Ο Roy Calne, πρωτοπόρος της μεταμόσχευσης οργάνων που ηγήθηκε της πρώτης εγχείρησης μεταμόσχευσης ήπατος στην Ευρώπη το 1968, πέθανε σε ηλικία 93 ετών.
Ο καθηγητής Sir Roy Calne, στις 2 Μαΐου του 1968 πραγματοποίησε την ιστορική επέμβαση μεταμόσχευσης ήπατος στο νοσοκομείο Addenbrooke στο Κέιμπριτζ, ένα χρόνο μετά την πρώτη επιτυχημένη μεταμόσχευση ήπατος στις ΗΠΑ.
Η οικογένεια του Καλν δήλωσε ότι πέθανε αργά το Σάββατο 06.01.2024 στο Κέιμπριτζ της Αγγλίας, όπου ήταν ομότιμος καθηγητής χειρουργικής στο Πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ.
Ο γιος του Ράσελ είπε στο BBC ότι ήταν «ένα απίστευτος πατέρας». «Ήταν ένας καταπληκτικός χαρακτήρας, ένας ελαφρώς εκκεντρικός και υπέροχος πατέρας έξι παιδιών», είπε. «Ήμασταν όλοι πολύ περήφανοι για αυτόν για όλα όσα έχει πετύχει και κάνει, και εμείς έχουμε ζήσει υπέροχες στιγμές λόγω των διακρίσεών του».
Ο απίστευτος λόγος που έγινε γιατρός
Γεννημένος το 1930, ο Calne εκπαιδεύτηκε ως γιατρός στο νοσοκομείο Guy’s του Λονδίνου και ανέπτυξε ενδιαφέρον για τις μεταμοσχεύσεις οργάνων τη δεκαετία του 1950 – εν μέρει εμπνευσμένος, όπως είπε αργότερα, από τη δουλειά του πατέρα του ως μηχανικού αυτοκινήτων. Εκείνη την εποχή του είπαν ότι η διαδικασία θα ήταν αδύνατη.
Θεωρείται ένας από τους πατέρες της μεταμόσχευσης οργάνων, μαζί με τον Αμερικανό επιστήμονα Thomas Starzl. Το έργο τους σχετικά με τη χειρουργική διαδικασία και τη θεραπεία για την πρόληψη της απόρριψης οργάνων έγινε αρχικά σε σκύλους. Το 1960, τα πειράματα του Calne σε σκύλους έδειξαν για πρώτη φορά ότι ένα φάρμακο μπορούσε να αποκρούσει την απόρριψη οργάνων. Ο Starzl επιχείρησε την πρώτη μεταμόσχευση ήπατος σε άνθρωπο το 1963. Ο εν λόγω ασθενής πέθανε κατά τη διάρκεια της διαδικασίας.
Αρκετοί ασθενείς πέθαναν επίσης μέσα σε λίγες εβδομάδες από τη μεταμόσχευσή τους, αλλά οι επεμβάσεις έδειξαν ότι τα μεταμοσχευμένα όργανα μπορούσαν να λειτουργήσουν. «Ήταν τρομερό στην αρχή. Είχαμε τόσες φοβερές επιπλοκές», δήλωσε ο Calne το 1999.
