Επανάσταση στις μεταμοσχεύσεις νεφρού

Φως στη ζωή πολλών ασθενών που σήμερα περιμένουν σε λίστες αναμονής έναν νεφρό (αρκετές φορές χωρίς ελπίδα) ρίχνει μια νέα μελέτη ειδικών του Πανεπιστημίου του Κέιμπριτζ. Σύμφωνα με τα αποτελέσματά της, μια «δεξαμενή» δοτών νεφρού που έως σήμερα παρέμενε σε πολλές χώρες ανεκμετάλλευτη, εκείνη των ασθενών των οποίων η καρδιά έχει σταματήσει να χτυπά, μπορεί τελικώς να αποδειχθεί άκρως πολύτιμη.

 

Όπως γράφει σήμερα η εφημερίδα το “Βήμα” πολλοί γιατροί έως σήμερα δεν τολμούσαν να χρησιμοποιήσουν όργανα ανθρώπων των οποίων η καρδιά δεν χτυπούσε πλέον καθώς φοβούνταν ότι λόγω της μη αιμάτωσής τους θα καταστρέφονταν. Οι επιστήμονες από το Κέιμπριτζ όμως στέλνουν τώρα αισιόδοξο μήνυμα καθώς είδαν ότι οι νεφροί και αυτών των δοτών είναι πλήρως κατάλληλοι για μεταμόσχευση.

 

Το μήνυμά τους πρέπει να ληφθεί και στην Ελλάδα, όπου δεν έχει εφαρμοστεί ποτέ η συγκεκριμένη διαδικασία. Αυτή τη στιγμή περίπου 1.000 άτομα περιμένουν με αγωνία έναν νεφρό που θα σώσει τη ζωή τους και η λίστα αναμονής φθάνει στα πέντε χρόνια.

 

O αριθμός των μεταμοσχεύσεων νεφρού θα μπορούσε ακόμη και να διπλασιαστεί στο μέλλον χάρη σε μια νέα ανακάλυψη ερευνητών του Τμήματος Κλινικής Ιατρικής στο Πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ, σύμφωνα με την οποία είναι άκρως κατάλληλοι για μεταμόσχευση νεφροί δοτών οι οποίοι έχουν αποβιώσει εξαιτίας καρδιακού θανάτου.

 

Ως σήμερα οι ειδικοί σε πολλές χώρες προτιμούν για χρήση στις μεταμοσχεύσεις τα όργανα που προέρχονται από εγκεφαλικά νεκρούς δότες, καθώς θεωρείται ότι είναι πολύ πιο βιώσιμα από εκείνα που προέρχονται από ασθενείς που πεθαίνουν από καρδιολογικά αίτια. Και αυτό διότι οι γιατροί φοβούνται ότι αν το όργανο σταματήσει να τροφοδοτείται με αίμα όταν η καρδιά πάψει απότομα να χτυπάει, τότε καταστρέφεται αμέσως.

 

Οι εγκεφαλικά νεκροί δότες είναι ασθενείς που έχουν υποστεί σοβαρούς και μη αναστρέψιμους τραυματισμούς στο κεφάλι και οι οποίοι χρειάζονται μηχανήματα υποστήριξης προκειμένου να κρατηθούν στη ζωή. Αυτού του είδους οι ασθενείς είναι εκείνοι των οποίων τα όργανα προτιμώνται από πολλούς ειδικούς, αφού η καρδιά τους συνεχίζει να χτυπάει, με αποτέλεσμα να αιματώνονται τα ζωτικά όργανα. Τα τελευταία χρόνια όμως η πρόοδος των θεραπειών που χορηγούνται σε τέτοιους τραυματίες έχει σώσει πολλές ζωές, με αποτέλεσμα να έχει μειωθεί η προσφορά νεφρών από τη συγκεκριμένη «δεξαμενή» δοτών. Ετσι οι ειδικοί καταφεύγουν πλέον, ολοένα συχνότερα, στη λήψη μοσχευμάτων από ασθενείς με «ελεγχόμενο» καρδιακό θάνατο (αυτό σημαίνει ότι ο θάνατος από καρδιά δεν προέρχεται από φυσικά αίτια αλλά οι γιατροί σταματούν σταδιακά την παροχή υποστήριξης ζωής με μηχανήματα). Ωστόσο ακόμη και σήμερα, όπως σημειώνουν οι ερευνητές από το Κέιμπριτζ, μόνο το 32% των νεφρών λαμβάνεται από ασθενείς των οποίων έχει σταματήσει η καρδιά, τουλάχιστον στη Βρετανία. Τα νέα ευρήματα όμως, σύμφωνα με τα οποία αν οι νεφροί δοτών των οποίων έχει σταματήσει η καρδιά μεταμοσχευθούν μέσα σε 12 ώρες είναι εξίσου ασφαλείς και λειτουργικοί με εκείνους εγκεφαλικά νεκρών δοτών, δίνουν σημαντική ελπίδα σε εκατομμύρια νεφροπαθείς παγκοσμίως.

 

Προκειμένου να καταλήξουν στα συμπεράσματά τους τα οποία δημοσιεύονται στην έγκριτη ιατρική επιθεώρηση «Τhe Lancet», οι βρετανοί επιστήμονες ανέλυσαν στοιχεία που αφορούσαν περισσότερες από 9.000 μεταμοσχεύσεις νεφρού οι οποίες έλαβαν χώρα σε 23 διαφορετικά βρετανικά κέντρα από το 2000 ως το 2007. Από το σύνολο των μοσχευμάτων 8.289 νεφροί προέρχονταν από εγκεφαλικά νεκρούς δότες και 845 από δότες που είχαν πεθάνει εξαιτίας καρδιολογικού προβλήματος.

 

Οπως αναφέρουν οι ερευνητές, επικεφαλής των οποίων ήταν ο καθηγητής Αντριου Μπράντλεϊ, δεν εμφανίστηκε διαφορά στο πόσο καλά έγιναν αποδεκτοί οι νεφροί από τον οργανισμό των ληπτών είτε αυτοί προέρχονταν από εγκεφαλικά νεκρούς δότες είτε από δότες των οποίων η καρδιά είχε σταματήσει να χτυπάει. Είναι μάλιστα σημαντικό ότι ως και πέντε χρόνια αργότερα τα μοσχεύματα και των δύο κατηγοριών συνέχιζαν να είναι το ίδιο λειτουργικά.

 

Ο καθηγητής Μπράντλεϊ είπε χαρακτηριστικά ότι «οι δότες που έχουν καταλήξει από καρδιολογικά αίτια αποτελούν μια πολύ σημαντική “πηγή” δωρεάς νεφρών η οποία έχει παραμεληθεί. Η χρήση μοσχευμάτων από τέτοιους δότες μπορεί να αυξήσει σημαντικά τον αριθμό των μεταμοσχεύσεων νεφρού».