Γράφει ο Δρ. Κωνσταντίνος Αποστόλου, MD, MSc, PhD, Εξειδικευμένος Χειρουργός Θυρεοειδούς και Ενδοκρινών Αδένων.
Η λέξη «καρκίνος» αναμφίβολα προκαλεί δέος και φόβο, καθώς ο ανθρώπινος νους ανατρέχει αυτόματα στα δυσμενέστερα σενάρια. Παρόλα αυτά, σίγουρα όλες οι μορφές κακοήθειας δεν παρουσιάζουν την ίδια επιθετικότητα, ούτε την ίδια πρόγνωση. Ανάμεσα, λοιπόν, στις κακοήθειες με την καλύτερη πρόγνωση συγκαταλέγεται και ο καρκίνος του θυρεοειδούς αδένα.
Ο καρκίνος θυρεοειδούς παρουσιάζει μία σημαντική αύξηση στη συχνότητά του τις τελευταίες δεκαετίες, με τις πρόσφατες μελέτες να αποδίδουν το φαινόμενο αυτό στην ευαισθητοποίηση του κόσμου και ως εκ τούτου στη συχνότερη πραγματοποίηση, σε σύγκριση με το παρελθόν, απεικονιστικών εξετάσεων ρουτίνας (check – up).
Οι διαφορετικές μορφές του καρκίνου θυρεοειδούς
Υπό την ευρεία έννοια του καρκίνου θυρεοειδούς συγκαταλέγονται διάφορες μορφές – ιστολογικοί τύποι καρκίνων του θυρεοειδούς αδένα, με την πλειοψηφία τους να χαρακτηρίζεται, όπως προαναφέρθηκε, από μία εξαιρετική βιολογική συμπεριφορά και ως εκ τούτου άριστη πρόγνωση.
Στις μορφές καρκίνου του θυρεοειδούς αδένα περιλαμβάνονται:
- Ο θηλώδης καρκίνος θυρεοειδούς
- Ο θυλακιώδης καρκίνος θυρεοειδούς
- Το μυελοειδές καρκίνωμα θυρεοειδούς
- Το αναπλαστικό καρκίνωμα του θυρεοειδούς
Ο θηλώδης καρκίνος του θυρεοειδούς αποτελεί σε παγκόσμια κλίμακα τη συχνότερη μορφή καρκίνου του θυρεοειδούς αδένα, καθώς αφορά στο 75 – 80% του συνόλου των περιπτώσεων. Ο θηλώδης καρκίνος θυρεοειδούς παρουσιάζει μία εξαιρετική βιολογική συμπεριφορά, αρκεί φυσικά να διαγνωσθεί εγκαίρως και να αντιμετωπισθεί ορθά. Εξαιτίας της εξαιρετικά υψηλής συχνότητας εμφάνισής του, ο θηλώδης καρκίνος του θυρεοειδούς θα αποτελέσει το σημερινό μας αντικείμενο.
Ποια σημάδια θα πρέπει να μας ανησυχήσουν;
Ο καρκίνος θυρεοειδούς παρουσιάζεται ως ένας όζος του θυρεοειδούς αδένα, ο οποίος μπορεί με την πάροδο των ετών να παρουσιάσει αύξηση του μεγέθους του ή να εμφανίσει ύποπτα ευρήματα στο υπερηχογράφημα θυρεοειδούς. Οι ύποπτοι αυτοί όζοι θυρεοειδούς, λοιπόν, είναι εκείνοι που διερευνώνται περαιτέρω και τίθεται η διάγνωση του καρκίνου του θυρεοειδούς αδένα.
Οι περισσότεροι ασθενείς με καρκίνο θυρεοειδούς δεν παρουσιάζουν κάποιο σύμπτωμα που θα γίνει αντιληπτό από τους ίδιους. Αυτό εξηγεί και το γεγονός πως οι περισσότεροι ασθενείς εμφανίζουν φυσιολογικά επίπεδα ορμονών του θυρεοειδούς στο αίμα.
Σε κάποιους ασθενείς, εντούτοις, κάποιος ευμεγέθης θηλώδης καρκίνος θυρεοειδούς μπορεί να εμφανισθεί ως ένα σκληρό μόρφωμα στην περιοχή του τραχήλου που το ψηλαφεί ο ίδιος ο ασθενής ή ως μία ξαφνική βραχνάδα της φωνής, στις περιπτώσεις που ο καρκίνος του θυρεοειδούς διηθεί το παλίνδρομο λαρυγγικό νεύρο.
Εδώ αξίζει να υπογραμμίσουμε πως η εξαιρετική βιολογική συμπεριφορά που παρουσιάζουν οι περισσότερες περιπτώσεις καρκίνου του θυρεοειδούς δημιουργεί αυτομάτως και μεγάλες προσδοκίες στους ασθενείς και τους οικείους τους, όσον αφορά στην οριστική ίασή τους. Δεν χωράει αμφιβολία πως οι προσδοκίες αυτές είναι στις μέρες μας απόλυτα δικαιολογημένες και ρεαλιστικές, αρκεί η διάγνωση και η θεραπεία του καρκίνου θυρεοειδούς να πραγματοποιηθούν εγκαίρως και ορθά.
