Ο Ευάγγελος Παπανικολάου, Επίτιμος Καθηγητής Γυναικολογίας και Ανθρώπινης Αναπαραγωγής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, απάντα στο newsit.gr και την Μάγδα Τσέγκου, για όλα τα κρίσιμα και επίκαιρα ερωτήματα που αφορούν στα ζευγάρια που θέλουν να γίνουν γονείς και στις αμφιβολίες και αγωνίες που έχουν οι έγκυες γυναίκες, αν πρέπει ή όχι να κάνουν το εμβόλιο για να προστατευτούν από την πανδημία του κορονοϊού και αν υπάρχουν παρενέργειες.
Επίσης αναφέρεται αναλυτικά στο εμβόλιο που δεν πρέπει να κάνουν οι έγκυες, αλλά και όσες νόσησαν μέχρι πρόσφατα με κορονοϊό.
Επηρεάζεται η όχι η γονιμότητα του ζευγαριού αν κάνει το εμβόλιο;
«Όπως γνωρίζετε πολύ καλά, το θέμα αυτό είναι πάρα πολύ φλέγον, ιδίως στη χώρα μας, όπου το ένα στα επτά ζευγάρια αντιμετωπίζει πρόβλημα υπογονιμότητας. Άρα μιλάμε, για ένα πολύ μεγάλο πληθυσμό, που αγγίζει σχεδόν εκατό χιλιάδες ζευγάρια αυτή τη στιγμή στη χώρα μας, από τα οποία, τα δεκαπέντε χιλιάδες κάνουν εξωσωματική. Άρα μιλάμε για ένα μεγάλο πληθυσμιακό κομμάτι της ελληνικής κοινωνίας, οι οποίοι έχουν πρόβλημα υπογονιμότητας και προσπαθούν να κάνουν παιδί. Δεν υπάρχει καμία παρενέργεια, όσον αφορά τη γονιμότητα, είτε της γυναίκας, είτε του άντρα. Η ποιότητα του σπέρματος και των ωαρίων, κατόπιν του εμβολιασμού, είναι ακέραια και πλέον έχουν αρχίσει και δημοσιεύονται όλο και πιο πολλές μελέτες και άρα είναι πολύ πιο evidence based αυτή η προτροπή μας, ώστε οι γονείς που θέλουν να κάνουν με εξωσωματική παιδί, να μην διστάσουν να κάνουν τον εμβολιασμό, γιατί τα οφέλη του εμβολιασμένου ανθρώπου, είναι προφανή».
Είμαι έγκυος – Να κάνω ή όχι το εμβόλιο και ποιο;
«Ενώ στην αρχή του δεύτερου κύματος του κορονοϊού που άρχισαν να αναδημοσιεύονται και οι πρώτες μελέτες για την ασφάλεια των εμβολίων, η επιστημονική κοινότητα ήταν επιφυλακτική γιατί έτσι έπρεπε να ήμασταν, ενώ το ένστικτό μας, μας έλεγε ότι δεν θα υπάρξει κανέναν πρόβλημα και πού το βασίζαμε αυτό. Ότι ήδη το εμβόλιο της γρίπης που είναι πιο old fashioned, είναι για τρεις ιούς, ήδη τα τελευταία χρόνια έχει ιδιαίτερη σύσταση να γίνεται στις έγκυες, άρα είχαμε ήδη δεδομένα για τον αντιγριπικό εμβολιασμό, όσον αφορά τις παρενέργειες. Παρόλα αυτά, μετά τον Ιανουάριο, άρχισαν να έρχονται πάρα πολλά στοιχεία από εμβολιασμένες έγκυες γυναίκες, όπου δεν υπήρχε καμία επιπλέον παρενέργεια, από τις συνήθεις παρενέργειες, όπως είναι ο πυρετός, ο πονοκέφαλος, καμιά φορά κάποιος ίλιγγος. Άρα επομένως, εφόσον δεν υπήρχε καμία παρενέργεια, ούτε για τη μητέρα, αλλά και ούτε για το έμβρυο, τόσο οι Αμερικάνοι αλλά και όσο η Ευρωπαϊκή Εταιρεία και εδώ και δύο μήνες και η Ελληνική Μαιευτική Γυναικολογική Εταιρεία, συνιστούν ανεπιφύλακτα, τον εμβολιασμό και στις έγκυες γυναίκες. Σαφέστατα τα Mrna εμβόλια, είναι τα πιο ασφαλή. Η τεχνολογία επάνω στην οποία βασίζονται είναι State Of The Art στην Ιατρική, με αποτέλεσμα και οι παρενέργειες να είναι ελάχιστες. Οπότε τα Mrna εμβόλια, όπως είναι τη Pfizer και της Moderna επί του παρόντος, είναι τα ενδεδειγμένα για τις έγκυες γυναίκες».
