζας της Ελλάδος, σε μια ιδιαίτερα κρίσιμη συνεδρίαση στην οποία και θα ληφθούν, σημαντικές αποφάσεις για την επόμενη ημέρα.
Ο διοικητής της ΤτΕ, Γιάννης Στουρνάρας έκανε λόγο μιλώντας στους FT, για την ανάγκη άρδην αλλαγής του πολιτικού και οικονομικού σκηνικού, βάζοντας στο τραπέζι την ανάγκη αλλαγής ρότας από την ΕΚΤ.
Όπως χαρακτηριστικά σημείωσε «εάν έχεις μια νέα πηγή αβεβαιότητας στη Μέση Ανατολή, όπου είναι εντελώς άγνωστο τι πρόκειται να συμβεί – είμαστε στο σκοτάδι – είναι καλύτερα να κρατήσουμε όλες τις επιλογές μας ανοιχτές και να προσέξουμε να διατηρήσουμε την ανθεκτικότητα της ευρωπαϊκής οικονομίας» ενώ προειδοποίησε για τις νέες προκλήσεις που προκύπτουν για την ευρωπαϊκή οικονομία – από διαταραχές στην αγορά ενέργειας μέχρι ενδεχόμενο προσφυγικό κύμα.
Ο Γιάννης Στουρνάρας παίρνει θέση για δεύτερη φορά σε λίγες ημέρες. Είχε προηγηθεί το πρώτο καμπανάκι του Έλληνα κεντρικού τραπεζίτη καθώς μιλώντας στο πρακτορείο Reuters, εφιστούσε την προσοχή στις επιπτώσεις του πολέμου στην Παλαιστίνη χαρακτηρίζοντας το μια υπενθύμιση ότι πρέπει να λάβουμε υπόψη τη γεωπολιτική αβεβαιότητα στους υπολογισμούς μας, και προσθέτοντας πως, συνήθως, ο αντίκτυπος τέτοιων συγκρούσεων είναι ως επί το πλείστον στασιμοπληθωρισμός.
Η οικονομία της Ευρωζώνης βρίσκεται ήδη σε «ένα κρίσιμο σημείο, όπου αν συνεχίσουμε να αυξάνουμε τα επιτόκια, διατρέχουμε τον κίνδυνο να σπάσει κάτι» επεσήμανε στους FT, ενώ «βλέποντας μπροστά» έθεσε τις προϋποθέσεις υπό τις οποίες η ΕΚΤ θα μπορούσε να ξεκινήσει τις μειώσεις επιτοκίων: «αν ο πληθωρισμός, στα μέσα του επόμενου έτους… πέσει κοντά στο 3%, αυτή είναι ίσως η στιγμή να αρχίσουμε να σκεφτόμαστε μια μείωση των επιτοκίων».
Η τιμή του πετρελαίου και ο πληθωρισμός
Στον ίδιο προειδοποιητικό τόνο τοποθετήθηκε μιλώντας στα «ΝΕΑ» και ο αξιωματούχος της ΕΚΤ, Ρόμπερτ Χόλτζμαν, λέγοντας πως ο κίνδυνος υψηλότερων τιμών του πετρελαίου και κατά συνέπεια υψηλότερου πληθωρισμού και χαμηλότερης ανάπτυξης έχει σαφώς αυξηθεί μετά την έναρξη της σύγκρουσης.
Από την πλευρά του, όπως αναφέρει το Bloomberg, ο Γκαμπριέλ Μακλούφ, συνεργάτης της ΕΚΤ και επικεφαλής της ιρλανδικής κεντρικής τράπεζας, τόνισε πως «οι προοπτικές είναι εξαιρετικά αβέβαιες καθώς αλλάζουν συνεχώς ως αποτέλεσμα των συγκρούσεων, του γεωπολιτικού κατακερματισμού και των ακραίων καιρικών συνθηκών που σχετίζονται με την κλιματική αλλαγή».
Για την ανάφλεξη στη Μέση Ανατολή μίλησε και ο Πιερ Γουνς, Διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας του Βελγίου που είπε ότι «οι κινήσεις στις διεθνείς αγορές πετρελαίου που έχουν παρατηρηθεί μέχρι στιγμής σημαίνουν μάλλον περιορισμένες αναθεωρήσεις». Ο ίδιος ανέφερε ότι η κατάσταση θα μπορούσε να αλλάξει αν η σύγκρουση στο Ισραήλ και τη Γάζα κλιμακωθεί στην ευρύτερη περιοχή και προκαλέσει ευρύτερη γεωπολιτική αστάθεια και περισσότερες αυξήσεις τιμών στις παγκόσμιες αγορές εμπορευμάτων.
Όχι σε υπερβολική σύσφιξη
Ο Πορτογάλος κεντρικός τραπεζίτης Μάριο Σεντένο σχολίασε ότι «η ισορροπία των κινδύνων είναι ξεκάθαρα προς τα κάτω» προσθέτοντας πως «στο σημερινό οικονομικό πλαίσιο δεν μπορούμε να διακινδυνεύσουμε υπερβολική σύσφιξη που βλάπτει την οικονομική δραστηριότητα περισσότερο από όσο χρειάζεται».
Ο Μάντις Μούλερ της κεντρικής τράπεζας της Εσθονίας από την πλευρά του προειδοποίησε ότι «πρέπει να παραμείνουμε σε εγρήγορση και να δώσουμε προσοχή στα σημάδια ή τις πιέσεις που επανεμφανίζονται στις τιμές, όπως η πρόσφατη άνοδος των τιμών της ενέργειας λόγω των γεωπολιτικών εξελίξεων».
Τέλος και ο Κωνσταντίνος Ηροδότου από την Κύπρο ανέφερε: «Δυστυχώς, οι πρόσφατες εξελίξεις στο Ισραήλ, εκτός από τη θλιβερή ανθρώπινη διάστασή τους, αυξάνουν και τους οικονομικούς κινδύνους, για παράδειγμα σε σχέση με τις τιμές της ενέργειας που – εάν υπάρξει παρατεταμένη κρίση – μπορεί να έχουν αρνητικές επιπτώσεις στον πληθωρισμό και στην οικονομική δραστηριότητα».