Ενώ το πλούσιο στήθος τονίζει τη θηλυκότητα και τη σεξουαλικότητα στις γυναίκες, το επίπεδο, σφριγηλό στέρνο είναι σύμβολο αρρενωπότητας για τους άντρες.
Ωστόσο, ένας στους δύο άντρες εμφανίζει ήπια ή προχωρημένου βαθμού γυναικομαστία, γεγονός που προκαλεί αμηχανία και πλήττει την αυτοπεποίθησή τους. Για τους ίδιους λόγους σημαντικό πρόβλημα αποτελεί και για τα παιδιά, τα οποία συχνά σκύβουν για να κρύψουν το στήθος τους, μία συνήθεια που μπορεί να οδηγήσει σε κύρτωση.
Και στις δύο περιπτώσεις το διογκωμένο στήθος περιορίζει τις αθλητικές δραστηριότητες αλλά και τις ενδυματολογικές επιλογές, αφού αναγκαστικά επιλέγονται ρούχα που το καλύπτουν.
Η γυναικομαστία είναι μια καλοήθης διόγκωση του ανδρικού στήθους, λόγω υπερτροφίας του μαζικού αδένα του μαστού, αλλά μπορεί να οφείλεται και σε υπερβολική συσσώρευση λίπους, περίπτωση στην οποία αποκαλείται και «ψευδογυναικομαστία». Η ψευδογυναικομαστία είναι πολύ συχνή στους εφήβους, αλλά και σε άντρες προχωρημένης ηλικίας, όταν αυξάνεται το βάρος.
Η γυναικομαστία εμφανίζεται, στον έναν ή και στους δύο μαστούς, από την παιδική – εφηβική ηλικία και, εάν δεν αντιμετωπιστεί από νωρίς, παραμένει και επιδεινώνεται με την πάροδο του χρόνου.
«Υπάρχουν υπέρβαρα παιδιά που παρουσιάζουν διόγκωση του στήθους από την ηλικία του Δημοτικού. Σε αυτές τις περιπτώσεις η πορεία τους παρακολουθείται από τον παιδίατρο, ο οποίος και κατευθύνει τους γονείς. Στην εφηβική, όμως, ηλικία γίνεται παρακλινικός έλεγχος, ούτως ώστε να διαπιστωθεί εάν οφείλεται μόνο σε λίπος ή σε υπερτροφία του αδένα, είτε σε έναν συνδυασμό αυτών.
Όταν οφείλεται σε υπερτροφία του αδένα, μπορεί να υπάρχει διόγκωση και σε παιδιά κανονικού σωματικού βάρους», αναφέρει η δρ Αναστασία Σεφέρη–Δανιήλ, MD, PhD, Πλαστική Χειρουργός στο Νοσοκομείο ΥΓΕΙΑ, μέλος της Ελληνικής Εταιρείας Πλαστικής Επανορθωτικής και Αισθητικής Χειρουργικής (HESPRAS).
Βαθμοί γυναικομαστίας και αιτίες
Το διογκωμένο στήθος στους άντρες-αγόρια μπορεί να οφείλεται σε διάφορες αιτίες που προκαλούν ορμονικές αλλαγές, ωστόσο σε πολλές περιπτώσεις η αιτία είναι άγνωστη. Συχνά είναι αποτέλεσμα διαταραχών στις γυναικείες και ανδρικές ορμόνες (οιστρογόνα και τεστοστερόνη), αλλά μπορεί να σχετίζεται και με γενετικές δυσλειτουργίες, χρόνια νοσήματα (π.χ. νεφρική ή ηπατική νόσος, καρκίνος, θυρεοειδοπάθειες κ.ά.) και φαρμακευτικές θεραπείες.
Υπάρχουν 4 βαθμοί γυναικομαστίας:
1ος βαθμός: Μικρή διόγκωση του στήθους που δεν είναι εμφανής με τα ρούχα
2ος βαθμός: Η διόγκωση εκτείνεται και γύρω από τη θηλαία άλω (ελαφρώς επηρμένη περιοχή γύρω από τη θηλή), αλλά δεν είναι εμφανής με τα ρούχα
3ος βαθμός: Η διόγκωση εκτείνεται γύρω από τη θηλαία άλω, υπάρχει περίσσεια δέρματος και το στήθος αποκτά καθοδική φορά («κρέμασμα» των μαστών). Το πρόβλημα είναι ορατό ακόμα και με φαρδιά ρούχα
4ος βαθμός: Έχει την όψη γυναικείου στήθους (μέγεθος, φορά, κ.λπ.)
«Η γυναικομαστία, δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί με διατροφή ή γυμναστική. Όταν οφείλεται στη συσσώρευση λίπους, ενδέχεται να βελτιωθεί, ωστόσο επειδή οι λιποαποθήκες βρίσκονται σε συγκεκριμένο σημείο του σώματος δεν μπορεί να εξαφανιστεί. Από την άλλη πλευρά, όταν οφείλεται σε υπερτροφία του μαζικού αδένα, η διατροφή και η γυμναστική δεν έχουν κανένα αποτέλεσμα», τονίζει η δρ Σεφέρη-Δανιήλ.
