Ιδιοκατοίκηση: Η κατάρρευση του αμερικανικού ονείρου και η θέση της Ελλάδας

Η διατήρηση των επιτοκίων και του πληθωρισμού σε υψηλά επίπεδα που συνεχίζει να εκτινάσσει το κόστος αγοράς κατοικίας σε δυσθεώρητα επίπεδα σε παγκόσμιο επίπεδο, φαίνεται ότι σταδιακά σβήνει το περιβόητο «αμερικανικό όνειρο» που συνδέεται άρρηκτα με την ιδιοκτησία κατοικίας.

Το ίδιο με τις ΗΠΑ φαίνεται να συμβαίνει στη Βρετανία και στην Αυστραλία, την ώρα που σε Ευρωπαϊκό επίπεδο υπάρχει μια πιο αισιόδοξη εικόνα, με τα ποσοστά ιδιοκατοίκησης να διατηρούνται σε υψηλά επίπεδα. Την ώρα που στην Ελλάδα το ποσοστό ιδιοκτησίας κατοικιών, αν και έχει μειωθεί κατά 2,5% εξακολουθεί να είναι από τα υψηλότερα στον κόσμο, πάνω από 70%.

Η ιδιοκατοίκηση παρά το γεγονός ότι βρίσκεται στο DNA του Έλληνα, σήμερα μειώθηκε κατά 102.695 κατοικίες. Ένα μεγάλο μέρος των άνωθεν κατοικιών μπορεί να «χάθηκαν» λόγω της έναρξης των πλειστηριασμών. Παράλληλα, μέρος ιδιοκτητών ακινήτων με οφειλές σε τραπεζικά ιδρύματα θέλησαν να εξοφλήσουν το ποσό οφειλής πουλώντας την ιδιοκτησία τους.

Παράλληλα, ένα μέρος των ιδιοκτητών μπορεί να επέλεξαν να εκμεταλλευτούν τα ακίνητά τους μέσω βραχυχρόνιας μίσθωσης ή και να πουλήσουν την κατοικία τους λόγω της αύξησης των τιμών πώλησης και να στραφούν στο ενοίκιο.

Σε ευρωπαϊκό επίπεδο τα 2/3 των νοικοκυριών, δηλαδή το 69%, είναι ιδιοκτήτες ακινήτων, ενώ το υπόλοιπο 31% ζουν σε ενοικιαζόμενες κατοικίες. Ολόκληρος ο ευρωπαϊκός νότος εμφανίζει πλέον μεγαλύτερα ποσοστά ιδιοκατοίκησης, για παράδειγμα η Πορτογαλία είναι στο 78% και η Ισπανία στο 76%.

Η ιδιαίτερη μάλιστα είναι η περίπτωση της Ισπανίας που όπως και η Ελλάδα, με τα μέτρα που θέσπισε διαχρονικά, ενθάρρυνε τους ανθρώπους να αποκτήσουν ή να χτίσουν σπίτι, και όχι να νοικιάσουν. Συγκεκριμένα, η αγορά σπιτιού είναι κάπως σαν «το ισπανικό όνειρο», αφού κάθε Ισπανός ονειρευεται να έχει ένα σπίτι.

Μάλιστα, οι ισπανικές κυβερνήσεις βοήθησαν ιδιαίτερα σ’ αυτό, καθώς κάθε στεγαστική πολιτική που εφάρμοσαν ήταν προσανατολισμένη στην ιδιοκτησία. Συγκεκριμένα, το κράτος κυρίως επιδοτούσε δάνεια και έχτιζε σπίτια τα οποία αργότερα παραχωρούσε σε δικαιούχους. Σήμερα, τρεις στους τέσσερις Ισπανούς έχουν ιδιόκτητο σπίτι, ποσοστό επίσης αντίστοιχο με το ελληνικό (73%) και αρκετά υψηλότερο από της Αυστρίας (54%) και της Γαλλίας (65%).

