Γονίδια και Αθλητισμός – Επιλογή του κατάλληλου αθλήματος

…του ανθρώπινου γονιδιώματος, η επιστήμη άρχισε να στρέφεται στην αναζήτηση των πιθανών γονιδιακών-κληρονομικών προδιαθέσεων σε συγκεκριμένους πρωταθλητές, ολυμπιονίκες, παγκόσμιους πρωταθλητές, και γενικά αθλητές με ιδιαίτερες και εντυπωσιακές αθλητικές επιδόσεις.

Επιπλέον η επιστήμη της Μοριακής Γενετικής είναι σε θέση, πλέον, να προσδιορίσει και το αν κάποιος έχει την προδιάθεση για να εμφανίσει καρδιαγειακό νόσημα. Με τη βοήθεια του γονιδιακού προσδιορισμού, αφενός μπορούμε να επιλέξουμε το άθλημα και αφετέρου να αναγνωρίσουμε το υπόβαθρο καρδιαγγειακού προβλήματος, ώστε να μην θρηνήσουμε πιά τον άδικο χαμό κάποιου παιδιού ή αθλητή στο γήπεδο

Ο κυριότερος στόχος αυτής της προσπάθειας είναι να αποσαφηνιστούν, με εξειδικευμένες γονιδιακές εξετάσεις, οι δυνατότητες των παιδιών σε συγκεκριμένα αγωνίσματα που έχουν επιλέξει, και η επιλογή ή όχι αυτών των αθλημάτων με βάση την γονιδιακή αθλητική επάρκεια των παιδιών, ώστε να κατευθυνθούν παραδείγματος χάριν, σε αθλήματα δύναμης, σε αθλήματα αντοχής, ή σε αθλήματα , που απαιτούν εκρηκτικότητα.

Σπάνιοι πολυμορφισμοί σε συγκεκριμένα γονίδια έχουν παρατηρηθεί σε πολλούς γνωστούς πρωταθλητές, οι οποίοι μπορούν, πλέον, να εξετασθούν, και να αναλυθούν και στην Ελλάδα. Οι πολυμορφισμοί αυτοί, οι οποίοι, κάνουν τη διαφορά και ουσιαστικά αποτελούν τη διαφορά και τη διαφοροποίηση των υπεραθλητών από τους χιλιάδες άλλους αφορούν κυρίως στα κάτωθι γονίδια:  MCT-1 NOS3 EPOR HIF-1 ADRB-2

Οι απαιτήσεις των αθλημάτων περιλαμβάνουν, συγκεκριμένο σωματότυπο, εκρηκτική επιτάχυνση, χρήση συγκεκριμένων μυϊκών ομάδων, αυξημένη μυϊκή δύναμη, γρήγορη αποκατάσταση, αλλά και γενικά την ικανότητα να ελίσσεται ο αθλητής μεταξύ αυτών όταν απαιτείται.

Όλα τα άτομα τα οποία φέρουν συγκεκριμένους πολυμορφισμούς σε ορισμένα από τα εμπλεκόμενα γονίδια, έχουν τη γενετική προδιάθεση-ικανότητα να γίνουν είτε καλοί σπρίντερ, ή αυξάνουν τις πιθανότητες για καλές επιδόσεις σε αθλήματα αντοχής, ή και στα δύο σε εξαιρετικές περιπτώσεις, όπως π.χ. στο 10θλο. Κάποιοι αθλητές βέβαια δεν θα έχουν γονιδιακή έφεση για κανένα από τα δύο, αλλά θα μπορούν να φέρουν εξαιρετικά αποτελέσματα σε αθλήματα δύναμης, όπως η άρση βαρών, η σφαιροβολία, οι πολεμικές τέχνες κλπ..

Οι συγκεκριμένες γονιδιακές εξετάσεις αποτελούν ένα πρόσθετο, δυναμικό εργαλείο αναγνώρισης των αθλητικών δυνατοτήτων και ιδιαιτεροτήτων του κάθε αθλητή, με σκοπό την σωστή, και επιστημονικά τεκμηριωμένη, επιλογή του καταλλήλου αθλήματος, στο οποίο με την κατάλληλη, πάντα, προπόνηση και την κατάλληλη διατροφή θα μπορούν να επιτύχουν το maximum των δυνατοτήτων τους.

Η λήψη του δείγματος DNA γίνεται με τρόπο ανώδυνο και αναίμακτο, λαμβάνοντας κύτταρα από το εσωτερικό της παρειάς (μάγουλο), με ειδικό αποστειρωμένο στυλεό-μπατονέτα. Τα αποτελέσματα θα δώσουν στον αθλητή, τους γονείς, αλλά και στην προπονητική ομάδα, όλες εκείνες τις πληροφορίες που απαιτούνται για την επιλογή του κατάλληλου αθλήματος!!!

Όμως αυτό δεν είναι αρκετό, ή είναι μόνον αρκετό για την επιλογή του αθλήματος και μόνο. Οπωσδήποτε,  ο αθλητής πρέπει να υποβληθεί και σε εξετάσεις γονιδιακού προσδιορισμού σε σχέση με την πιθανή προδιάθεση για ασθένειες του καρδιαγγειακού συστήματος, ούτως ώστε εφ’ όσον γνωρίζει την προδιάθεσή του, με την κατάλληλη παρακολούθηση, προπόνηση και διατροφή να εκμηδενίσει τους όποιους πιθανούς κινδύνους  με τη βοήθεια του αθλητικού-γονιδιακού ελέγχου να επιτύχει στους αθλητικούς στόχους του.

Στον γονιδιακό έλεγχο για την υγεία της καρδιάς εξετάζονται γονίδια & πολυμορφισμοί με σκοπό την ανίχνευση και τον προσδιορισμό της γενετικής προδιάθεσης σε σχέση με αυτή του γενικού πληθυσμού. Τα συγκεκριμένα γονίδια εμπλέκονται σε βιολογικές δραστηριότητες και διεργασίες που μεταξύ των άλλων σχετίζονται με:

•  Τον Μεταβολισμό του Φυλικού οξέος, συμπλέγματος βιτ. Β, και Ομοκυστεϊνης
•   Λιπιδίων,
•   Ρύθμιση της Πίεσης του αίματος,
•   Υπέρταση,
•    Φλεγμονές & Διαδικασία Αντιοξείδωσης