Για πρώτη φορά επιστήμονες της Ιατρικής Σχολής του καναδικού Πανεπιστημίου της Βρετανικής Κολομβίας στο Βανκούβερ κατάφεραν να αναλύσουν την πρώτη στον κόσμο δομική ανάλυση σε μοριακό επίπεδο της πρωτεΐνης ακίδας της μετάλλαξης Όμικρον, με την οποία ο κορονοϊός προσδένεται στα ανθρώπινα κύτταρα και τα μολύνει.
Τα ευρήματα για την μετάλλαξη Όμικρον ρίχνουν περισσότερο φως στους λόγους που η νέα κυρίαρχη παραλλαγή του κορονοϊού είναι τόσο μεταδοτική και διαφεύγει πιο εύκολα από τα αντισώματα.
Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον καθηγητή του Τμήματος Βιοχημείας και Μοριακής Βιολογίας Σρίραμ Σουμπραμανιάμ, οι οποίοι έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό «Science», χρησιμοποίησαν κρυο-ηλεκτρονικό μικροσκόπιο για να πετύχουν ανάλυση απεικόνισης σχεδόν σε ατομικό επίπεδο.
«Η κατανόηση της μοριακής δομής της ιικής πρωτεΐνης ακίδας είναι σημαντική, καθώς θα μας επιτρέψει να αναπτύξουμε πιο αποτελεσματικές θεραπείες κατά της Όμικρον και τις σχετικές παραλλαγές στο μέλλον. Αναλύοντας τους μηχανισμούς, με τους οποίους ο ιός μολύνει τα ανθρώπινα κύτταρα, μπορούμε να αναπτύξουμε καλύτερες θεραπείες που θα παρεμβάλλονται σε αυτήν τη διαδικασία και θα εξουδετερώνουν τον ιό», δήλωσε ο Σουμπραμανιάμ.
Η πρωτεΐνη ακίδα, που βρίσκεται στο εξωτερικό μέρος του κορονοϊού, του επιτρέπει να διεισδύει στα κύτταρα και να τα μολύνει. Η Όμικρον έχει έναν άνευ προηγουμένου αριθμό 37 μεταλλάξεων στη δική της πρωτεΐνη ακίδα, τριπλάσιες έως πενταπλάσιες σε σχέση με τις προηγούμενες παραλλαγές.
Η νέα ανάλυση της δομής της αποκαλύπτει ότι τρεις από τις 37 μεταλλάξεις δημιουργούν νέες «γέφυρες» και χημικούς δεσμούς ανάμεσα στην πρωτεΐνη ακίδα και στους υποδοχείς ACE2 των ανθρωπίνων κυττάρων. Αυτοί οι νέοι δεσμοί φαίνεται να αυξάνουν την ικανότητα πρόσδεσης του κορονοϊού στα κύτταρα, αλλά υπάρχει και μία μετάλλαξη που φαίνεται, αντιθέτως, να μειώνει τη δύναμη αυτής της πρόσδεσης. «Γενικά, πάντως», σύμφωνα με τους ερευνητές, «τα ευρήματα δείχνουν πως η Όμικρον έχει μεγαλύτερη ικανότητα πρόσδεσης από ό,τι ο αρχικός ιός».
Η περαιτέρω έρευνα των Καναδών επιστημόνων έδειξε ότι η πρωτεΐνη ακίδα της Όμικρον έχει αυξημένη ικανότητα διαφυγής από τα αντισώματα. Σε αντίθεση με προηγούμενες παραλλαγές, η Όμικρον επέδειξε αξιοσημείωτη διαφυγή και από τα έξι μονοκλωνικά αντισώματα που δοκιμάστηκαν εναντίον της, διαφεύγοντας, μάλιστα, πλήρως από τα πέντε. Επίσης, επιβεβαιώθηκε ότι έχει αυξημένη δυνατότητα διαφυγής από τα αντισώματα τόσο των εμβολιασμένων όσο και αυτών που είχαν αρρωστήσει στο παρελθόν από άλλη παραλλαγή του κορονοϊού.
Πάντως, σύμφωνα με τον Σουμπραμανιάμ, «η Όμικρον διαφεύγει λιγότερο από την ανοσία που δημιουργούν τα εμβόλια, συγκριτικά με τη φυσική ανοσία μετά από νόσηση των ανεμβολίαστων. Συνεπώς, ο εμβολιασμός παραμένει η καλύτερη άμυνά μας».