Η νέα αναπάντεχη απειλή για το ρωσικό φυσικό αέριο που λαμβάνει η Ευρώπη ανέβασε τις τιμές του συμβολαίου TTF αυτή την εβδομάδα σε επίπεδα που είχαν να φανούν εδώ και σχεδόν ένα χρόνο. Πλέον η κατάσταση στο Κουρσκ της Ρωσίας είναι τέτοια που ενδεχομένως να σταματήσουν απότομα οι μισές ρωσικές προμήθειες.
Η κατάσταση αυτή ανεβάζει μοιραία και τις τιμές του ηλεκτρισμού σε χώρες με πολλές μονάδες φυσικού αερίου, όπως η Ελλάδα. Η ελληνική κυβέρνηση προχώρησε ήδη σε ένα προσωρινό μηχανισμό ανάκτησης των υπερκερδών που αποκόμισαν οι παραγωγοί τον Ιούλιο, καθώς έκτακτες καταστάσεις στα Βαλκάνια οδήγησαν τότε ψηλά την τιμή χονδρικής.
Μέχρι τώρα πολλοί κατηγόρησαν την κυβέρνηση για σπασμωδική κίνηση, αφού η διαταραχή στην περιφερειακή αγορά κράτησε μόλις λίγες εβδομάδες. Τώρα, όμως, το ΥΠΕΝ δείχνει να δικαιώνεται σε ένα βαθμό, αφού η νέα έξαρση στην Ουκρανία και η άνοδος της τιμής του αερίου σημαίνουν ότι θα χρειαστεί να συγκρατηθεί το κόστος για τον Έλληνα καταναλωτή για περισσότερο διάστημα.
Αξίζει να σημειώσουμε ότι η ευρωπαϊκή τιμή του αερίου περνάει στην εγχώρια αγορά ηλεκτρισμού με καθυστέρηση ενός μήνα. Κατ’ επέκταση, η επίδραση του ακριβότερου καυσίμου θα γίνει αισθητή από το Σεπτέμβριο και έπειτα.
Σε κάθε περίπτωση, η κυβέρνηση έλαβε μέτρα με διάρκεια έως τριών μηνών, περίοδο που θεωρεί επαρκή για αντιμετώπιση οποιουδήποτε έκτακτου φαινομένου. Ακόμα, όμως, και αν τα προβλήματα συνεχιστούν ή ενταθούν με αιχμή την Ουκρανία, έχει δηλώσει σαφώς ότι θα προχωρήσει με νέες επιδοτήσεις και δεν θα αφήσει απροστάτευτους τους πολίτες.
Καθώς το ενεργειακό κόστος μεταφράζεται άμεσα σε πολιτικό κόστος, μια τέτοια προσέγγιση έχει λογική. Υπάρχουν, όμως, και ορισμένοι σκόπελοι που πρέπει να ξεπεραστούν αφού η ΕΕ δεν επιτρέπει πλέον τόσο οριζόντιες επιδοτήσεις, όπως αυτές που ίσχυσαν στη διάρκεια της ενεργειακής κρίσης του 2021 – 2022. Ως εκ τούτου, το ΥΠΕΝ θα πρέπει να βρει τη συγκεκριμένη συμβατή φόρμουλα σε περίπτωση που χρειαστεί.
Σε ευρωπαϊκό επίπεδο διεξάγεται συζήτηση σχετικά με τις ακριβείς προϋποθέσεις κάτω από τις οποίες θα μπορεί η κάθε κυβέρνηση να εισάγει μέτρα στήριξης. Στο στόχαστρο βρίσκεται το τί συνιστά νέα κρίση, δηλαδή ποια άνοδος της τιμής και για πόσο καιρό θα επιτρέψει την ενεργοποίηση των έκτακτων μέτρων.