Η πανδημία του κορονοϊού αποτελεί το σημαντικότερο μάθημα για τη δημόσια υγεία που έλαβε η ανθρωπότητα τα τελευταία 100 χρόνια, σύμφωνα με πρόεδρο του ΕΟΔΥ, Θεοκλή Ζαούτη, ο οποίος έκανε και μια δυσμενή πρόβλεψη για μελλοντικές πανδημίες.
Μιλώντας στο 1ο Παγκόσμιο Πανομογενειακό Ιατρικό Συνέδριο που διοργανώνεται στη Θεσσαλονίκη, στο πλαίσιο του Aristotle Medical Forum, ο Θεοκλής Ζαούτης, εκτιμά ότι η πανδημία του κορονοϊού είναι το σημαντικότερο μάθημα της ανθρωπότητας τα τελευταία 100 χρόνια σε ό,τι αφορά τη δημόσια υγεία και πρέπει να αποτελέσει οδηγό για την αντιμετώπιση μελλοντικών πανδημιών.
Ωστόσο, έκανε μια δυσμενή πρόβλεψη για νέα πανδημία στο μέλλον, λόγω της καταστροφής της άγριας ζωής, η οποία αυξάνει κάθε χρόνο τον κίνδυνο εμφάνισης νέας πανδημίας, αφού «περισσότερες από έξι στις 10 μολυσματικές ασθένειες προήλθαν από ζώα και μεταπήδησαν στον άνθρωπο, ενώ ο κίνδυνος αυξάνεται τα τελευταία 20 χρόνια».
Απαντώντας στην ερώτηση αν είναι αναπόφευκτη μια νέα πανδημία, η οποία όπως είπε είναι πιθανό να προέλθει πάλι από τα ζώα, υπογράμμισε την ανάγκη καλύτερης πρόληψης, η οποία περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, και τη βελτίωση των πολιτικών για την προστασία της φύσης.
«Όταν κυνηγάμε απειλούμενα άγρια ζώα και καταλαμβάνουμε το φυσικό περιβάλλον όπου ζουν, ή πουλάμε άγρια ζώα σε αγορές όπως της Γουχάν, αυτά βιώνουν μεγάλο στρες, γεγονός που τα καθιστά πιο ευάλωτα στη μόλυνση και στην παραγωγή υψηλότερου ιικού φορτίου. Αυτό οδηγεί σε μεγαλύτερη αποβολή του ιού, μέσα από την απελευθέρωση των εκκρίσεων από τα άρρωστα ζώα, ενώ η κατανάλωσή τους εκθέτει τους ανθρώπους σε μεγαλύτερο κίνδυνο να κολλήσουν έναν ιό» επεσήμανε ο κ. Ζαούτης.
Ακόμη, πρόσθεσε ότι η πιθανότητα μετάδοσης ιών είναι επίσης υψηλότερη μεταξύ ανθρώπων και ζώων που έχουν παρόμοιο DNA, όπως οι χοίροι. Μάλιστα, επικαλέστηκε το παράδειγμα της γρίπης και τόνισε εκ νέου τον ρόλο της κλιματικής αλλαγής.
«Λόγω των αυξανόμενων θερμοκρασιών, τα ζώα μεταναστεύουν από το Νότο προς το Βορρά, όπου έρχονται σε επαφή με άλλα ζώα για πρώτη φορά και ανταλλάσσουν ιούς με αυτά, όπως και με όλους εμάς».
Τι πρέπει να κάνουμε για να είμαστε καλύτερα προετοιμασμένοι για μια νέα πανδημία
Ο πρόεδρος του ΕΟΔΥ αναφέρθηκε σε όλα όσα πρέπει να κάνουμε «για να είμαστε καλύτερα προετοιμασμένοι αν πιστεύουμε ότι η επόμενη πανδημία είναι αναπόφευκτη», αναφέροντας ότι πρέπει να γίνει επένδυση στην πρόληψη και αντιμετώπιση των χρόνιων παθήσεων.
