Η σπονδυλική στένωση είναι μια εκφυλιστική νόσος, κατά την οποία παρατηρείται περιορισμός του σπονδυλικού σωλήνα, με επακόλουθη πίεση στον νωτιαίο μυελό ή στα νωτιαία νεύρα. Επηρεάζει συνήθως την οσφυϊκή (μέση) ή αυχενική μοίρα της σπονδυλικής στήλης, εμφανίζοντας διαφορετικά συμπτώματα. Εμφανίζεται το ίδιο συχνά σε άνδρες και γυναίκες, ιδιαίτερα μετά την ηλικία των 50 ετών.
«Εμφανίζεται κυρίως στην οσφυϊκή μοίρα, λιγότερο στην αυχενική και πολύ σπάνια στη θωρακική μοίρα. Αυτό συμβαίνει γιατί η μέση και ο αυχένας μας είναι τα σημεία που η σπονδυλική στήλη δέχεται τις μεγαλύτερες καταπονήσεις, σε αντίθεση με τη θωρακική μοίρα όπου η κινητικότητα είναι πιο περιορισμένη λόγω του θώρακα», εξηγεί ο κ. Παντελής Σταυρινού Διευθυντής Νευροχειρουργός στο Metropolitan Hospital, Επίκουρος Καθηγητής του Πανεπιστημίου Κολωνίας.
Ο κ. Σταυρινού, απαντάει στα ερωτήματα που απασχολούν τους πάσχοντες σχετικά με τα συμπτώματα, τη διάγνωση και την αντιμετώπιση της σπονδυλικής στένωσης:
Ποια είναι τα αίτια της σπονδυλικής στένωσης;
Τα αίτια ποικίλλουν και προκύπτουν από συνδυασμό διαφόρων παραγόντων που στενεύουν τη διάμετρο του σπονδυλικού σωλήνα. Ανάμεσά τους είναι η εκφύλιση μεσοσπονδυλίων δίσκων (οι λεγόμενες δισκοκήλες ή οι προβολές των δίσκων), η υπερτροφία συνδέσμων και η σπονδυλολίσθηση. Σε περίπτωση προχωρημένης εκφύλισης του μεσοσπονδυλίου δίσκου, η βασικότερη αιτία είναι η οπίσθια μετατόπιση του υλικού του δίσκου προς το σπονδυλικό κανάλι και η δημιουργία οστεόφυτων σε συνδυασμό με την πάχυνση των αρθρώσεων και των συνδέσμων της περιοχής.
Με ποια συμπτώματα εμφανίζεται;
«Το κυρίαρχο σύμπτωμα της οσφυϊκής σπονδυλικής στένωσης είναι η νευρογενής διαλείπουσα χωλότητα, με τον ασθενή να δυσκολεύεται να βαδίσει μεγάλη απόσταση χωρίς να κάνει κάποιο διάλειμμα για να ξεκουραστεί και όσο περνάει ο καιρός, να μην μπορεί να κινηθεί λόγω πόνου, ο οποίος επιδεινώνεται με την ορθοστασία και τη βάδιση, ενώ σταματάει με το κάθισμα ή το σκύψιμο του ασθενούς προς τα μπροστά. Επιπλέον, άλλα συμπτώματα που αναφέρουν οι ασθενείς περιλαμβάνουν μουδιάσματα και μυρμηγκιάσματα στα πόδια, αλλά και κράμπες που εμφανίζονται στη διάρκεια του βραδινού ύπνου» απαντά.
Πώς γίνεται η διάγνωση;
Η διάγνωση της σπονδυλικής στένωσης γίνεται με βάση το ιστορικό του ασθενούς, τον κλινικό και τον ακτινολογικό έλεγχο. Ο γιατρός ζητά από τον ασθενή να κάνει μαγνητική, η οποία δείχνει με ακρίβεια το εύρος του σπονδυλικού σωλήνα και των τρημάτων, την ύπαρξη προβολής ή κήλης μεσοσπονδυλίου δίσκου, την πίεση στις νευρικές ρίζες και την υπερτροφία των συνδέσμων. Σε περιπτώσεις που δεν είναι δυνατό να γίνει μαγνητική, η διάγνωση μπορεί να τεθεί και με αξονική τομογραφία.
