Με την καλπάζουσα πορεία της μετάλλαξης Όμικρον και τη συνεχή αύξηση των κρουσμάτων που καταγράφεται στη χώρα μας, όλο και περισσότεροι γονείς προβληματίζονται σχετικά με το αν θα έπρεπε να εμβολιάσουν τα παιδιά τους κατά του κορονοϊού. Το νέο στέλεχος του ιού φαίνεται να έχει κυριαρχήσει πλέον και στην Ελλάδα και να προσβάλλει κυρίως άτομα νεαρής ηλικίας, γεγονός που εντείνει την αγωνία τους.
Σε παγκόσμιο επίπεδο, ο εμβολιασμός του πληθυσμού -ενήλικου και ανήλικου – κατά του κορονοϊού, σε συνδυασμό με τα μέτρα αυτοπροστασίας, εδώ και μήνες φαίνεται να αποτελούν το επίκεντρο του σχεδιασμού αντιμετώπισης της πανδημίας. Μάλιστα, το τελευταίο διάστημα έχει ανοίξει και η συζήτηση για τον άμεσο εμβολιασμό παιδιών όλων των ηλικιών.
Στη χώρα μας η πλατφόρμα για τον εμβολιασμό παιδιών 5 έως 11 ετών έχει ανοίξει από 15 Δεκεμβρίου και η ανταπόκριση ήταν πολύ μεγάλη, αφού πολύ γρήγορα εξαντλήθηκαν όλα τα ραντεβού. Από τις 28 Δεκεμβρίου του 2021, όπως ανακοίνωσαν οι υγειονομικές αρχές, η πλατφόρμα θα μπορούσε να δεχθεί άλλα 120.000 ραντεβού για παιδιά αυτής της ηλικίας.
Αξίζει να σημειωθεί ότι, σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσιεύει ο ΕΟΔΥ, το 2020 υπήρχαν συνολικά 4.300 κρούσματα κορονοϊού μεταξύ των παιδιών 13-17 ετών, εκ των οποίων 3 παιδιά χρειάστηκαν διασωλήνωση και σημειώθηκαν 3 θάνατοι. Το έτος 2021, σε αυτήν την ηλικιακή ομάδα σημειώθηκαν 73.479 κρούσματα, εκ των οποίων μόλις το 3,2% (2.344 κρούσματα) αφορούσε εμβολιασμένα παιδιά και το υπόλοιπο 96,8% (71.135 κρούσματα) ανεμβολίαστα παιδιά, ενώ σημειώθηκαν 8 διασωληνώσεις αποκλειστικά σε ανεμβολίαστα παιδιά.
Οι παρενέργειες
Πολλοί γονείς όμως προβληματίζονται έντονα στο ποιες μπορεί να είναι οι παρενέργειες που ενδεχομένως να έχουν τα παιδιά τους μετά τον εμβολιασμό τους κατά του κορονοϊού. Σύμφωνα με μελέτες που διενεργήθηκαν στις ΗΠΑ – αφού έχουν χορηγηθεί τουλάχιστον 7,1 εκατομμύρια εμβόλια σε παιδιά – οι παρενέργειες των εμβολίων στις μικρές ηλικίες δεν διαφέρουν σε μεγάλο βαθμό από αυτές που εμφανίζονται και στους ενήλικες, ανάλογα φυσικά και με το σκεύασμα.
Ποιες είναι οι παρενέργειες των εμβολίων κατά του κορονοϊού:
- πόνος στο σημείο της ένεσης
- κόπωση
- πυρετός
- μυαλγία
- κεφαλαλγία
Ο κίνδυνος της μυοκαρδίτιδας
Στις ΗΠΑ μέχρι τις 10 Δεκεμβρίου είχαν χορηγηθεί περισσότερα από 7,1 εκατομμύρια εμβόλια των Pfizer/Biontech σε παιδιά 5-11 ετών και σημειώθηκαν μόλις 8 περιπτώσεις μυοκαρδίτιδας, σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία των Αμερικανικών CDC.
«Η συχνότητα της περίπου μία στο εκατομμύριο της μυοκαρδίτιδας επιβεβαιώνει ότι η ανεπιθύμητη αυτή παρενέργεια είναι υπαρκτή, αλλά σπάνια και δεν επηρεάζει τον εμβολιασμό των παιδιών» δήλωσε η πρόεδρος της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμών Μαρία Θεοδωρίδου, σε σχετική ενημέρωση που πραγματοποιήθηκε στο υπουργείο Παιδείας.
