Η έλλειψη σιδήρου επηρεάζει περισσότερους από 2 δισεκατομμύρια ανθρώπους σε όλο τον κόσμο και η σιδηροπενική αναιμία παραμένει η πιο σημαντική μορφή αναιμίας διεθνώς.
Η σιδηροπενική αναιμία συμβαίνει όταν δεν έχετε αρκετά ερυθρά αιμοσφαίρια ή όταν τα ερυθρά αιμοσφαίρια σας δεν λειτουργούν όπως θα έπρεπε. Τα ερυθρά αιμοσφαίρια σας μεταφέρουν οξυγόνο σε όλο το σώμα σας. Το οξυγόνο τροφοδοτεί τα κύτταρά σας και σας δίνει ενέργεια. Χωρίς επαρκή υγιή ερυθρά αιμοσφαίρια το σώμα σας δεν παίρνει την ενέργεια που χρειάζεται για να λειτουργήσει. Η σιδηροπενική αναιμία αν δεν αντιμετωπιστεί, μπορεί να προκαλέσει πληθώρα προβλημάτων. Οπότε, οι επιπτώσεις της έλλειψης σιδήρου δεν πρέπει να υποβαθμίζονται.
Αιτίες σιδηροπενικής αναιμίας
Σιδηροπενία με ή χωρίς αναιμία μπορεί να προκύψει:
- Λόγω αυξημένων αναγκών σε σίδηρο υπό φυσιολογικές συνθήκες. (π.χ. κατά την παιδική και εφηβική ηλικία, μετά την έναρξη της εμμήνου ρύσεως στις γυναίκες, στην εγκυμοσύνη και στον θηλασμό).
- Λόγω περιορισμένης πρόσληψης σιδήρου (π.χ. χορτοφαγική ή vegan διατροφή).
- Λόγω περιορισμένης απορρόφησης του σιδήρου (π.χ. λόγω γαστρεκτομής, χειρουργικής παράκαμψης δωδεκαδακτύλου, κοιλιοκάκης ή νόσου του Crohn).
- Λόγω απώλειας αίματος: Η απώλεια αίματος αποτελεί μια από τις πιο συχνές και σοβαρές αιτίες σιδηροπενικής αναιμίας. Σύμφωνα μάλιστα με την «Ελληνική Αιματολογική Εταιρεία» η αιμορραγία από το γαστρεντερικό σύστημα αποτελεί τη συχνότερη αιτία σιδηροπενίας στους ενήλικες άνδρες και στις γυναίκες μετά την εμμηνόπαυση. Απώλεια αίματος μπορεί να συμβεί επίσης στη βαριά έμμηνο ρύση ή σε αιμορραγία κατά τη διάρκεια του τοκετού[1].
Πώς καταλαβαίνω ότι έχω έλλειψη σιδήρου;
Αρχικά, η σιδηροπενική αναιμία μπορεί να είναι τόσο ήπια ώστε να περνά απαρατήρητη. Καθώς όμως ο οργανισμός παρουσιάζει μεγαλύτερη έλλειψη σιδήρου και η αναιμία επιδεινώνεται και τα συμπτώματα εντείνονται. Τα συμπτώματα της σιδηροπενικής αναιμίας μπορεί να περιλαμβάνουν:
- Έντονη κόπωση
- Αδυναμία
- Χλωμό δέρμα
- Ταχυπαλμίες
- Αρρυθμίες
- Δύσπνοια
- Πονοκέφαλο
- Ημικρανίες
- Ζαλάδες
- Κρύα άκρα
- Εύθραυστα νύχια
- Τριχόπτωση
- Ασυνήθιστη επιθυμία για κατανάλωση μη βρώσιμων ουσιών όπως πάγο ή χώμα.