Όσο για τις βαλκανικές χώρες, διατηρούν τα υψηλότερα ποσοστά ιδιοκατοίκησης, καθώς αυτά φτάνουν στο 80% – 90%, ποσοστά που πριν κάποιες δεκαετίες διέθετε και η Ελλαδα. Συγκριμένα, τα πρωτεία στην ΕΕ κατέχει η Ρουμανία (95%), δεύτερη είναι η Σλοβακία (93%), τρίτη η Κροατία (91%) και ακολουθεί η Ουγγαρία (90%), ενώ η Γερμανία ήταν η μοναδική χώρα κράτος-μέλος της ΕΕ όπου η ενοικίαση ήταν ελαφρώς πιο συχνή, αντιπροσωπεύοντας το 53% του πληθυσμού.

Στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού ωστόσο υπάρχουν μαύρα σύννεφα, καθώς η κρίση στα ακίνητα βαθαίνει. Τον Δεκέμβριο του 2023 τα επίσημα στοιχεία έδειχναν ότι το μέσο αμερικανικό νοικοκυριό έπρεπε να διαθέσει το 37% του ακαθάριστου εισοδήματός του για να ανταποκριθεί στις δόσεις των στεγαστικών του δανείων. Αυτό είναι το υψηλότερο ποσοστό από το 1984 και δεν υπολογίζει φόρους, ασφάλιση και άλλες δαπάνες συντήρησης.

Το ποσοστό ιδιοκτησίας κατοικίας στις Ηνωμένες Πολιτείες αυξήθηκε ελαφρώς το 2022, φτάνοντας στο υψηλότερο επίπεδο από το 2011. Ωστόσο, το 2023 το ποσοστό των νοικοκυριών που διαμένουν σε σπίτια που τους ανήκουν μειώθηκε στο 65,7%. Το υψηλότερο ποσοστό ιδιοκτησίας κατοικίας στις ΗΠΑ καταγράφηκε το 2004, πριν η ύφεση του 2007-2009 πλήξει την αγορά κατοικίας.Ο ρυθμός ιδιοκτησίας κατοικίας στις ΗΠΑ μειώθηκε πριν την ύφεση και συνέχισε να μειώνεται μέχρι το 2016.

Παρά αυτήν την τάση, το ποσοστό των Αμερικανών που θεωρούν την ιδιοκτησία κατοικίας ως μέρος του αμερικανικού ονείρου τους παραμένει σχετικά σταθερό. Αυτό υποδηλώνει ότι η οικονομική δυσχέρεια που προκάλεσε η ύφεση οδήγησε στη μείωση της ιδιοκτησίας κατοικίας, παρά σε αλλαγή της άποψης για τη σημασία της ίδιας της ιδιοκτησίας κατοικίας.

Μάλιστα, οι τάσεις στην ιδιοκτησία κατοικίας διαφέρουν ανά γενιά. Η ιδιοκτησία κατοικίας μεταξύ των Αμερικανών άνω των 65 ετών μειώνεται, ενώ οι περισσότεροι νέοι της γενιάς των Millennials που διαμένουν σε ενοικιαζόμενα διαμερίσματα σχεδιάζουν να αγοράσουν σπίτι στο εγγύς μέλλον.

Ιδιοκατοίκηση: Η κατάρρευση του αμερικανικού ονείρου και η θέση της Ελλάδας

Η διατήρηση των επιτοκίων και του πληθωρισμού σε υψηλά επίπεδα που συνεχίζει να εκτινάσσει το κόστος αγοράς κατοικίας σε δυσθεώρητα επίπεδα σε παγκόσμιο επίπεδο, φαίνεται ότι σταδιακά σβήνει το περιβόητο «αμερικανικό όνειρο» που συνδέεται άρρηκτα με την ιδιοκτησία κατοικίας.

Το ίδιο με τις ΗΠΑ φαίνεται να συμβαίνει στη Βρετανία και στην Αυστραλία, την ώρα που σε Ευρωπαϊκό επίπεδο υπάρχει μια πιο αισιόδοξη εικόνα, με τα ποσοστά ιδιοκατοίκησης να διατηρούνται σε υψηλά επίπεδα. Την ώρα που στην Ελλάδα το ποσοστό ιδιοκτησίας κατοικιών, αν και έχει μειωθεί κατά 2,5% εξακολουθεί να είναι από τα υψηλότερα στον κόσμο, πάνω από 70%.