Τα στοιχεία των Αμερικανικών CDC από τους εμβολιασμούς
Όπως αναφέρουν τα Αμερικανικά CDC, στις 7.141.428 δόσεις εμβολίων της Pfizer σε παιδιά 5-11 ετών καταγράφηκαν 3.233 αναφορές. Η μέση ηλικία ήταν 9 ετών και ανά φύλο ήταν περίπου μισά μισά.
Το 97% εμφάνισαν μη σοβαρές ανεπιθύμητες αντιδράσεις. Λιγότερο από 10% των παιδιών απουσίασε από το σχολείο, όπως και λιγότερο από 1% ζήτησαν συμβουλή γιατρού. Στο σύνολο των 7.141.428, 8 περιπτώσεις πληρούσαν τον ορισμό της μυοκαρδίτιδας, 4 σε αγόρια και 4 σε κορίτσια, ενώ έξι από αυτά τα περιστατικά εκδηλώθηκαν κατά τη δεύτερη δόση του εμβολίου
Καμία από τις παρενέργειες δεν διέφευγε από αυτές που είχαν καταγραφεί κατά τη διάρκεια των κλινικών ερευνών.
Τα οφέλη από τον εμβολιασμό των παιδιών
Είναι φυσικό όσο αυξάνεται η εμβολιαστική κάλυψη, τόσο να μειώνεται και η επίπτωση του κορονοϊού. Σύμφωνα μάλιστα με τα μέχρι στιγμής στοιχεία, η μεγαλύτερη μείωση σημειώνεται στην ηλικιακή ομάδα των 17 ετών, όπου το ποσοστό της εμβολιαστικής κάλυψης φτάνει περίπου το 47,8%.
Από τον Ιούλιο του 2021, όταν και εγκρίθηκε το εμβόλιο Pfizer-BioNTech κατά του κορονοϊού για τα παιδιά και εφήβους στην ηλικιακή ομάδα των 12-17 ετών, παρατηρούνται πτωτικές τάσεις στις επιπτώσεις της νόσου. Επίσης, παρατηρείται αρνητική συσχέτιση μεταξύ της εμβολιαστικής κάλυψης των παιδιών και της επίπτωσης της νόσου, με χαρακτηριστικό παράδειγμα η μείωση που σημειώνεται στην ηλικιακή ομάδα των 17 ετών, όπου το ποσοστό της εμβολιαστικής κάλυψης φτάνει περίπου το 47,8%.
Σύμφωνα με την Εθνική Επιτροπή Εμβολιασμών η ανοσοποίηση των παιδιών θα συμβάλει στα εξής:
- θα τα προστατεύσει από τη λοίμωξη και τις επιπλοκές της
- θα επιτρέψει να παρακολουθούν ανεμπόδιστα την εκπαίδευση και όλες τις δραστηριότητες τους στην κοινότητα
- θα μειώσει τη διασπορά του ιού στο περιβάλλον
- θα προστατεύσει έμμεσα και τα ευάλωτα άτομα που βρίσκονται κοντά τους
- θα συντελέσει σημαντικά στη μείωση των μεταλλάξεων του ιού.
Οι αγωνίες των γονιών
Όπως είναι λογικό πολλοί είναι γονείς που έχουν ερωτήματα για τον εμβολιασμό των παιδιών από την ηλικία των 5 ετών. Σχηματικά αυτά τα ερωτήματα είναι πέντε στον αριθμό και οι ειδικοί απάντησαν σε σχετική ενημέρωση που διοργανώθηκε πριν από λίγο καιρό στο υπουργείο Παιδείας.