Διάγνωση σιδηροπενικής αναιμίας
Η διάγνωση της σιδηροπενικής αναιμίας στηρίζεται στη λήψη ιστορικού, στην κλινική εξέταση και στην εργαστηριακή διερεύνηση. Η λήψη του ιστορικού περιλαμβάνει πληροφορίες που αφορούν συμπτώματα από το πεπτικό σύστημα όπως: απώλεια αίματος ή κοιλιακό άλγος, αλλαγή στις κενώσεις, απώλεια βάρους ή δυσφαγία. Ως προς την εργαστηριακή διερεύνηση, ο γιατρός θα σας ζητήσει γενική εξέταση αίματος για να προσδιορίσει τις τιμές της αιμοσφαιρίνης και του αιματοκρίτη. Παράλληλα, θα εξετάσει τις τιμές της φερριτίνης. Ένα χαμηλό επίπεδο φερριτίνης συνήθως υποδηλώνει χαμηλό επίπεδο αποθηκευμένου σιδήρου. Ενδεχομένως, να σας ζητηθεί η διενέργεια πιο εξειδικευμένων εξετάσεων και συγκεκριμένα μέτρηση της TIBC (ολικής σιδηροδεσμευτικής ικανότητας) καθώς της τρανσφερρίνης, που σε περιπτώσεις σιδηροπενικής αναιμίας συνήθως εμφανίζονται αυξημένες.
Τροφές πλούσιες σε σίδηρο
Μπορείτε να μειώσετε τον κίνδυνο σιδηροπενικής αναιμίας καταναλώνοντας τροφές πλούσιες σε σίδηροόπως:
- Κόκκινο κρέας, χοιρινό και πουλερικά.
- Θαλασσινά.
- Φασόλια.
- Σκούρα πράσινα φυλλώδη λαχανικά, όπως το σπανάκι.
- Αποξηραμένα φρούτα, όπως σταφίδες και βερίκοκα.
- Εμπλουτισμένα με σίδηρο δημητριακά.
- Φακές.
Έχω χαμηλό σίδηρο. Τι να κάνω;
Αν έχεις έλλειψη σιδήρου, δοκίμασε το Olyfer® της Virtus Pharma. Πρωτοπορεί καθώς προσφέρει την υψηλότερη δόση στοιχειακού σιδήρου σε μία μόνο κάψουλα. Πιο συγκεκριμένα, μία κάψουλα Olyfer®παρέχει 150mg στοιχειακού σιδήρου. Επομένως, συνιστά ιδανική λύση για την αντιμετώπιση της σιδηροπενικής αναιμίας και την γρήγορη αύξηση των τιμών της φερριτίνης. Ταυτόχρονα, το Olyfer® δεν έχει παρενέργειες. Διακρίνεται για τη μεγάλη απορροφησιμότητα και την υψηλή συμμόρφωση που επιτυγχάνει. To Olyfer® διαθέτει καλύτερη σταθερότητα και δυνατότητα μεταφοράς ιόντων σιδήρου μέσω του εντερικού βλεννογόνου υπό φυσιολογικές συνθήκες, σε σύγκριση με τις συμβατικές ενώσεις τρισθενούς σιδήρου. Εξίσου σημαντικό, με το Olyfer® το ερώτημα «Πόση ωρά μετά το σίδηρο μπορώ να φάω» παύει να έχει σημασία, καθώς η κάψουλα μπορεί να λαμβάνεται οποιαδήποτε στιγμή της ημέρας, ανεξαρτήτως λήψης τροφής.
Εάν πάσχετε επομένως από σιδηροπενική αναιμία, είναι σημαντικό να ακολουθήσετε τις συστάσεις του γιατρού σας για τη θεραπεία της. Ακολουθωντας μία υγιεινή διατροφή, λαμβάνοντας το κατάλληλο συμπλήρωμά σιδήρου και τη θεραπεύοντας τυχόν υποκείμενες ιατρικές καταστάσεις που μπορεί να προκαλούν την αναιμία θα διασφαλίσετε καλύτερη ποιότητα ζωής και συνεπώς καλύτερη υγεία.
[1] https://www.eae.gr/images/magazine/AIMA_2013-1.pdf