Ως το σοβαρότερο θέμα στον πλανήτη αυτή την στιγμή χαρακτήρισε την ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, μιλώντας στο newsit.gr, η Ινώ Αφεντούλη, στέλεχος της Διεθνούς Γραμματείας του ΝΑΤΟ.
Η κα Αφεντούλη εξέφρασε την εκτίμηση ότι η κατάσταση θα χειροτερέψει λέγοντας μάλιστα χαρακτηριστικά ότι δυστυχώς για την Ουκρανία, η Ρωσική ηγεσία έχει επιλέξει την προσέγγιση της καμένης γης.
Οι επιχειρήσεις από αέρος θα είναι οι πλέον καταστροφικές
«Προφανώς οι υπολογισμοί που είχε κάνει η στρατιωτική και πολιτική ηγεσία της Ρωσίας αποδείχθηκαν εσφαλμένοι ως προς την ταχύτητα της στρατιωτικής εισβολής», λέει η κα Αφεντούλη. Και συνεχίζει: «Αυτή τη στιγμή προφανώς είναι υποχρεωμένοι να αναθεωρούν τα σχέδια τους, τους σχεδιασμούς τους αλλά δυστυχώς δεν αναθεωρούν την κεντρική ιδέα που διέπει αυτή η εισβολή, που είναι ας πούμε η με κάθε τρόπο καθυπόταξη της Ουκρανίας σε ό,τι επιθυμεί το Κρεμλίνο. Αυτό σημαίνει ότι θα έχουμε δυστυχώς και το επόμενο διάστημα, μέχρις ότου δηλαδή φανεί στον ορίζοντα η προοπτική κάποιας πολιτικής διπλωματικής διαπραγμάτευσης, στρατιωτικές επιχειρήσεις από αέρος, οι οποίες είναι και οι πλέον καταστροφικές διότι οι χερσαίες επιχειρήσεις αποδείχθηκαν αναποτελεσματικές όπως παρακολουθούμε».
Τι είναι το άρθρο 5 – Ισχυρότερο το ΝΑΤΟ από την Ρωσία
Στο ερώτημα τι είναι το άρθρο 5 για το οποίο μιλούν όλοι και πως θα αποφευχθεί εμπλοκή του ΝΑΤΟ σε αυτόν τον πόλεμο μας απάντησε:
«Αυτή είναι η δικλείδα ασφάλειας όλων των χωρών που είναι μέλη της ατλαντικής Συμμαχίας. Γι’ αυτό άλλωστε είναι μέλη, για να προστατευτούν από ένα τέτοιο ενδεχόμενο. Το άρθρο 5 σημαίνει ότι αυτομάτως εάν γίνει επίθεση -σκοπίμως ή κατά λάθος- από ρωσικής πλευράς σε επικράτεια χώρας-μέλους, το πιθανότερο ας πούμε θα ήταν χώρα που συνορεύει με την Ρωσία, άρα Βαλτικές χώρες, Πολωνία κλπ αμέσως ενεργοποιείται η πολιτική το κέντρο λήψεως αποφάσεως σε πολιτικό επίπεδο, αλλά αποφασίζει αυτομάτως ότι πρέπει να τεθεί σε λειτουργία η στρατιωτική απάντηση. Όλες οι προσπάθειες που καταβάλλονται επί είκοσι ημέρες και οι οποίες ενδεχομένως δημιουργούν και αισθήματα στην κοινή γνώμη, αγανάκτηση γιατί δεν παρεμβαίνουμε περισσότερο, είναι ακριβώς επειδή θέλουμε να προστατεύσουμε τις χώρες μας από ένα τέτοιο ενδεχόμενο. Έχουμε τη δυνατότητα να αντιμετωπίσουμε την Ρωσία γι’ αυτό δεν υπάρχει καμία αμφιβολία. Είναι ισχυρότερο το ΝΑΤΟ από την Ρωσία ως σύνολο. Διότι είναι η Αμερική μέσα, είναι ο Καναδάς, η Γερμανία αλλά δεν θέλουμε να φτάσουμε εκεί. Και θέλουμε να πιστεύουμε ότι ούτε η Ρωσία θέλει να φτάσουμε εκεί».
