Κοιμηθείτε και ονειρευτείτε για να τα… θυμάστε όλα!

Ένας χορταστικός και γεμάτος όνειρα ύπνος κάθε βράδυ είναι το «κλειδί» για την καλή μνήμη. Σε αυτό το συμπέρασμα κατέληξαν επιστήμονες που συμμετείχαν στο 118ο Συνέδριο της Αμερικανικής Ψυχολογικής Εταιρείας στο Σαν Ντιέγκο των Ηνωμένων Πολιτειών. Ο ύπνος, ιδιαίτερα κατά τη διάρκεια της φάσης RΕΜ («Rapid Εye Μovement», φάση ταχέων κινήσεων των οφθαλμών, όταν τα όνειρα είναι πιο «ζωντανά»), είναι πολύ σημαντικός για την ανάπτυξη των μηχανισμών της μνήμης, είπε η ερευνήτρια Σάρα Μέντνικ του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας Σαν Ντιέγκο.

 

Και εξήγησε: «Τα όνειρα μας βοηθούν να παγιώσουμε τα γεγονότα στη μνήμη μας, να τα κατατάξουμε και τα κατανοήσουμε καλύτερα. Γι΄ αυτό όσοι άνθρωποι ονειρεύονται καταφέρνουν καλύτερα να θυμούνται πληροφορίες και να συνδέουν μεταξύ τους γεγονότα όταν είναι ξύπνιοι». Η κυρία Μέντνικ τόνισε μάλιστα ότι η «επαναφόρτιση» με έναν ελαφρύ υπνάκο δεν προσφέρει ανάλογο αποτέλεσμα με εκείνον του κανονικού, βραδινού ύπνου.

 

Συνήθως κατά τον βραδινό ύπνο βιώνουμε τέσσερις ως πέντε φάσεις RΕΜ, οι οποίες στο τέλος της νύχτας γίνονται μεγαλύτερες σε διάρκεια. Αυτό σημαίνει ότι ένας ενήλικος που κοιμάται λιγότερο από οκτώ ώρες κάθε βράδυ (επομένως ο RΕΜ ύπνος του είναι ανεπαρκής) σταδιακά αδρανοποιεί την ικανότητα του εγκεφάλου του για δυνατή μνήμη. Παρ΄ ότι η φάση RΕΜ δεν κατηγοριοποιείται ως βαθύς ύπνος, επιτυγχάνεται μόνο όταν ο εγκέφαλος έχει περάσει από τα στάδια του βαθέος ύπνου.

Οι επιστήμονες έδειξαν σε εθελοντές που συμμετείχαν στην έρευνα ομάδες τριών λέξεωνόπως «μπισκότο», «καρδιά» και «δεκαέξι»- και τους ζήτησαν να βρουν μία τέταρτη λέξη που να συνδέει κάθε τριάδα (σε αυτό το παράδειγμα η σωστή απάντηση στην αγγλική γλώσσα είναι είναι το επίθετο γλυκός- «sweet»). Οι εθελοντές εξετάστηκαν μία φορά το πρωί και μία το απόγευμα. Στο μεταξύ κάποιοι κοιμήθηκαν φθάνοντας σε φάση RΕΜ ύπνου, κάποιοι σε φάση μη RΕΜ, ενώ οι υπόλοιποι απλώς ξεκουράστηκαν. Οι τελευταίοι, μαζί με εκείνους που έφθασαν έως την πρώτη φάση του μη RΕΜ ύπνου, δεν παρουσίασαν βελτίωση στα αποτελέσματα του τεστ, ενώ η ομάδα που έφθασε σε ύπνο RΕΜ βελτίωσε τις πρωινές της επιδόσεις κατά 40%.

Η δρ Μέντνικ πιστεύει ότι η δημιουργία συσχετισμών μεταξύ προηγουμένως ασύνδετων πληροφοριών στον εγκέφαλο ενισχύεται από τις νευρολογικές διεργασίες κατά τη διάρκεια του ύπνου RΕΜ. «Ο ύπνος RΕΜ είναι απαραίτητος προκειμένου να συγκεντρώσουμε όλες τις πληροφορίες που δεχόμαστε σε καθημερινή βάση και να τις μετατρέψουμε σε μνήμες που θα μπορέσουμε να χρησιμοποιήσουμε αργότερα» τόνισε η δρ Μέντνικ.

 

Ενδιαφέρουσα λεπτομέρεια: σύμφωνα με τον καθηγητή ψυχολογίας Ντάνιελ Σάκτερ, ο οποίος μαζί με τους συναδέλφους του από το Πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ παρουσίασε τη δική του έρευνα στο συνέδριο, οι ανθρώπινες αναμνήσεις μάς βοηθούν να οραματιστούμε το μέλλον. Ο κ. Σάκτερ, χρησιμοποιώντας απεικονιστικές μεθόδους του εγκεφάλου, βρήκε ότι η ικανότητα να θυμόμαστε γεγονότα του παρελθόντος σχετίζεται άμεσα με την ικανότητα να «φανταζόμαστε» γεγονότα που δεν έχουν συμβεί ακόμη, και μάλιστα κατά κάποιο τρόπο να «προσομοιώνουμε» στον εγκέφαλό μας αυτά τα μελλοντικά περιστατικά.

 

 

Από την εφημερίδα “Το Βήμα”