Η ιδιοκατοίκηση παρά το γεγονός ότι βρίσκεται στο DNA του Έλληνα, σήμερα μειώθηκε κατά 102.695 κατοικίες. Ένα μεγάλο μέρος των άνωθεν κατοικιών μπορεί να «χάθηκαν» λόγω της έναρξης των πλειστηριασμών. Παράλληλα, μέρος ιδιοκτητών ακινήτων με οφειλές σε τραπεζικά ιδρύματα θέλησαν να εξοφλήσουν το ποσό οφειλής πουλώντας την ιδιοκτησία τους. Παράλληλα, ένα μέρος των ιδιοκτητών μπορεί να επέλεξαν να εκμεταλλευτούν τα ακίνητά τους μέσω βραχυχρόνιας μίσθωσης ή και να πουλήσουν την κατοικία τους λόγω της αύξησης των τιμών πώλησης και να στραφούν στο ενοίκιο.

Σε ευρωπαϊκό επίπεδο τα 2/3 των νοικοκυριών, δηλαδή το 69%, είναι ιδιοκτήτες ακινήτων, ενώ το υπόλοιπο 31% ζουν σε ενοικιαζόμενες κατοικίες. Ολόκληρος ο ευρωπαϊκός νότος εμφανίζει πλέον μεγαλύτερα ποσοστά ιδιοκατοίκησης, για παράδειγμα η Πορτογαλία είναι στο 78% και η Ισπανία στο 76%. Η ιδιαίτερη μάλιστα είναι η περίπτωση της Ισπανίας που όπως και η Ελλάδα, με τα μέτρα που θέσπισε διαχρονικά, ενθάρρυνε τους ανθρώπους να αποκτήσουν ή να χτίσουν σπίτι, και όχι να νοικιάσουν. Συγκεκριμένα, η αγορά σπιτιού είναι κάπως σαν «το ισπανικό όνειρο», αφού κάθε Ισπανός ονειρευεται να έχει ένα σπίτι.

Μάλιστα, οι ισπανικές κυβερνήσεις βοήθησαν ιδιαίτερα σ’ αυτό, καθώς κάθε στεγαστική πολιτική που εφάρμοσαν ήταν προσανατολισμένη στην ιδιοκτησία. Συγκεκριμένα, το κράτος κυρίως επιδοτούσε δάνεια και έχτιζε σπίτια τα οποία αργότερα παραχωρούσε σε δικαιούχους. Σήμερα, τρεις στους τέσσερις Ισπανούς έχουν ιδιόκτητο σπίτι, ποσοστό επίσης αντίστοιχο με το ελληνικό (73%) και αρκετά υψηλότερο από της Αυστρίας (54%) και της Γαλλίας (65%).

Όσο για τις βαλκανικές χώρες, διατηρούν τα υψηλότερα ποσοστά ιδιοκατοίκησης, καθώς αυτά φτάνουν στο 80% – 90%, ποσοστά που πριν κάποιες δεκαετίες διέθετε και η Ελλαδα. Συγκριμένα, τα πρωτεία στην ΕΕ κατέχει η Ρουμανία (95%), δεύτερη είναι η Σλοβακία (93%), τρίτη η Κροατία (91%) και ακολουθεί η Ουγγαρία (90%), ενώ η Γερμανία ήταν η μοναδική χώρα κράτος-μέλος της ΕΕ όπου η ενοικίαση ήταν ελαφρώς πιο συχνή, αντιπροσωπεύοντας το 53% του πληθυσμού.

Στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού ωστόσο υπάρχουν μαύρα σύννεφα, καθώς η κρίση στα ακίνητα βαθαίνει. Τον Δεκέμβριο του 2023 τα επίσημα στοιχεία έδειχναν ότι το μέσο αμερικανικό νοικοκυριό έπρεπε να διαθέσει το 37% του ακαθάριστου εισοδήματός του για να ανταποκριθεί στις δόσεις των στεγαστικών του δανείων. Αυτό είναι το υψηλότερο ποσοστό από το 1984 και δεν υπολογίζει φόρους, ασφάλιση και άλλες δαπάνες συντήρησης.

