Γράφει ο Δρ. Χ. Κομνηνός, MD, MSc, PhD, FEBU, Διευθυντής Κέντρου Ρομποτικής & Προηγμένης Χειρουργικής Ουρολογίας και Ανδρολογίας, Ιατρικό Κέντρο Αθηνών.
Ο καρκίνος του προστάτη αποτελεί το πιο συχνό συμπαγή όγκο στον ανδρικό πληθυσμό του δυτικού κόσμου.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Υποψία ύπαρξης της νόσου τίθεται με την άνοδο του PSA αίματος, ενός καρκινικού δείκτη ειδικού για τον καρκίνο του προστάτη και την ανεύρεση σκληρίας κατά τη δακτυλική ψηλάφηση του προστάτη. Είναι σημαντικό να τονίσουμε ότι για το PSA δεν υπάρχουν φυσιολογικές τιμές και κάθε άνοδος αυτού πρέπει να μας προβληματίζει.
Εφόσον υπάρχουνε ενδείξεις για ύπαρξη κακοήθειας στον προστάτη υποβάλουμε τον ασθενή σε μία εξέταση που λέγεται πολυπαραμετρική μαγνητική τομογραφία του προστάτη, προκειμένου να αναδείξουμε την παθολογία αλλά και τη μικρο-αρχιτεκτονική του προστατικού αδένα.
Πολυπαραμετρική μαγνητική
Η εφαρμογή της πολυπαραμετρικής μαγνητικής τομογραφίας του προστάτη και της κατηγοριοποίησης των ευρημάτων κατά PIRADS (Prostate imaging Reporting and Data System) αναδεικνύει την πιθανότητα ύπαρξης καρκίνου. Τα ευρήματα της πολυπαραμετρικής μαγνητικής τομογραφίας έχουν υψηλή ευαισθησία και ειδικότητα στην ακριβή εντόπιση μιας βλάβης με κλινική υποψία κακοήθειας.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Η πολυπαραμετρική μπορεί να πραγματοποιηθεί σε μαγνητικό τομογράφο 3 Tesla, προσφέροντας τη δυνατότητα υψηλότερης απεικόνισης, λόγω του υψηλότερου μαγνητικού πεδίου. Οι βλάβες ταξινομούνται σύμφωνα με το σύστημα PIRADS και η ταξινόμηση έχει πέντε βαθμούς κινδύνου νόσου από 1-5.
Οι αλλοιώσεις που ταξινομήθηκαν ως PIRADS 1-2 θεωρούνται χαμηλού κινδύνου και συνήθως είναι καλοήθεις, ενώ από 4- 5 είναι υψηλού κινδύνου και χρήζουν βιοψίας. Αλλοιώσεις που ταξινομούνται κατά PIRADS 3 είναι ενδιάμεσου κινδύνου και χρήζουν συσχέτισης με λοιπά ευρήματα και αναλόγως παρακολούθηση ή βιοψία.
Σύγχρονη διαγνωστική προσέγγιση
Στο Ιατρικό Κέντρο Αθηνών, εφαρμόζουμε την τεχνική της διαπερινεϊκής βιοψίας του προστάτη σε συνδυασμό με τη σύντηξη εικόνων της μαγνητικής τομογραφίας. Πιο συγκεκριμένα, οι πληροφορίες που λαμβάνονται από την πολυπαραμετρική απεικόνιση του προστάτη εισάγονται σε έναν σύγχρονο 3D υπερηχοτομογράφο, όπου λαμβάνονται σε πραγματικό χρόνο εικόνες του προστάτη αδένα του ασθενούς. Οι εικόνες επιπροβάλλονται μεταξύ τους και μέσω σύντηξης τους (fusion) σημαίνονται οι ακριβείς τοποθεσίες στις οποίες πρέπει να γίνει κατευθυνόμενη βιοψία. Η βιοψία πραγματοποιείται δια του δέρματος του περινέου, της περιοχής δηλαδή που εντοπίζεται μεταξύ του όσχεου και του πρωκτού και όχι δια του ορθού (εντέρου), όπως γινόταν μέχρι πρότινος.
