Καρότο και μαστίγιο από την Fitch σε νέα της έκθεση για την ελληνική οικονομία. Από την μία εκτιμά ότι η ελληνική οικονομία βρίσκεται σε θετικό δρόμο και από την άλλη διαβλέπει σοβαρούς κινδύνους τόσο δημοσιονομικούς όσο και χρηματοπιστωτικούς.
Πάει μάλιστα και ένα βήμα παραπάνω και δεν θεωρεί απίθανο να επιστρέψουν οι αυστηροί έλεγχοι στην κίνηση κεφαλαίων (capital controls) στην περίπτωση που εκτροχιαστεί η δημοσιονομική προσαρμογή.
Σε ό,τι αφορά τις τράπεζες, που είναι και το θέμα των ημερών βλέπει σοβαρούς κινδύνους από τα κόκκινα δάνεια, ενώ για τα δημοσιονομικά εκτιμά ως βόμβα τις δικαστικές αποφάσεις για τα αναδρομικά των συνταξιούχων και των δημοσίων υπαλλήλων.
Τα καλά της έκθεσης είναι ότι η Fitch θεωρεί πως η αξιολόγηση της Ελλάδος στο «ΒΒ-» στηρίζεται σε υψηλά επίπεδα κατά κεφαλήν εισοδήματος, τα οποία υπερβαίνουν κατά πολύ εκείνα των χωρών με αξιολόγηση υψηλότερη της χώρας μας.
Αναφερόμενη στην εικόνα τους χρέους τονίζει ότι είναι εξαιρετικά ευνοϊκό και οι πρόσφατες δημοσιονομικές επιδόσεις είναι ισχυρότερες σε σχέση με αυτές των άλλων χωρών ίδιας αξιολόγησης.
Και κάπου εδώ τελειώνουν τα θετικά και αρχίζουν τα καμπανάκια από τον οίκο αξιολόγησης.
Σύμφωνα με την Fitch αυτά είναι:
- Τα υψηλά αποθέματα χρέους της γενικής κυβέρνησης και καθαρού εξωτερικού χρέους,
- το ασθενές μεσοπρόθεσμο αναπτυξιακό δυναμικό και το εξαιρετικά υψηλό επίπεδο μη εξυπηρετούμενων δανείων στον τραπεζικό τομέα, βαραίνουν τις προοπτικές της χώρας.
Μετά την αύξηση του πραγματικού ΑΕΠ κατά 2% το 2018, η Fitch αναμένει ότι η ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας θα επιταχυνθεί στο 2,3% το 2019 και στο 2,2% το 2020. Οι βραχυπρόθεσμες προοπτικές για την ιδιωτική κατανάλωση ενισχύονται περαιτέρω από την πρόσφατη αύξηση του κατώτατου μισθού στο πλαίσιο της αύξησης της κατανάλωσης, προσθέτει ο οίκος.
Η Fitch επισημαίνει επίσης τη βελτίωση των δημόσιων οικονομικών της χώρας. Όπως τονίζει, η Ελλάδα σημείωσε πλεόνασμα του προϋπολογισμού ύψους 0,6% του ΑΕΠ το 2018, λόγω των υψηλότερων εσόδων και της συγκράτησης των δαπανών. Αυτό σημαίνει ότι το πρωτογενές πλεόνασμα διαμορφώθηκε στο 3,7% του ΑΕΠ. Αναμένει ότι η δημοσιονομική πολιτική δεν θα χαλαρώσει και “βλέπει” πρωτογενή πλεονάσματα ύψους 3,4% του ΑΕΠ το 2019 και 3,3% το 2020.
Ωστόσο, όπως τονίζει ο οίκος, παρά τις θετικές εξελίξεις, υπάρχουν δύο σημαντικοί κίνδυνοι στα δημοσιονομικά της Ελλάδας το 2019 και 2020.
Ο μεγαλύτερος αφορά τις πρόσφατες δικαστικές αποφάσεις κατά των περικοπών των συντάξεων του 2012 και τις εκκρεμείς αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας σχετικά με τη μεταρρύθμιση του συνταξιοδοτικού του 2016. Οι εκτιμήσεις γύρω από το δυνητικό δημοσιονομικό κόστος ποικίλλουν σε μεγάλο βαθμό και εξαρτώνται από τις λεπτομέρειες της τελικής απόφασης. Παρόλο που η κυβέρνηση άσκησε έφεση κατά των αποφάσεων, αυτές οι αποφάσεις συμβάλλουν στην αβεβαιότητα, καθώς η κυβέρνηση θα πρέπει να λάβει έκτακτα μέτρα εάν δεν υπάρξει αναθεώρηση των δημοσιονομικών στόχων, όπως επισημαίνει η Fitch.
Επίσης, ένας άλλος μεγάλος κίνδυνος αφορά τον τραπεζικό κλάδο και το ζήτημα των NPEs, τα οποία συνεχίζουν να βρίσκονται στο επίκεντρο της οικονομίας. Η δυναμική χρηματοδότησης βελτιώνεται συνεχώς, αλλά η ποιότητα των στοιχείων του ενεργητικού παραμένει αδύναμη. Η οικονομική ανάκαμψη, οι αυξημένες πωλήσεις NPEs, οι ηλεκτρονικοί πλειστηριασμοί και, σε μικρότερο βαθμό, οι εξωδικαστικοί συμβιβασμοί αναμένεται να βοηθήσουν τις τράπεζες να πετύχουν τους νέους στόχους για τα NPEs του SSM έως το 2021 (μεταξύ 17% και 22%).
Όπως προειδοποιεί η Fitch, η συνεχιζόμενη οικονομική προσαρμογή και οι κινήσεις γύρω από τον τραπεζικό συνεπάγονται με το ό,τι για την Ελλάδα υπάρχει κάποιος κίνδυνος χρηματοπιστωτικής αστάθειας εάν η οικονομική προσαρμογή εκτροχιαστεί, υποδηλώνοντας ότι υπάρχει κίνδυνος επιβολής αυστηρότερων ελέγχων κεφαλαίου.