Στην Ελλάδα διασωληνώθηκαν πάνω από 100 γυναίκες ανεμβολίαστες με κορονοϊό
«Είναι ένα θέμα το οποίο τώρα έρχεται στην επιφάνεια, γιατί τώρα μας καλείτε και μιλάμε και εμείς και μεταφέρουμε την εμπειρία μας, γιατί όπως ξέρετε, αυτές οι γυναίκες νοσηλεύτηκαν σε Πανεπιστημιακά Νοσοκομεία. Δεν επιτρεπόταν να νοσηλευτούν έξω. Σε όλη την Ελλάδα, από πριν από τους τελευταίους εννιά μήνες, έχουν νοσηλευτεί με βαριά κατάσταση και διασωληνώθηκαν, πάνω από εκατό γυναίκες και στα έξι Πανεπιστημιακά Νοσοκομεία της χώρα μας. Ευτυχώς δεν κατέληξε καμία από αυτές τις γυναίκες, εδώ στον Ελλαδικό χώρο, αλλά σε πάρα πολλές από αυτές, ήταν πολύ βαριά η κατάσταση, δηλαδή δυο τρεις φλέρταραν εντόνως με το θάνατο, με βαρύτατη πνευμονία και αναπνευστική ανεπάρκεια. Εδώ έχω να καταθέσω και την προσωπική μου καταγγελία, όπου δυστυχώς έχασα δύο γυναίκες, οι οποίες ήταν έγκυες, η μία όμως ήταν στη Γερμανία. Η οποία ήταν έγκυος και δυστυχώς κατέληξε την τριακοστή εβδομάδα, ενώ νοσηλευόταν ήδη τρεις με τέσσερις εβδομάδες στο νοσοκομείο. Και ήταν τραγικό, γιατί ήταν έγκυος κατόπιν εξωσωματικής, ήταν νεαρό άτομο, δεν ήταν ούτε 32 ετών, αν θυμάμαι καλά, που δείχνει ότι ο κορονοϊός δεν κάνει εξαιρέσεις και δεν μπορεί κανένας από μας να γνωρίζει ποιος είναι ο ευάλωτος κρίκος σε αυτή την αλυσίδα, που λέγεται φυσική επιλογή. Φυσική επιλογή του Δαρβίνου, είναι ότι αποεπιλέγεται από τη ζωή ο πιο ευαίσθητος κρίκος. Και είναι κρίμα να αποεπιλέγει ένας ιός που κάνει μία αναπνευστική νόσο στο 2020. Όσοι δεν μπορούν να το καταλάβουν αυτό, δυστυχώς δεν μπορούν να καταλάβουν απλά, βασικά πράγματα, της ιατρικής».
Οι παρενέργειες του εμβολίου στις έγκυες
«Οι παρενέργειες του εμβολίου, από την εμπειρία που έχουμε πλέον καταγεγραμμένη, είναι αυτές της γριπώδους συνδρομής, κάνουν πυρετό, μέχρι 39, μία με δύο ημέρες, ο οποίος αντιμετωπίζονται με αντιπυρετικά, έντονη κεφαλαλγία, αλλά αυτό είναι γύρω στο 5-7% των γυναικών. Η πλειονότητα δεν έχει καμία μα καμία παρενέργεια. Κάποιες έχουν γριπώδη συνδρομή, σαν να έχουν συνάχι ή γρίπη για πέντε με έξι μέρες. Μέχρι εκεί όμως. Παρενέργειες περαιτέρω, είναι πολύ πολύ σπάνιες, όπως κάποιο αγγειακό πρόβλημα αν προκύψει, σαφέστατα. Όταν εμβολιάζεται εκατομμύρια κόσμος, θα προκύψουν και σπάνιες παρενέργειες. Αυτό είναι αναμενόμενο».