Η τεχνική αυτή είναι η νεότερη και η πιο σύγχρονη τεχνική παγκοσμίως, προκειμένου να γίνει η διάγνωση του καρκίνου του προστάτη. Πρόκειται για την εξέλιξη της διορθικής βιοψίας του προστάτη και σύμφωνα με τις νέες παγκόσμιες κατευθυντήριες γραμμές Ουρολογίας αποτελεί την πλέον ενδεδειγμένη και ασφαλή μέθοδο ανίχνευσης του καρκίνου του προστάτη.
Πλεονεκτήματα
Η νέα πρωτοποριακή μέθοδο βιοψίας, μεγιστοποιεί τη διαγνωστική ακρίβεια ανίχνευσης του καρκίνου του προστάτη, καθώς μπορεί να προσπελάσει και το πρόσθιο τοίχωμα του προστάτη, περιοχή που η διορθική μέθοδος αδυνατεί να καλύψει.
Με αυτή την τεχνική, ελαχιστοποιούνται οι πιθανότητες να χαθούν εστίες καρκινικής νόσου προστάτη , καθώς είναι απόλυτα στοχευμένη και ακριβής, εμφανίζοντας ποσοστά επιτυχίας ανίχνευσης τη νόσου πάνω από 95% και ελαχιστοποιώντας τον κίνδυνο να χρειαστεί ο ασθενής να υποβληθεί σε δεύτερη βιοψία στο μέλλον.
Επιπλέον πλεονέκτημα αποτελεί το γεγονός ότι η διαπερινεϊκή MRI fusion βιοψία του προστάτη επιτυγχάνει σημαντική μείωση των σηπτικών φαινομένων και λοιμώξεων, καθώς διεξάγεται μέσω του περινέου και όχι μέσω του τοιχώματος του ορθού που συχνά φέρει βακτήρια. Κατά συνέπεια δεν επηρεάζεται καθόλου το έντερο, ούτε εμφανίζονται αιμορραγίες από αυτό.
Η διαδικασία ολοκληρώνεται σε περίπου 20 λεπτά, είναι ανώδυνη, χωρίς αίσθημα δυσφορίας για τον ασθενή και προσφέρει τη δυνατότητα βιοψίας και σε ασθενείς που έχουν ιστορικό προστατίτιδας ή λοίμωξης μετά από προηγούμενη διορθική βιοψία.
Επιπλέον, μπορεί να εφαρμοστεί και σε ασθενείς που παρουσιάζουν προβλήματα από το έντερο, όπως φλεγμονώδη νόσο του εντέρου ή κακοήθεια και προηγούμενα χειρουργεία στο έντερο, στους οποίους η χρήση της διορθικής βιοψίας θα εγκυμονούσε πολλούς κινδύνους.
Με τη διαπερινεϊκή MRI fusion βιοψία του προστάτη που διενεργείται στο Κέντρο Ρομποτικής και Προηγμένης Χειρουργικής Ουρολογίας και Ανδρολογίας του Ιατρικού Κέντρου Αθηνών, ελαχιστοποιείται η πιθανότητα μη ανεύρεσης του καρκίνου, ενώ παράλληλα έχουμε πλήρη χαρτογράφηση των ύποπτων περιοχών του προστάτη, ούτως ώστε σε περίπτωση ύπαρξης νόσου να προχωρήσουμε μελλοντικά σε πιο στοχευμένη θεραπεία, είτε με τη διενέργεια μιας χειρουργικής παρέμβασης, όπως η ρομποτική ή λαπαροσκοπική προστατεκτομή, είτε με την πραγματοποίηση πιο στοχευμένων εστιακών θεραπειών, όπως με τη χρήση του συστήματος robotic HIFU focal one.