Πάνδημη η αντίδραση των Ουκρανών
Όσον αφορά στο πως βλέπει η ίδια και αν έχει εντυπωσιαστεί από την αντίδραση των Ουκρανών η κα Αφεντούλη, απαντά: «Είναι πάνδημη η αντίδραση και η αντίσταση των Ουκρανών και γίνεται και με έναν πάρα πολύ οργανωμένο τρόπο. Τα τρία εκατομμύρια των προσφύγων ακόμη και αν είναι επώδυνο να βλέπουμε με αυτά τα καραβάνια των προσφύγων να εγκαταλείπουν τη χώρα, γίνεται με έναν συντεταγμένο τρόπο. Έβλεπα ένα ρεπορτάζ σε σχέση με τα τρένα της Ουκρανίας, ένα τεράστιο σιδηροδρομικό δίκτυο το οποίο αυτή τη στιγμή λειτουργεί για μεταφορά στρατιωτών, μεταφορά αγαθών, ενδεχομένως και ασφαλώς για μεταφορά εξοπλισμού. Η χώρα εξακολουθεί να λειτουργεί παρά αυτή την τρομακτική επίθεση που δέχθηκε».
Η Ρωσία κυβερνάται από έναν πολύ μικρό κύκλο ανθρώπων
«Η επόμενη μέρα στην Ρωσία», μας λέει η συνομιλήτριά μας «είναι πολύ δύσκολο να προβλεφθεί», ενώ για την παραδοχή του Προέδρου της χώρας Βολοντίμιρ Ζελένσκι, πως γνωρίζει ότι η πόρτα του ΝΑΤΟ για την Ουκρανία είναι κλειστή μας εξηγεί:
«Οπωσδήποτε είναι πλέον μια καθαρή δήλωση ότι δέχεται έναν από τους όρους των Ρώσων που είναι η ουδετερότητα. Το θέμα είναι αν αυτό και μόνο αρκεί για να πειστούν οι Ρώσοι να σταματήσουν τις στρατιωτικές επιδρομές. Είναι πάρα πολύ δύσκολο να κάνουμε πρόβλεψη για τη Ρωσία. Αυτό νομίζω φαίνεται από τις αναλύσεις που γίνονται ακόμη και από όλη μεγάλα και ισχυρά μέσα ενημέρωσης και αναλυτές διότι η Ρωσία κυβερνάται από ένα πάρα πολύ μικρό κύκλο ανθρώπων. Αυτή είναι η διαπίστωση που κάνουμε με αυτή την υπόθεση της Ουκρανίας. Είναι ο Πούτιν με τρεις, τέσσερις, πέντε ανθρώπους που είναι απολύτως πιστοί. Εγώ πιστεύω ότι υπάρχουν ρήγματα σε έναν ευρύτερο κύκλο λήψεως αποφάσεων, τόσο σε στρατιωτικό όσο και σε πολιτικό επίπεδο διότι βλέπουν ότι αυτή η επιλογή είναι καταστροφική για την Ρωσία και είναι λυπηρό ένας λαός τόσο κοντά μας να υφίσταται τις συνέπειες μιας τέτοιας αλόγιστης πολιτικής. Δεν ξέρω, δεν νομίζω ότι πρέπει να κάνουμε προβλέψεις περί ανατροπής, περί αποπομπής, διότι υπάρχει ένα κατεστημένο μέσα στην Ρωσία. Δηλαδή το στρατιωτικό κατεστημένο είναι πολύ ισχυρό. Δεν ξέρω αν θα είχαμε ακόμα και πολιτική αλλαγή εάν οι στρατιωτικοί θα πήγαιναν προς μια άλλη κατεύθυνση. Σε κάθε περίπτωση πιστεύω ότι είναι πολύ προβληματική η εξέλιξη. Και επειδή οι κυρώσεις δεν θα σταματήσουν αυτομάτως (εάν βρεθεί μια κακή λύση για την Ουκρανία με προσαρτήσεις εδαφών κλπ), αυτό σημαίνει ότι η Ρωσία θα περιέλθει σε ένα καθεστώς κυρώσεων μακροχρόνιο, το οποίο θα της δημιουργήσει προβλήματα. Δεν μπορεί να αναπληρώσει τις σχέσεις τις οικονομικές με τη Δύση με τις σχέσεις που θα οικοδομήσει ενδεχομένως με την Κίνα, γιατί αυτό είναι το εναλλακτικό σενάριο. Αλλά αυτό δεν αρκεί».