Η επίδραση του εμβολίου στον θηλασμό
«Εδώ ίσως να είμαστε ακόμη πιο καταφατικοί, με την έννοια ότι όχι μόνο προστατεύει τη μητέρα στη πιθανή μόλυνση τώρα, πόσο μάλλον όταν θα έρχεται το φθινόπωρο και ο χειμώνας. Αλλά όπως γνωρίζετε αρκετές από τις γυναίκες, μέσω του μητρικού γάλατος, περνούν αντισώματα στο βρέφος. Οπότε το βρέφος έχει τη δυνατότητα να παίρνει παθητική ανοσία από τη μητέρα. Άρα είναι διπλό το όφελος. Και για τη μητέρα και για το βρέφος, αν και εφόσον ιδίως όπως ξέρετε τα πρωτότοκα βρέφη θέλουν να τα δουν όλοι μόλις περάσουν οι σαράντα ημέρες, οπότε καταλαβαίνετε σε τι κίνδυνο θα εκτίθενται όσα θα γεννιούνται από τον Σεπτέμβρη και μετά. Όταν θα υπάρχει μια επιδείνωση λόγω του καιρού και λόγω όσοι ανεμβολίαστοι παραμένουν δυστυχώς ακόμη, αυτοί είναι που θα μας μεταδίδουν τον κορονοϊό».
Για ποιο λόγο πρέπει οι έγκυες γυναίκες να κάνουν το εμβόλιο
«Όπως σας είπα, όλα έρχονται να σταθμιστούν με βάση τη στατιστική και με το τι ρισκάρουμε. Άρα για αυτό η ζωή έχει πάρα πολύ μεγάλο ειδικό βάρος. Αν σκεφτούμε επομένως, ότι σε μια ανεπτυγμένη χώρα όπως η Ελλάδα, χάνονται δέκα έγκυες γυναίκες το χρόνο, από τις εκατό χιλιάδες! Μία, ανά 10.000 επομένως χάνουν τη ζωή τους από επιπλοκές της κύησης, είναι τραγικό αυτές οι δέκα να γίνουν δεκαπέντε ή είκοσι. Μιλάμε για 50 ή 100% αύξηση αν γίνουν λόγω κορονοϊού. Επομένως, μπορεί να είναι δέκα ή είκοσι ακόμη οι ζωές που μπορούν να χαθούν; Είναι προφανές ότι έχουν πάρα πολύ μεγάλη αξία αυτές οι δέκα ζωές και είναι κουτό να μπορούν να προληφθούν, γιατί εδώ μιλάμε για πρόληψη. Όταν κάνω αποκόλληση πλακούντα ξαφνικά εκεί που είμαι στον έκτο μήνα και αν προλάβω να πάω στο νοσοκομείο και να με σώσουν οι εφημερεύοντες μαιευτήρες ή γυναικολόγοι, αυτό είναι θέμα τύχης. Δεν μπορώ να κάνω κάτι να το προβλέψω. Το να μπορώ όμως να προβλέψω να μην πεθάνω από πνευμονία εν έτη 2021, είναι προφανές. Σίγουρα κάποιος μπορεί να πει, ότι μπορεί λόγο μιας επιπλοκής του εμβολίου, να πεθάνει ένα άτομο. Δυστυχώς αυτά στην ιατρική, συμβαίνουν. Πάντα. Και ένα χειρουργείο δηλαδή που πάμε να κάνουμε υπάρχει κίνδυνος θνητότητας. Τι θα κάνουμε; Θα μείνουμε χωρίς να χειρουργηθούμε; Αυτά μπαίνουν πάντα σε μια δύσκολη ισορροπία και σαφέστατα για αυτόν που θα απολέσει τη ζωή του ή θα πάθει μια μεγάλη επιπλοκή λόγω του εμβολίου, είναι 100% αυτό. Μα σε μένα έτυχε να έχω πάθει μια σοβαρή επιπλοκή; Δυστυχώς όμως έτσι είναι η ζωή. Δεν υπάρχει τίποτα στην ιατρική που να μην έχει side effects. Εδώ θα ήθελα να αναφέρω