Πώς αντιμετωπίζεται η σπονδυλική στένωση;
«Η αντιμετώπιση εξαρτάται από διάφορους παράγοντες όπως για παράδειγμα την ποιότητα των συμπτωμάτων (π.χ. υπάρχει μόνο μούδιασμα ή και πόνος;), την ένταση των συμπτωμάτων (πόσο δυνατός είναι ο πόνος;), τη διάρκεια του προβλήματος, αν ο ασθενής έχει εξαντλήσει τις συντηρητικές μεθόδους αντιμετώπισης και φυσικά, από τη σοβαρότητα της στένωσης έτσι όπως αυτή φαίνεται στη μαγνητική. Σε γενικές γραμμές, τον πρώτο λόγο έχει η συντηρητική αγωγή με φάρμακα και φυσικοθεραπεία. Στόχος της φυσικοθεραπείας είναι η ενδυνάμωση των μυών γύρω από τη σπονδυλική στήλη και η αποσυμφόρηση των νεύρων μέσω ασκήσεων και διατάσεων.
Ένα επόμενο στάδιο στη συντηρητική θεραπεία περιλαμβάνει εγχύσεις στεροειδών στην περιοχή της σπονδυλικής στήλης. Αυτή η διαδικασία γίνεται με ένεση κοντά στα ερεθισμένα ή πιεσμένα νεύρα, με σκοπό να περιοριστεί η φλεγμονή. Τα αποτελέσματα των εγχύσεων είναι συνήθως καλά σε μεγάλο ποσοστό των περιπτώσεων. Ωστόσο, η διάρκεια της ανακούφισης ποικίλλει από δύο εβδομάδες έως έξι μήνες.
Η μόνη μέθοδος η οποία αντιμετωπίζει το πρόβλημα στην αιτία του είναι το χειρουργείο, στο οποίο διευρύνεται ο στενωμένος σπονδυλικός σωλήνας» τονίζει ο ειδικός.
Ποιες μέθοδοι χειρουργικής αποκατάστασης της σπονδυλικής στένωσης υπάρχουν;
Υπάρχουν διάφορες μέθοδοι χειρουργικής αποκατάστασης, ανάλογα με τον τύπο και τη σοβαρότητα του προβλήματος, καθώς και τις ανάγκες του ασθενούς. Ορισμένες μέθοδοι είναι:
- Η παραδοσιακή πεταλεκτομή αποτελεί μια κλασική επέμβαση κατά την οποία αφαιρούνται όλα τα οπίσθια στοιχεία του σπονδύλου για να δοθεί χώρος στα νεύρα, αλλά παράλληλα αφαιρούνται και στοιχεία που δεν ασκούν πίεση, αλλά στηρίζουν τη σπονδυλική στήλη.
- Πιο σύγχρονες προσεγγίσεις ακολουθούν την ίδια λογική, εστιάζοντας όμως στην περιοχή που υφίσταται πίεση, χωρίς την αφαίρεση περιττών στοιχείων που συμβάλλουν στην υποστήριξη της σπονδυλικής στήλης. Τέτοιες τεχνικές ονομάζονται ελάχιστα επεμβατικές και έχουν μικρότερο χειρουργικό τραύμα και επομένως λιγότερο πόνο και ταχύτερη αποκατάσταση σε σύγκριση με την κλασική πεταλεκτομή.
Υπάρχει πιθανότητα να εμφανιστούν επιπλοκές μετά την επέμβαση;
«Η αποσυμπίεση της σπονδυλικής στένωσης, τόσο στον αυχένα όσο και στην οσφυϊκή μοίρα είναι μια εξαιρετικά ασφαλής επέμβαση με ιδιαίτερα χαμηλό ποσοστό επιπλοκών», καταλήγει ο κ. Σταυρινού.