Το στέλεχος της Διεθνούς Γραμματείας του ΝΑΤΟ θεωρεί σωστή την κίνηση της Ελλάδας να αποστείλει αμυντικό υλικό στην Ουκρανία και σημειώνει: «Νομίζω δεν θα μπορούσαμε να κινηθούμε διαφορετικά, ειδικά επειδή η εξωτερική μας πολιτική στηρίζεται σε μια προσέγγιση εναντίον κάθε αναθεωρητισμού. Αυτή τη στιγμή παρατηρούμε την τεράστια ανατροπή των κανόνων που ίσχυαν στο διεθνές σύστημα μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Επομένως, δεν θα μπορούσαμε εμείς να είμαστε απόντες με την μικρή συμβολή μας σε αυτό το επίπεδο, ειδικά όταν έχουμε και πληθυσμούς που είναι ελληνικής καταγωγής στην Ουκρανία. Η Τουρκία επέλεξε να μην συμμετάσχει σε κυρώσεις. Θέλει να λειτουργήσει ως γέφυρα. Δεν είναι κάτι αρνητικό κατ’ ανάγκη γιατί και η Τουρκία έχει μειονότητες τουρκικής καταγωγής, τους Τατάρους. Σε κάθε περίπτωση στην Τουρκία είναι πάρα πολύ ανήσυχοι γιατί είναι πάρα πολύ κοντά στην εστία της σύγκρουσης λόγω Μαύρης Θάλασσας. Δηλαδή εάν αποκλειστεί η Ουκρανία από την Μαύρη Θάλασσα δεν μπορεί να είναι ήσυχη για το πώς θα συμπεριφερθεί στη συνέχεια η Ρωσία στην Μαύρη Θάλασσα. Επομένως νομίζω ότι προσπαθεί να εξισορροπήσει μεταξύ των δύο πλευρών. Δεν έχω την αίσθηση ότι είναι σε θέση να επιφέρει η Τουρκία αποτελέσματα θεαματικά με αυτή την μεσολάβηση αλλά στην παρούσα φάση όλοι προσπαθούν να παίξουν έναν ρόλο».
Η Τουρκία θα παίξει με την διεθνή νομιμότητα
Συζητήσαμε και για το πως αποτιμά την συνάντηση Μητσοτάκη – Ερντογάν την περασμένη Κυριακή στην Κωνσταντινούπολη και για το καλό κλίμα που φάνηκε να υπάρχει με βάση και τις ανακοινώσεις που εδόθηκαν και από τις δυο πλευρές.
Λέει η κα Αφεντούλη: «Πιστεύω ότι ίσως είναι πιθανό η Τουρκία το επόμενο διάστημα λόγω αυτής της φοβερής απειλής που επικρέμαται για όλους μας, να θεωρεί ότι είναι καλύτερο να παίξει με τη διεθνή νομιμότητα. Και νομίζω ότι εμείς αυτό θα πρέπει να το ευχόμαστε. Η αρχιτεκτονική ασφαλείας στην Ευρώπη και ειδικότερα στην περιοχή της νοτιοανατολικής Μεσογείου είναι κάτι πάρα πολύ σημαντικό στην επόμενη φάση διότι ακόμα και αν η Ρωσία συμβιβαστεί με κάποιον τρόπο στην Ουκρανία δεν θα πάψει να έχει κάποιες επιθετικές τάσεις. Πήγε πάρα πολύ μακριά ο Πούτιν με αυτή την κίνηση. Μέχρι πριν από έναν μήνα όλοι θεωρούσαμε ότι η Ρωσία είναι μια προβλέψιμη δύναμη. Και ξαφνικά θεωρούμε ότι είναι μια απρόβλεπτη δύναμη. Αυτό σε τακτικό επίπεδο στην αρχή εξυπηρετεί τον επιτιθέμενο αλλά στην συνέχεια δημιουργεί τα προβλήματα που συζητάμε».