για αυτούς που φοβούνται με τον εμβολιασμό, εδώ χάνονται ζωές παγκοσμίως λόγω του αντισυλληπτικού χαπιού που παίρνουν οι γυναίκες. Υπάρχουν γυναίκες που πεθαίνουν παγκοσμίως, γιατί παίρνουν αντισυλληπτικό χάπι. Έχει σταματήσει το αντισυλληπτικό χάπι να αποτελεί «όπλο» στην «φαρέτρα» της ιατρικής; Άρα δεν μπορούν να διογκώνονται όλες αυτές οι επιπλοκές λόγω του εμβολιασμού. Ούτε μπορεί να προκαλείται η ανασφάλεια ότι τα παλιά τα χρόνια ήταν πέντε και έξι χρόνια οι μελέτες. Άλλα τα δεδομένα τότε. Η ιατρική και η επιστήμη, τρέχουν με λογαριθμική ταχύτητα. Δεν είναι με γεωμετρική πρόοδο. Εδώ μιλάμε ότι γίνονται άλματα καθημερινά. Οπότε όλες οι διαδικασίες πλέον είναι πάρα πολύ αυστηρές. Δεν μπορεί κανείς να κοροϊδέψει τους διεθνείς οργανισμούς».
Αυτές είναι οι αγωνίες των γυναικών
«Καθημερινά, δέχομαι 5-10 τηλέφωνα από ασθενείς που είναι να κάνουν εξωσωματική ή είναι ήδη έγκυες, αλλά με ανασφάλεια. Αλλά, όταν υπάρχει σεβασμός προς τον ιατρό ο οποίος σε κουράρει και εμπιστοσύνη, αυτομάτως κάμπτονται όλες αυτές οι ανασφάλειες. Άρα στην ουσία θέλουν το θετικό πρόσταγμα, τη θετική επιβεβαίωση αν είναι σωστή η σκέψη μου γιατρέ να προχωρήσω. Σίγουρα υπάρχουν κάποιες λίγο πιο πολύ ανασφαλείς που θέλουν να το σκεφτούν, αλλά βλέπω όμως ότι όταν μιλάς με γλυκύτητα, σεβασμό και επιχειρήματα, δεν χρειάζεται. Ο άνθρωπος που καταλαβαίνει τι προσφέρει η επιστήμη και δη η ιατρική, εύκολα αντιλαμβάνεται. Και τώρα, όπως έλεγα σε διάφορες συζητήσεις πριν τον Δεκέμβριο, με τρόμαζε ποιοι είναι αυτοί που θα χάσουν τη ζωή τους, μετά τον Ιανουάριο που υπάρχει το εμβόλιο. Δηλαδή είναι πολύ τραγική ειρωνεία να έχεις την ιατρική κα να σου έχει και εμβόλια για την πρόληψη, αλλά και φάρμακα όπως ξέρουμε τώρα, τα μονοκλωνικά αντισώματα, τα οποία και αυτά αποδεικνύονται ότι είναι, παρότι πολύ πιο ακριβά, αποτελεσματικές θεραπείες. Είναι κρίμα να χάνει κάποιος τη ζωή του, όταν υπάρχουν αυτά τα όπλα. Άντε να έχανες τη ζωή σου πριν τον Δεκέμβριο που δεν υπήρχαν τα εμβόλια, θα έλεγες έτυχε και δεν μπορούσα να κάνω κάτι παραπάνω. Τώρα όμως να μπορείς να κάνεις! Εγώ έχω παράδειγμα συναδέλφου, που δυστυχώς πέθανε 56 χρονών, ήταν αρνητής και την τελευταία ώρα, πριν διασωληνωθεί, η κουβέντα του που είπε όταν πήρε τη γυναίκα του για να της μιλήσει μέσω του FaceTime, ήταν ‘’στερνή μου γνώση, να σε είχα πρώτα’’. Αυτή ήταν η τελευταία του κουβέντα πριν διασωληνωθεί και μέσα σε δύο ημέρες πέθανε. Άρα είναι πολύ αργά για να μιλάμε!»
Αριθμός Πιστοποίησης Μ.Η.Τ.232163