Το ποσοστό ιδιοκτησίας κατοικίας στις Ηνωμένες Πολιτείες αυξήθηκε ελαφρώς το 2022, φτάνοντας στο υψηλότερο επίπεδο από το 2011. Ωστόσο, το 2023 το ποσοστό των νοικοκυριών που διαμένουν σε σπίτια που τους ανήκουν μειώθηκε στο 65,7%. Το υψηλότερο ποσοστό ιδιοκτησίας κατοικίας στις ΗΠΑ καταγράφηκε το 2004, πριν η ύφεση του 2007-2009 πλήξει την αγορά κατοικίας.Ο ρυθμός ιδιοκτησίας κατοικίας στις ΗΠΑ μειώθηκε πριν την ύφεση και συνέχισε να μειώνεται μέχρι το 2016.

Παρά αυτήν την τάση, το ποσοστό των Αμερικανών που θεωρούν την ιδιοκτησία κατοικίας ως μέρος του αμερικανικού ονείρου τους παραμένει σχετικά σταθερό. Αυτό υποδηλώνει ότι η οικονομική δυσχέρεια που προκάλεσε η ύφεση οδήγησε στη μείωση της ιδιοκτησίας κατοικίας, παρά σε αλλαγή της άποψης για τη σημασία της ίδιας της ιδιοκτησίας κατοικίας.

Μάλιστα, οι τάσεις στην ιδιοκτησία κατοικίας διαφέρουν ανά γενιά. Η ιδιοκτησία κατοικίας μεταξύ των Αμερικανών άνω των 65 ετών μειώνεται, ενώ οι περισσότεροι νέοι της γενιάς των Millennials που διαμένουν σε ενοικιαζόμενα διαμερίσματα σχεδιάζουν να αγοράσουν σπίτι στο εγγύς μέλλον.

Ιδιοκατοίκηση: Η κατάρρευση του αμερικανικού ονείρου και η θέση της Ελλάδας

Η διατήρηση των επιτοκίων και του πληθωρισμού σε υψηλά επίπεδα που συνεχίζει να εκτινάσσει το κόστος αγοράς κατοικίας σε δυσθεώρητα επίπεδα σε παγκόσμιο επίπεδο, φαίνεται ότι σταδιακά σβήνει το περιβόητο «αμερικανικό όνειρο» που συνδέεται άρρηκτα με την ιδιοκτησία κατοικίας.

Το ίδιο με τις ΗΠΑ φαίνεται να συμβαίνει στη Βρετανία και στην Αυστραλία, την ώρα που σε Ευρωπαϊκό επίπεδο υπάρχει μια πιο αισιόδοξη εικόνα, με τα ποσοστά ιδιοκατοίκησης να διατηρούνται σε υψηλά επίπεδα. Την ώρα που στην Ελλάδα το ποσοστό ιδιοκτησίας κατοικιών, αν και έχει μειωθεί κατά 2,5% εξακολουθεί να είναι από τα υψηλότερα στον κόσμο, πάνω από 70%.

Η ιδιοκατοίκηση παρά το γεγονός ότι βρίσκεται στο DNA του Έλληνα, σήμερα μειώθηκε κατά 102.695 κατοικίες. Ένα μεγάλο μέρος των άνωθεν κατοικιών μπορεί να «χάθηκαν» λόγω της έναρξης των πλειστηριασμών. Παράλληλα, μέρος ιδιοκτητών ακινήτων με οφειλές σε τραπεζικά ιδρύματα θέλησαν να εξοφλήσουν το ποσό οφειλής πουλώντας την ιδιοκτησία τους.

Παράλληλα, ένα μέρος των ιδιοκτητών μπορεί να επέλεξαν να εκμεταλλευτούν τα ακίνητά τους μέσω βραχυχρόνιας μίσθωσης ή και να πουλήσουν την κατοικία τους λόγω της αύξησης των τιμών πώλησης και να στραφούν στο ενοίκιο.

Σε ευρωπαϊκό επίπεδο τα 2/3 των νοικοκυριών, δηλαδή το 69%, είναι ιδιοκτήτες ακινήτων, ενώ το υπόλοιπο 31% ζουν σε ενοικιαζόμενες κατοικίες. Ολόκληρος ο ευρωπαϊκός νότος εμφανίζει πλέον μεγαλύτερα ποσοστά ιδιοκατοίκησης, για παράδειγμα η Πορτογαλία είναι στο 78% και η Ισπανία στο 76%.