Τον Μάιο του 1968, ο Calne ηγήθηκε μιας επέμβασης μεταμόσχευσης σε μια 46χρονη με καρκίνο του ήπατος, στο νοσοκομείο Addenbrooke’s του Cambridge. Η ασθενής πέθανε δύο μήνες αργότερα από λοίμωξη που προήλθε από τα ανοσοκατασταλτικά φάρμακα που χορηγήθηκαν για την πρόληψη της απόρριψης. Ερωτηθείς εάν είχε αναγνωρίσει τη σημασία της διαδικασίας, ο Calne είπε: «Δεν το βλέπαμε καθόλου έτσι. Το αντιμετωπίζαμε ένα βήμα τη φορά. Θα μπορούσαμε να κάνουμε την επέμβαση, λειτουργεί όμως η ανοσοκαταστολή; Μπορούσαμε να αποτρέψουμε τη μόλυνση του ασθενούς όταν είναι σε αυτή την κακή κατάσταση;»
Ο Calne επικεντρώθηκε στην εξεύρεση καλύτερων τρόπων για να σταματήσει ο οργανισμός των ασθενών να απορρίπτει τα όργανα του δότη. Βοήθησε στην ανάπτυξη του πρωτοποριακού φαρμάκου κατά της απόρριψης, της κυκλοσπορίνης, και ήταν ο πρώτος γιατρός που το χορήγησε σε μεταμοσχευμένους ασθενείς.
Τα φάρμακα κατά της απόρριψης του μοσχεύματος άλλαξαν τις πιθανότητες επιβίωσης των ασθενών και οι μεταμοσχεύσεις ήπατος έχουν σώσει χιλιάδες ζωές από τότε που κέρδισαν ευρεία αποδοχή τη δεκαετία του 1980.
Η πρώτη τριπλή μεταμόσχευση στον κόσμο
Ο Calne βοήθησε επίσης στη διεξαγωγή της πρώτης τριπλής μεταμόσχευσης ήπατος, πνευμόνων και καρδιάς στον κόσμο το 1986 και το 1994 ηγήθηκε μιας μεταμόσχευσης έξι οργάνων, ήπατος, νεφρού, στομάχου, δωδεκαδακτύλου, λεπτού εντέρου και παγκρέατος.
Το ίδρυμα NHS των Πανεπιστημιακών Νοσοκομείων του Κέμπριτζ είπε ότι ο Sir Roy ήταν καθηγητής χειρουργικής από το 1965 έως το 1998, πραγματοποιώντας την πρώτη μεταμόσχευση νεφρού στο Κέμπριτζ το 1965 και την πρώτη μεταμόσχευση ήπατος στην Ευρώπη τρία χρόνια αργότερα.
Τον Ιούλιο του 2020, η Angela Dunn πιστεύεται ότι ήταν η μακροβιότερη ασθενής που είχε υποβληθεί σε μεταμόσχευση νεφρού στον κόσμο, έχοντας φτάσει τα 74 χρόνια. Εξέφρασε την ευγνωμοσύνη της στον Calne κατά την 50ή επέτειο της επέμβασης, προσθέτοντας ότι πριν από την επέμβαση στα 20 της δεν περίμενε να ζήσει μέχρι τα 30 της χρόνια.
Το 2021 ήταν το μοναδικό κέντρο μεταμοσχεύσεων που πραγματοποίησε όλες τις μεταμοσχεύσεις κοιλιακών οργάνων, με περισσότερες από 350 να πραγματοποιούνται κάθε χρόνο.
Το 1974, ο Calne εξελέγη μέλος της Βασιλικής Εταιρείας, της βρετανικής εθνικής ακαδημίας επιστημών, και το 1986 η βασίλισσα Ελισάβετ Β΄ τον ανακήρυξε ιππότη.
Το 2012, ο Calne και ο Starzl μοιράστηκαν το διάσημο βραβείο Lasker για την έρευνά τους. Το 2021, το Νοσοκομείο Addenbrooke’s έδωσε το όνομα του Calne στη μονάδα μεταμοσχεύσεων, μία από τις μεγαλύτερες της Βρετανίας. Εκείνη την εποχή, ο καθηγητής Chris Watson είπε οτι ο Calne έβαλε το «Cambridge στον χάρτη ως διεθνές κέντρο αριστείας».
Ο Calne ήταν επίσης καταξιωμένος καλλιτέχνης, ο οποίος ζωγράφισε πορτρέτα δεκάδων ασθενών και ιατρικών συναδέλφων του.
Πληροφορίες από BBC και AP
Αριθμός Πιστοποίησης Μ.Η.Τ.232163