Η πρόσφατη σχετική βελτίωση της προοπτικής (outlook) του ελληνικού δημόσιου χρέους από σταθερό σε θετικό από την S&P, πέραν των άλλων ήταν και μία σαφής υπενθύμιση για το πως τελικά έγινε η αναβάθμιση του ελληνικού χρέους σε investment grade, με τον Ηρακλή Ι και ΙΙ που καθάρισε την… κόπρο του Αυγεία από το τραπεζικό σύστημα.
Μέσα σε χρόνο dtπάνω από 80 δισ. ευρώ κόκκινα δάνεια όχι μόνο απαγκιστρώθηκαν από τις τράπεζες αλλά πολύ περισσότερο «μεταλλάχθηκαν» από ζημιές σε assets στους ισολογισμούς των συστημικών τραπεζών.
Κανείς προφανώς δεν θέλει να θυμάται ότι το ένα στα δύο δάνεια ήταν «κόκκινο» στις συστημικές τράπεζες. Από 49% των δανείων τα κόκκινα δάνεια έχουν πέσει κάτω από το 8% σύμφωνα με την S&Pκαι συνεχίζουν να μειώνονται…
Βέβαια αυτό δεν έχει αλλάξει το βασικό θέμα των τραπεζών για το πως θα συνεχίζουν να βγάζουν… λεφτά αν – όπως συμβαίνει σήμερα – συνεχίζουν να δίνουν δάνεια με το σταγονόμετρο.
Όπως έλεγε κάποιος φίλος, πιο εύκολα παίρνεις σειρά να μπεις για εγχείρηση σε δημόσιο νοσοκομείο, παρά να πάρεις δάνειο από ελληνική τράπεζα…, αλλά αυτό είναι μία άλλη ιστορία.
Προς το παρόν και όσο η ΕΚΤ κρατάει ψηλά τα επιτόκια οι ελληνικές τράπεζες – όπως και οι άλλες ευρωπαϊκές άλλωστε – βασίζονται στο να τοκίζουν τις αποταμιεύσεις των καταθετών τους στην ΕΚΤ και να βγάζουν τα κέρδη που χρειάζονται και με το παραπάνω.
Όμως η επισήμανση της S&P για τον Ηρακλή και τον ρόλο που έπαιξε στο ελληνικό τραπεζικό σύστημα η αλά γκρέκα τιτλοποίηση των Npls, φέρνει στο τραπέζι ένα ερωτηματικό που δεν ακούμε να αναφέρεται σαν θέμα στους ενδοτραπεζικούς διαλόγους.
Αφού ο «Ηρακλής» κατάφερε το ακατόρθωτο, να μετατρέψει δηλαδή την «ζημιά» σε περιουσιακό στοιχείο και μέχρι στιγμής τουλάχιστον το εγχείρημα «περπατάει» χωρίς ατυχήματα, γιατί δεν του αναθέτει κανείς από τους αρμόδιους άλλους ανάλογους «άθλους»;
Από «σκελετούς» στα ντουλάπια «δόξα τον θεό» που λέμε, υπάρχουν ακόμα πολλοί…
Και αν αφήσει κανείς τους «σκελετούς», υπάρχουν και άλλα στοιχεία που δεν είναι «ζημιές» αλλά χαμηλής αξίας assetsή στοιχεία «ακίνητα» όσο αφορά την εμπορευσιμότητά τους ή ακόμα και προϊόντα χρέους που περιμένουν να καταγράψουν την ζημιά τους…
Γιατί ο «Ηρακλής» είτε ο ίδιος είτε κάποιος… εξάδελφος δεν μπαίνουν προς συζήτηση;
Αν υπάρχει «αγορά» για δάνεια που είναι από την φύση τους βαθιά κόκκινα και παρ’ όλα αυτά τιτλοποιούνται, ασφαλώς υπάρχουν πολύ περισσότερα πολύ λιγότερο «κόκκινα» assets που θα μπορούσαν να πάρουν τον δρόμο των Npls.
Βέβαια θα πει κανείς ότι ο Ηρακλής Ι και ΙΙ τα κατάφερε γιατί είχε «πλάτες» το ελληνικό δημόσιο με την ενοικίαση εγγυήσεων από αυτό με κρατικά ομόλογα, αρχικά zero risk και τώρα IG.
Αυτό δεν αλλάζει τα πράγματα γιατί η διαδικασία αυτή απέδειξε ότι οι ελαστικότητες στο σύστημα είναι αρκετά μεγάλες όταν είναι να λυθούν προβλήματα.
Στις συζητήσεις που έγιναν πρόσφατα στους Δελφούς στο γνωστό ετήσιο Φόρουμ, το θέμα της κινητοποίησης του «Ηρακλή» σε νέες περιπέτειες δεν ακούσθηκε αν εξαιρέσει κανείς κάποιες αναφορές από τον κ. Ζαββό της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας που έθιξε το θέμα της ενεργοποίησης των τιτλοποιήσεων για την εξυπηρέτηση των αναγκών χρηματοδότησης της πράσινης μετάβασης.
Βέβαια ο κ. Ζαββός υπήρξε μέσω του ΥΠΟΙΚ ο εισηγητής του «Ηρακλή» και από αυτή την άποψη ίσως να γνωρίζει πολύ καλύτερα τι άλλες δυνατότητες μπορούν να κρύβονται σ’ αυτή την ιστορία.
Οι πραγματικοί ωφελημένοι όμως αυτής της ιστορίας με τον Ηρακλή είναι οι τράπεζες που από τον βυθό της ανυπαρξίας επανήλθαν στο «αφρό» της τραπεζικής ύπαρξης. Και από κάθε άποψη αυτοί θα έπρεπε να είναι οι πρώτοι που ενδιαφέρονται, πέραν βέβαια της Τράπεζας της Ελλάδος η οποία έτσι απέκτησε περιβάλλον τραπεζικού συστήματος.
Πάντως θα μπορούσε να παρατηρήσει κανείς ότι αν κρίνουμε από τα όσα ακούστηκαν για τις εξελίξεις που αφορούν στο δημόσιο και ιδιωτικό χρέος στην Σύνοδο του ΔΝΤ που τέλειωσε χθες, οι «τιτλοποιήσεις» χρέους φαίνεται πως αποκτούν ακόμα μεγαλύτερο «ζωτικό χώρο» στις χρηματαγορές.