Να βρούμε οδό συνεννόησης με την Τουρκία
Για τις ελληνοτουρκικές σχέσεις η κα Αφεντούλη εκτιμά ότι «Εάν λοιπόν η Ευρώπη και το ΝΑΤΟ σχεδιάσουν μια αρχιτεκτονική ασφαλείας για τη νοτιοανατολική Ευρώπη, τη Μεσόγειο και την Μαύρη Θάλασσα πιστεύω ότι είναι καλύτερο οι χώρες μας, χωρίς η χώρα μας να εγκαταλείψει τα δίκαιά της, θα είναι καλύτερο να βρει μια οδό συνεννόησης με την Τουρκία και ενδεχομένως και η Τουρκία να το επιθυμεί αυτό, διότι η νότια πτέρυγα είναι ενιαία. Και σήμερα παρά τις διαφορές μας στο ΝΑΤΟ είμαστε δυο χώρες μέλη της νοτιοανατολικής πτέρυγας και σε στρατιωτικό επίπεδο συνεργαζόμαστε. Ενδεχομένως να χρειαστεί να συνεργαστούμε και το επόμενο διάστημα, δεν μπορούμε να είμαστε ο ένας από εδώ και ο άλλος από εκεί. Το κλίμα ήταν πολύ καλό, δεν είναι η πρώτη φορά. Υποστηρίζω ανέκαθεν την εξής γραμμή έναντι της Τουρκίας και των σχέσεων μας με την γειτονική χώρα: Δεν είναι γάμος από έρωτα. Μπορεί να είναι γάμος συμφέροντος, μπορεί να είναι και ελεύθερη σχέση. Εμείς αυτό που πρέπει να ζητάμε από την Τουρκία είναι να βασίζεται στους κανόνες στους οποίους εμείς και οι χώρες των οργανισμών στους οποίους συμμετέχουμε, συμπεριλαμβανομένου και του ΝΑΤΟ και της ΕΕ, υπάρχουν κανόνες τους οποίους τώρα κατηγορούμε την Ρωσία ότι τους παραβιάζει. Επομένως εμείς πρέπει να πηγαίνουμε με τους κανόνες. Εάν λοιπόν η Τουρκία πηγαίνει με τους κανόνες, ακόμη κι αν έχουμε διάφορες, νομίζω ότι μπορούμε να βρούμε μια γλώσσα συνεννόησης».
Η προσέγγιση με τις ΗΠΑ
Στο τέλος της κουβέντας μας το στέλεχος της Διεθνούς Γραμματείας του ΝΑΤΟ ερωτάται για το πόσο πιο κοντά έχουν έρθει Ελλάδα και ΗΠΑ. «Η προσέγγιση με τις ΗΠΑ σε στρατιωτικό επίπεδο έχει ξεκινήσει πολύ νωρίτερα. Και είναι μια ένδειξη ότι οι ΗΠΑ στηρίζονται στη χώρα μας σε αυτό το επίπεδο συνεργασίας που είναι πολύ υψηλό, πολύ συχνό, πολύ τακτικό και πηγαίνει σε βάθος. Είναι ένα σημάδι, μήνυμα πολύ έντονο ότι η Ελλάδα είναι σύμμαχος-χώρα και ότι δεν μπορεί να απειληθεί στρατιωτικά, όχι ρητορικά. Ας ευχηθούμε ότι θα βρεθεί λύση, απλώς να μην περιμένουμε θεαματικές λύσεις. Δεν θα ήθελα να περιμένουμε υπερβολικά πράγματα σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα».
