Όσο περνάει ο καιρός και ο κορονοϊός επελαύνει, γίνεται φανερό ότι οι άνθρωποι την αντιμετωπίζουν ψυχολογικά και πρακτικά με διαφορετικούς τρόπους.
Μία Νορβηγίδα ερευνήτρια διαπίστωσε τουλάχιστον 16 διαφορετικούς «τύπους προσωπικότητας Covid-19», ο καθένας με το δικό του διακριτό «προφίλ» νοοτροπίας και συμπεριφοράς απέναντι στον κορονοϊό και στους ανθρώπους γύρω του.
Η Μίμι Φραμ του Πανεπιστημίου του Μπέργκεν, που έκανε τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό Κοινωνικών Επιστημών «Humanities and Social Sciences Communications», εκτιμά ότι «αυτές οι αναδυόμενες συμπεριφορικές ταυτότητες Covid-19 “υφαρπάζονται” από τις υπάρχουσες κοινωνικές και πολιτικές ταυτότητες, προκειμένου να πολιτικοποιηθεί η πανδημία και να ενισχυθούν ο ρατσισμός, οι διακρίσεις και η σύγκρουση».
Οι κυριότερες «φυλές»
Οι αρνητές: Υποβαθμίζουν συστηματικά την απειλή του κορονοϊού και προσπαθούν να ζουν οι ίδιοι -πείθοντας και τους άλλους για το ίδιο- όπως πριν την πανδημία, σαν να μην έχει αλλάξει τίποτε.
Οι μεταδότες: Θέλουν σκοπίμως να εξαπλώσουν τον κορονοϊό, με το σκεπτικό ότι έτσι θα έρθει πιο γρήγορα η «ανοσία της αγέλης» και η επιστροφή στην κανονικότητα.
Οι βλαβεροί: Προσπαθούν να βλάψουν τους άλλους επίτηδες, για παράδειγμα φτύνοντάς τους ή βήχοντας πάνω τους.
Οι ρεαλιστές: Αναγνωρίζουν τη νέα πραγματικότητα και τους κινδύνους της πανδημίας, προσαρμόζοντας ανάλογα τη συμπεριφορά τους.
Οι ανήσυχοι: Πασχίζουν να ενημερώνονται συνεχώς για τον κορονοϊό και να μένουν ασφαλείς, σε μια προσπάθεια να διαχειριστούν τη συνεχή ανασφάλεια και τον φόβο τους.
Οι στοχαστικοί: Έχουν τάση απομόνωσης εν μέσω πανδημίας και στοχασμού πάνω στη ζωή, στον κόσμο και στον θάνατο.
Οι αποθησαυριστές: Ρέπουν σε πανικόβλητες αγορές και σε συσσώρευση προϊόντων, προκειμένου να μετριάσουν την ανασφάλειά τους.
Οι ανίκητοι: Συνήθως νέοι που πιστεύουν ότι είναι άτρωτοι από τον κορονοϊό, άρα και αδιάφοροι για τα μέτρα πρόληψης.
Οι επαναστάτες: Αψηφούν τα περιοριστικά μέτρα λόγω πανδημίας, επειδή θεωρούν ότι περιορίζουν τις ατομικές ελευθερίες και επιλογές τους.
Οι επικριτικοί: Φορτώνουν συνεχώς στους άλλους τις δυσαρέσκειες και τους φόβους τους, αποφεύγοντας τις δικές τους ευθύνες.
Οι εκμεταλλευτές: Αξιοποιούν την πανδημία για να κερδίσουν περισσότερη δύναμη, κέρδος ή άσκηση βίας.
Οι καινοτόμοι: Κάνουν ό,τι μπορούν για να σχεδιάσουν νέους τρόπους αντιμετώπισης της πανδημίας ατομικά και συλλογικά.
Οι υποστηρικτικοί: Δείχνουν με κάθε τρόπο την υποστήριξή τους στους άλλους.
Οι αλτρουιστές: Βοηθούν έμπρακτα τους ευάλωτους, τους ηλικιωμένους και τους μοναχικούς.
Οι πολεμιστές: Βρίσκονται, με διάφορους τρόπους, όπως το υγειονομικό προσωπικό, στην πρώτη γραμμή της μάχης κατά του κορονοϊού.
Οι βετεράνοι: Αρρώστησαν στο παρελθόν από άλλους κορονοϊούς, όπως SARS και MERS, και έτσι -τώρα πια- είναι πρόθυμοι να τηρήσουν τους περιορισμούς.
Οι τρεις βασικές ομάδες
Αυτές οι «φυλές» χωρίζονται σε τρεις βασικές ομάδες, όσον αφορά τη στάση τους απέναντι στα αναγκαία μέτρα περιορισμού για λόγους πρόληψης:
– Στους συμμορφούμενους: Ρεαλιστές, ανήσυχοι, στοχαστικοί, αποθησαυριστές, καινοτόμοι, υποστηριστικοί, αλτρουιστές, πολεμιστές και βετεράνοι.
– Στους μη συμμορφούμενους και ανυπάκουους: Αρνητές, βλαβεροί, ανίκητοι και επαναστάτες.
– Στους εν μέρει συμμορφούμενους: Μεταδότες, επικριτικοί και εκμεταλλευτές.
Η Φραμ επισημαίνει τη σημασία που έχει, σε μία εκ των πραγμάτων πλουραλιστική κοινωνία, «η μετακίνηση της συμπεριφορικής καμπύλης» στη μάχη ενάντια στην εξάπλωση του κορονοϊού και στα πιθανά μελλοντικά επιδημικά κύματα. Οι «εν μέρει συμμορφούμενοι» θεωρούνται πιο επιρρεπείς από ό,τι οι «μη συμμορφούμενοι» σε μία αλλαγή συμπεριφοράς, έτσι ώστε να συμμορφωθούν περισσότερο με τις πολιτικές πρόληψης.