Ο καρκίνος θυρεοειδούς επηρεάζει πάντα και τους λεμφαδένες;
Ο καρκίνος του θυρεοειδούς χαρακτηρίζεται από την τάση να προκαλεί μεταστάσεις στους λεμφαδένες του τραχήλου, με τις περιπτώσεις απομακρυσμένων μεταστάσεων σε άλλα όργανα να είναι σπάνιες.
Η αποκάλυψη της παρουσίας ή απουσίας μεταστάσεων του καρκίνου θυρεοειδούς στους λεμφαδένες του τραχήλου πραγματοποιείται μέσω ενός λεπτομερούς υπερηχογραφήματος του τραχήλου, την επονομαζόμενη χαρτογράφηση τραχήλου και λεμφαδένων. Ερμηνεύοντας τα δεδομένα της χαρτογράφησης, τόσο ο ενδοκρινολόγος όσο και ο χειρουργός θυρεοειδούς γνωρίζουν ήδη προεγχειρητικά την κατάσταση των λεμφαδένων του τραχήλου, το οποίο θα καθορίσει και την περαιτέρω χειρουργική θεραπεία του κάθε ασθενούς.
Εξατομικευμένη Θεραπεία για τον Καρκίνο Θυρεοειδούς
Όπως μας εξηγεί ο εξειδικευμένος χειρουργός θυρεοειδούς Δρ. Κωνσταντίνος Αποστόλου, δεν χωράει αμφιβολία πως όλες οι περιπτώσεις καρκίνου του θυρεοειδούς δεν είναι ταυτόσημες.
Συνεπώς, μπορεί η ολική αφαίρεση του θυρεοειδούς αδένα (ολική θυρεοειδεκτομή) να αποτελεί τον ακρογωνιαίο λίθο της θεραπείας για τον καρκίνο θυρεοειδούς, ωστόσο σε κάποιους ασθενείς δεν επαρκεί. Οι ασθενείς αυτοί εμφανίζουν ήδη μεταστάσεις του καρκίνου θυρεοειδούς στους λεμφαδένες του τραχήλου και θα πρέπει να υποβληθούν, επίσης, σε χειρουργική αφαίρεση των λεμφαδένων που εμφανίζουν τις μεταστάσεις, μία τεχνικά ιδιαίτερη χειρουργική επέμβαση που διενεργείται κατά τον ίδιο χρόνο με την ολική θυρεοειδεκτομή και ονομάζεται λεμφαδενικός καθαρισμός του τραχήλου. Με την ολική αφαίρεση του θυρεοειδούς αδένα καθώς και των λεμφαδένων που παρουσιάζουν τις μεταστάσεις, επιτυγχάνουμε την πλήρη αφαίρεση του καρκίνου του θυρεοειδούς αδένα και των μεταστάσεών του στους λεμφαδένες, προσφέροντας άριστο τοπικό και περιοχικό έλεγχο της νόσου, προσφέροντας έτσι στους ασθενείς οριστική ίαση και ταυτόχρονα ένα άριστο προσδόκιμο ζωής.
Είναι εξαιρετικά σημαντικό να υπογραμμίσουμε την εξαιρετική σημασία που, επιστημονικά αποδεδειγμένα, διαδραματίζει η επιλογή του κατάλληλου χειρουργού για την αντιμετώπιση του καρκίνου του θυρεοειδούς. Η επιστημονικά ορθή αντιμετώπιση του καρκίνου θυρεοειδούς συνιστά μία πολυπαραγοντική διαδικασία, η οποία προϋποθέτει την πραγματοποίηση μίας ιδιαίτερα απαιτητικής χειρουργικής επέμβασης, την οποία ιδανικά θα πρέπει να πραγματοποιεί κάποιος έμπειρος και εξειδικευμένος χειρουργός θυρεοειδούς, η εμπειρία και εξειδίκευση του οποίου εξασφαλίζουν την επίτευξη άριστων θεραπευτικών αποτελεσμάτων, δίχως την πρόκληση κάποιου είδους επιπλοκής ή υπολείμματος θυρεοειδούς στους ασθενείς.
Η αντιμετώπιση του καρκίνου του θυρεοειδούς δεν τερματίζεται, ωστόσο, με την χειρουργική θεραπεία του, καθώς εξίσου καίριο ρόλο με αυτόν του χειρουργού θυρεοειδούς στη θεραπεία και τη μετεγχειρητική παρακολούθηση των ασθενών με καρκίνο θυρεοειδούς διαδραματίζει και ο θεράπων ενδοκρινολόγος του κάθε ασθενούς.
Η άριστη συνεργασία μεταξύ του θεράποντος ενδοκρινολόγου και του χειρουργού θυρεοειδούς είναι υψίστης σημασίας, καθώς θα καθορίσουν από κοινού την ανάγκη κάποιων ασθενών να λάβουν μετεγχειρητικά συμπληρωματική θεραπεία με ραδιενεργό ιώδιο, όπως επίσης θα ανιχνεύσουν έγκαιρα και κάποια πιθανή υποτροπή του καρκίνου θυρεοειδούς, η οποία δεν αποτελεί τόσο συχνό φαινόμενο και δεν θα πρέπει να τρομοκρατεί τους ασθενείς, υπό την προϋπόθεση πως ο καρκίνος θυρεοειδούς έχει αντιμετωπισθεί ορθά και ριζικά από κάποιον έμπειρο και εξειδικευμένο χειρουργό θυρεοειδούς.