Πώς αντιμετωπίζεται η γυναικομαστία
Με τις σύγχρονες χειρουργικές μεθόδους η γυναικομαστία αντιμετωπίζεται σε όποιο στάδιο και να βρίσκεται, ανάλογα με την αιτία που την προκαλεί. Σήμερα, εφαρμόζεται το λεγόμενο “breast contouring”, ώστε να αποδοθεί στο στήθος το μέγεθος που είναι αρμονικό με το υπόλοιπο σώμα.
Στο πλαίσιο της αντιμετώπισης αφαιρείται είτε ο μαζικός αδένας, είτε οι λιποαποθήκες στην περίπτωση ψευδογυναικομαστίας, ή και τα δύο σε περίπτωση που το πρόβλημα είναι συνδυαστικό. Ταυτόχρονα, αντιμετωπίζεται η χαλάρωση από την περίσσεια του δέρματος στην περιοχή.
«Συνήθως η παρέμβαση γίνεται μέσω μίας πολύ μικρής τομής από τη θηλαία άλω, στο κάτω μέρος της θηλής, μέσω της οποίας αφαιρείται όταν πρέπει ο μαζικός αδένας. Όταν η αιτία της διόγκωσης είναι η συσσώρευση λίπους γίνεται λιπόλυση με όλες τις διαθέσιμες μεθόδους λιπογλυπτικής (κλασική, λιπολέιζερ, ραδιοσυχνότητες, συνδυασμός λέιζερ – ραδιοσυχνοτήτων), προκειμένου να αφαιρεθεί το λίπος που περισσεύει.
Σε κάθε περίπτωση, γίνεται συγχρόνως σύσφιξη στην περιοχή ούτως ώστε να μην περισσεύει το δέρμα. Οι τομές αυτές είναι “αόρατες” μετά την επέμβαση», αναφέρει η δρ Σεφέρη-Δανιήλ.
Και προσθέτει: «Οι επεμβάσεις είναι “αναίμακτες” και δεν απαιτούν νοσηλεία. Όταν η γυναικομαστία οφείλεται καθαρά σε συσσώρευση λίπους μπορεί να μην γίνουν καν τομές.
Ωστόσο, σε βαριά περιστατικά, όπως μετά από βαριατρικές επεμβάσεις, ενδέχεται να χρειαστεί να γίνουν μεγαλύτερες τομές, προκειμένου να αφαιρεθεί η μεγάλη περίσσεια δέρματος. Ανάλογα με τη βαρύτητα του προβλήματος μπορεί να εφαρμοστεί τοπική αναισθησία, μέθη ή γενική αναισθησία».
Όπως η ίδια εξηγεί, όταν το πρόβλημα είναι έντονο και το άτομο βρίσκεται στην ηλικία των 17-19 ετών, η παρέμβαση είναι συνήθως άμεση. Εάν είναι σε μικρότερη ηλικία και υπάρχει υπερτροφία του αδένα του μαστού, τότε επίσης αντιμετωπίζεται άμεσα. Σε περιπτώσεις που η διόγκωση οφείλεται σε λίπος, το άτομο μπορεί να περιμένει μήπως υπάρξει βελτίωση με την απώλεια βάρους και να προχωρήσει στην επεμβατική αντιμετώπιση, εφόσον χρειάζεται, σε μεγαλύτερη ηλικία.
Μετά την επέμβαση
Το αποτέλεσμα είναι εμφανές αμέσως και το μετεπεμβατικό στάδιο είναι ανώδυνο. Μετά το χειρουργείο απαιτείται η συνεχής χρήση ειδικής, πιεστικής επίδεσης στο θώρακα για τέσσερα 24ωρα. Από εκεί και πέρα, ανάλογα πάλι με τη βαρύτητα του προβλήματος, η χρήση της επίδεσης μπορεί να συνεχιστεί για μία έως δύο εβδομάδες, ωστόσο, ο ασθενής μπορεί να την αφαιρεί, π.χ. για να κάνει ντους.
Η επιστροφή στις δραστηριότητες επιτρέπεται μετά από δύο 24ωρα, γι’ αυτό και συχνά προγραμματίζεται στο τέλος της εβδομάδας, ούτως ώστε να μεσολαβήσει το σαββατοκύριακο. Για δύο εβδομάδες δεν επιτρέπεται η γυμναστική και οι βαριές εργασίες.
«Εφόσον η επέμβαση γίνει από έμπειρο χειρουργό, μελετημένα και μετά από συζήτηση με τον ενδιαφερόμενο, το άτομο δεν θα χρειαστεί ποτέ ξανά στη ζωή του να ασχοληθεί με αυτό το ζήτημα. Εάν δεν γίνει σωστά και το αποτέλεσμα δεν είναι το επιθυμητό, τότε θα χρειαστούν διορθωτικές επεμβάσεις», τονίζει η ειδικός.
«Σήμερα, με τις εξελιγμένες τεχνικές, φροντίζουμε να εφαρμόζουμε πάντα την τεχνική που είναι κατάλληλη για να προσφέρει το ιδανικό αποτέλεσμα στην κάθε περίπτωση. Έτσι επιτυγχάνεται 100% φυσικό αποτέλεσμα», καταλήγει.