Η ιδιαίτερη μάλιστα είναι η περίπτωση της Ισπανίας που όπως και η Ελλάδα, με τα μέτρα που θέσπισε διαχρονικά, ενθάρρυνε τους ανθρώπους να αποκτήσουν ή να χτίσουν σπίτι, και όχι να νοικιάσουν. Συγκεκριμένα, η αγορά σπιτιού είναι κάπως σαν «το ισπανικό όνειρο», αφού κάθε Ισπανός ονειρευεται να έχει ένα σπίτι.

Μάλιστα, οι ισπανικές κυβερνήσεις βοήθησαν ιδιαίτερα σ’ αυτό, καθώς κάθε στεγαστική πολιτική που εφάρμοσαν ήταν προσανατολισμένη στην ιδιοκτησία. Συγκεκριμένα, το κράτος κυρίως επιδοτούσε δάνεια και έχτιζε σπίτια τα οποία αργότερα παραχωρούσε σε δικαιούχους. Σήμερα, τρεις στους τέσσερις Ισπανούς έχουν ιδιόκτητο σπίτι, ποσοστό επίσης αντίστοιχο με το ελληνικό (73%) και αρκετά υψηλότερο από της Αυστρίας (54%) και της Γαλλίας (65%).

Όσο για τις βαλκανικές χώρες, διατηρούν τα υψηλότερα ποσοστά ιδιοκατοίκησης, καθώς αυτά φτάνουν στο 80% – 90%, ποσοστά που πριν κάποιες δεκαετίες διέθετε και η Ελλαδα. Συγκριμένα, τα πρωτεία στην ΕΕ κατέχει η Ρουμανία (95%), δεύτερη είναι η Σλοβακία (93%), τρίτη η Κροατία (91%) και ακολουθεί η Ουγγαρία (90%), ενώ η Γερμανία ήταν η μοναδική χώρα κράτος-μέλος της ΕΕ όπου η ενοικίαση ήταν ελαφρώς πιο συχνή, αντιπροσωπεύοντας το 53% του πληθυσμού.

Στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού ωστόσο υπάρχουν μαύρα σύννεφα, καθώς η κρίση στα ακίνητα βαθαίνει. Τον Δεκέμβριο του 2023 τα επίσημα στοιχεία έδειχναν ότι το μέσο αμερικανικό νοικοκυριό έπρεπε να διαθέσει το 37% του ακαθάριστου εισοδήματός του για να ανταποκριθεί στις δόσεις των στεγαστικών του δανείων. Αυτό είναι το υψηλότερο ποσοστό από το 1984 και δεν υπολογίζει φόρους, ασφάλιση και άλλες δαπάνες συντήρησης.

Το ποσοστό ιδιοκτησίας κατοικίας στις Ηνωμένες Πολιτείες αυξήθηκε ελαφρώς το 2022, φτάνοντας στο υψηλότερο επίπεδο από το 2011. Ωστόσο, το 2023 το ποσοστό των νοικοκυριών που διαμένουν σε σπίτια που τους ανήκουν μειώθηκε στο 65,7%. Το υψηλότερο ποσοστό ιδιοκτησίας κατοικίας στις ΗΠΑ καταγράφηκε το 2004, πριν η ύφεση του 2007-2009 πλήξει την αγορά κατοικίας. Ο ρυθμός ιδιοκτησίας κατοικίας στις ΗΠΑ μειώθηκε πριν την ύφεση και συνέχισε να μειώνεται μέχρι το 2016.

Παρά αυτήν την τάση, το ποσοστό των Αμερικανών που θεωρούν την ιδιοκτησία κατοικίας ως μέρος του αμερικανικού ονείρου τους παραμένει σχετικά σταθερό. Αυτό υποδηλώνει ότι η οικονομική δυσχέρεια που προκάλεσε η ύφεση οδήγησε στη μείωση της ιδιοκτησίας κατοικίας, παρά σε αλλαγή της άποψης για τη σημασία της ίδιας της ιδιοκτησίας κατοικίας.

Μάλιστα, οι τάσεις στην ιδιοκτησία κατοικίας διαφέρουν ανά γενιά. Η ιδιοκτησία κατοικίας μεταξύ των Αμερικανών άνω των 65 ετών μειώνεται, ενώ οι περισσότεροι νέοι της γενιάς των Millennials που διαμένουν σε ενοικιαζόμενα διαμερίσματα σχεδιάζουν να αγοράσουν σπίτι στο εγγύς μέλλον.