«Γιατί να εμβολιάσω το παιδί μου, αφού η νόσος στην ηλικία του είναι ήπια;»
Η νόσος, ναι μεν από την αρχή ήταν και παραμένει ήπια χωρίς να έχει διαφορετική κλινική έκφραση με την πάροδο του χρόνου, αλλά υπάρχουν κίνδυνοι, μικροί αλλά υπαρκτοί. Μικρός αλλά υπαρκτός είναι ο κίνδυνος της σπάνιας εκδήλωσης του πολυοργανικού, πολυσυστηματικού φλεγμονώδους συνδρόμου, γνωστού ως MIS-C, το οποίο εμφανίζεται βέβαια 1 φορά στα 3.000 κρούσματα σε παιδιά, αλλά είναι ένα σύνδρομο το οποίο και ταλαιπωρεί και μπορεί να έχει και σοβαρή βαριά έκβαση” εξήγησε η καθηγήτρια. Επίσης, ιδιαίτερα απασχολεί τους παιδιάτρους και η παραμονή συμπτωμάτων μετά από νόσο, για πολλές εβδομάδες (longcovid)», ανέφερε η πρόεδρος της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμών Μαρία Θεοδωρίδου, σε σχετική ενημέρωση στο υπουργείο Παιδείας.
«Μπορούν να εμβολιαστούν τα παιδιά με αλλεργίες;»
Οι συνήθεις αλλεργίες σε τροφές, φάρμακα, περιβαλλοντικά αλλεργιογόνα, χρωστικές, νυγμούς εντόμων, δεν αποτελούν αντενδείξεις για τον εμβολιασμό των παιδιών ούτε και των ενηλίκων. Ο εμβολιασμός αντενδείκνυται σε σπάνιες περιπτώσεις αλλεργίας στα συστατικά των mRNA εμβολίων (πολυαιθυλενογλυκόλη Peg και το πολυσορβικό 80)” απαντά η Επιτροπή. Μάλιστα, στις οδηγίες τονίζεται ότι παιδιά με ιστορικό αλλεργίας παραμένουν στο εμβολιαστικό κέντρο για παρακολούθηση μετά τον εμβολιασμό για 30 λεπτά.
«Το εμβόλιο mRNA μπορεί να προκαλέσει βλάβη στην καρδιά;»
Πράγματι, σε σπάνιες περιπτώσεις τα m-RNA εμβόλια έχουν συσχετιστεί με φλεγμονή του μυοκαρδίου ή του περικαρδίου, ωστόσο υπογραμμίζεται ότι η νόσος Covid προκαλεί πολλαπλάσιο αριθμό περιπτώσεων μυοκαρδίτιδας. Οι εκδηλώσεις αυτές είναι συχνότερες σε αγόρια ηλικίας 12 έως 29 ετών και εμφανίζονται λίγες ημέρες μετά τη δεύτερη δόση του εμβολίου. Στην πλειονότητα των περιπτώσεων, η νόσος αυτοπεριορίζεται. Τα συμπτώματα είναι: πόνος στο στήθος, δυσκολία στην αναπνοή και αίσθημα παλμών.
Οι ανησυχίες για τις μακροχρόνιες παρενέργειες
Ο φόβος για τις παρενέργειες ωστόσο είναι γενικότερος με αρκετούς γονείς να ανησυχούν για ενδεχόμενο προβλήματα που ενδεχομένως να εμφανιστούν στα παιδιά χρόνια μετά τον εμβολιασμό τους. Οι ειδικοί της Επιτροπής απαντούν πως οι περισσότερες ανεπιθύμητες ενέργειες των εμβολίων παρουσιάζονται τις πρώτες εβδομάδες μετά τη χορήγησή τους. Τα mRNA εμβόλια καταστρέφονται απ’ τον οργανισμό μέσα σε ώρες, αφού δώσουν το «μήνυμα» για την παραγωγή αντισωμάτων. Κανένα συστατικό του εμβολίου δεν αθροίζεται στον οργανισμό για να συνδεθεί με μακροπρόθεσμες ανεπιθύμητες ενέργειες.
Υπάρχουν έχει επιπτώσεις στη γονιμότητα ή στον έμμηνο κύκλο των εφήβων;
Σε αυτό το ερώτημα οι ειδικοί απαντούν αρνητικά, εξηγώντας ότι το μόριο των εμβολίων mRNA καταστρέφεται μόλις ολοκληρώσει την αποστολή του στον οργανισμό και αποβάλλεται από το σώμα. Δεν υπάρχει καμία βιολογική σύνδεση εμβολίου και γονιμότητας και δεν έχει διαπιστωθεί βλαπτική επίδραση απ’ το εμβόλιο στη γονιμότητα ανδρών και γυναικών.
Αριθμός Πιστοποίησης Μ.Η.Τ.232163