«Αν λάβουμε υπόψη ποια άτομα επηρεάστηκαν περισσότερο από την COVID-19, θα δούμε πως ήταν αυτά με χρόνιες μη μεταδοτικές ασθένειες, όπως οι χρόνιες πνευμονοπάθειες και καρδιοπάθειες, ο καρκίνος και άλλες ανοσοκατασταλτικές παθήσεις. Αν θέλουμε να μειώσουμε τον αντίκτυπο των μολυσματικών ασθενειών και των μελλοντικών πανδημιών, πρέπει να κάνουμε καλύτερη δουλειά στην πρόληψη και θεραπεία χρόνιων παθήσεων» είπε.
Για αυτό υπογράμμισε την ευθύνη της επιστημονικής κοινότητας αναφορικά με την καλύτερη επικοινωνία και ευαισθητοποίηση του κοινού για θέματα δημόσιας υγείας, αλλά και την καταπολέμηση της παραπληροφόρησης.
Τα «σιωπηλά» πολυανθεκτικά μικρόβια
Στην ομιλία του, ο κ. Ζαούτης επεσήμανε τον ρόλο της νόσου COVID-19 στην επιτάχυνση των επιπτώσεων της «σιωπηλής πανδημίας» των πολυανθεκτικών μικροβίων, αλλά και στην πιθανή συμβολή των ενδονοσοκομειακών λοιμώξεων στην αύξηση της θνησιμότητας από κορωνοϊό.
«Η εκτίμηση είναι ότι 10 εκατομμύρια άνθρωποι θα πεθαίνουν ετησίως το έτος 2050, λόγω της αντοχής στα αντιβιοτικά. Αυτό είναι πολύ περισσότερο από τις ανθρώπινες απώλειες κατά τη διάρκεια των πανδημιών», είπε, και εξήγησε τον ρόλο της πανδημίας κορωνοϊού:
«Η πανδημία της COVID-19 είναι μια ‘τέλεια καταιγίδα’ για τη σιωπηλή πανδημία της αντίστασης στα αντιβιοτικά», εξήγησε και πρόσθεσε:
«Πού βρίσκονται τα ανθεκτικά βακτήρια; Βρίσκονται στα νοσοκομεία και στις Μονάδες Εντατικής Θεραπείας. Τι κάναμε λοιπόν; Έχουμε βάλει περισσότερα νοσοκομεία και περισσότερες μονάδες εντατικής θεραπείας. Οι νοσοκομειακές λοιμώξεις σχετίζονται με συσκευές που τοποθετούμε σε ασθενείς -σωλήνες, καθετήρες, αναπνευστικούς σωλήνες- και τις περισσότερες από αυτές για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα».
Έτσι, εκδηλώθηκε μια επιδημία λοιμώξεων που δημιουργήθηκαν μέσα σε πιεσμένα συστήματα υγειονομικής περίθαλψης, είπε ο καθηγητής και αναφέρθηκε σε στοιχεία από το CDC των ΗΠΑ, που έδειξαν αύξηση κατά 50% στις λοιμώξεις από την υγειονομική περίθαλψη κατά τη διάρκεια της πανδημίας COVID-19».
«Το άλλο κομμάτι της τέλειας καταιγίδας είναι ότι κάθε ασθενής με COVID-19 πήρε ένα αντιβιοτικό, είτε το είχε ανάγκη, είτε όχι», πρόσθεσε, κάτι που σήμανε περισσότερους ασθενείς στο νοσοκομείο, περισσότερους σωλήνες, περισσότερους καθετήρες, περισσότερη καταπόνηση για το σύστημα, και κατέληξε με την εκτίμηση πως η «σιωπηλή πανδημία» της αντοχής στα αντιβιοτικά «πιθανώς έχει συμβάλει σημαντικά στη θνησιμότητα της COVID-19».
Αριθμός Πιστοποίησης Μ.Η.Τ.232163