Σε εύθραυστη ισορροπία μετατρέπεται η δημιουργία του πολυπόθητου «τείχους της ανοσίας» αφού ο ρυθμός των εμβολιασμών είναι πολύ αργός, οι μεταλλάξεις αντίθετα, διεισδύουν με ταχύτητα στην κοινότητα ενώ και το μεσοδιάστημα των τριών εβδομάδων ανάμεσα σε πρώτη και δεύτερη δόση αποδεικνύεται τελικά κρίσιμο εν μέσω της πανδημίας που καλπάζει.
Μάλιστα, έχουν αρχίσει ήδη να καταγράφονται περιπτώσεις όπου άνθρωποι νοσούν με κορονοϊό ενώ έχουν κάνει την πρώτη δόση του εμβολίου. Τι θα πρέπει αλήθεια να γίνεται στη δική τους περίπτωση;
Για την Μαρία Θεοδωρίδου, πρόεδρο της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμών, η τήρηση του χρονοδιαγράμματος των δόσεων του εμβολίου είναι σημαντική, ακόμα και αν κάποιος νοσήσει με κορονοϊό. Σύμφωνα με την ίδια, αν η νόσηση είναι πιο σοβαρή τότε η δεύτερη δόση μπορεί να μετατεθεί και για αργότερα αλλά πάντως όχι σε διάστημα που να ξεπερνάει τις 90 ημέρες από την ώρα της πρώτης δόσης. To μόνο βέβαιο είναι ότι η τήρηση των μέτρων προστασίας από τον εμβολιασθέντα, πρέπει να είναι ευλαβική.
Πριν από τρεις ημέρες η κα.Θεοδωρίδου αναφέρθηκε και στα κρούσματα μεταξύ εμβολιασθέντων σε οίκο ευγηρίας στο Μαρούσι σημειώνοντας πως η πρώτη δόση «δίνει» αντισώματα έως τη 15η μέρα στο 52% των εμβολιασθέντων.
Ο κίνδυνος της λοίμωξης μειώνεται σταθερά από τη 12η ημέρα μετά τον εμβολιασμό, ενώ η αποτελεσματικότητα 95% του εμβολίου επιτυγχάνεται όταν χορηγηθεί και η δεύτερη δόση.
Μάλιστα η ίδια δήλωσε πως υπάρχει ένα «παράθυρο λοίμωξης» τις πρώτες μέρες μετά τον εμβολιασμό. Σχολιάζοντας το συγκεκριμένο περιστατικό, ο γενικός γραμματέας Μάριος Θεμιστοκλέους επισήμανε με τη σειρά του πως υπήρξε μία χαλάρωση έπειτα από τη χορήγηση της πρώτης δόσης.
Πότε πρέπει να γίνεται η δεύτερη δόση αν κάποιος νοσήσει μετά τον αρχικό εμβολιασμό;
Επιβεβαιώνοντας τα λεγόμενα της κας Θεοδωρίδου, ο Αθανάσιος Εξαδάκτυλος ο Πρόεδρος του Πανελλήνιου Ιατρικού Συλλόγου, o οποίος βρέθηκε θετικός στον κορονοϊό 10 ημέρες αφ’ ότου έκανε την πρώτη δόση, μας είπε πως ακόμα δεν έχει οδηγία από τον γιατρό του για το πότε θα κάνει την δεύτερη δόση, πως αυτό θα εξαρτηθεί από την πορεία της υγείας του και πως σε κάθε περίπτωση πρέπει να ξαναεμβολιαστεί μέσα σε διάστημα 90 ημερών.
Για τον Δημήτρη Παρασκευή, αναπληρωτή καθηγητή Επιδημιολογίας, αν κάποιος νοσήσει αφού έχει εμβολιαστεί, τότε ενδέχεται η νόσηση να είναι λιγότερο σοβαρή αλλά την ίδια ώρα, τα αντισώματα που θα αναπτύξει, δεδομένου ότι εκτέθηκε στο ιό, είναι πιθανό να μην είναι αρκετά, για αυτό και είναι σημαντικό η δεύτερη δόση να γίνεται στην ώρα της, ειδικά για αυτούς που έχουν νοσήσει ήπια.
Στο ερώτημα αν πρέπει κάποιος να κάνει το εμβόλιο αν έχει νοσήσει τότε η απάντηση είναι πως ναι, το εμβόλιο πρέπει και πάλι να γίνει αλλά το πότε και το πόσο βαριά θα έχει νοσήσει θα παίξει το ρόλο του στο timing του εμβολιασμού.
Σύμφωνα πάντως και με τις οδηγίες του ΕΟΔΥ, η δυνατότητα εμβολιασμού πρέπει να προσφέρεται ανεξάρτητα από το ιστορικό προηγούμενης συμπτωματικής ή ασυμπτωματικής λοίμωξης από SARS-CoV-2. Δεν συστήνεται έλεγχος με PCR ή με rapid test αντιγόνου ή ορολογικός έλεγχος αντισωμάτων προκειμένου να ληφθεί απόφαση για εμβολιασμό.
Ρευστό ακόμα το ζήτημα, για τον Κωνσταντίνο Νταλούκα
Για τον Κωνσταντίνο Νταλούκα, πρόεδρο της Ένωσης Ελευθεροεπαγγελματιών Παιδιάτρων Αττικής, οι απαντήσεις σε αυτό το θέμα είναι ακόμα ρευστές. Για τον ίδιο, η δεύτερη δόση του εμβολίου για κάποιον που θα νοσήσει μετά την πρώτη δόση θα εξαρτηθεί από τη σοβαρότητα της νόσου. Η απάντηση δηλαδή θα πρέπει να είναι εξατομικευμένη.
Όπως εξηγεί ο ίδιος: «Κάποιος που θα νοσήσει σοβαρά και θα μπει στο νοσοκομείο δεν γίνεται εξ αντικειμένου να κάνει τη δεύτερη δόση στην προκαθορισμένη ώρα και το τι θα γίνει στην περίπτωση του μένει ανοιχτό. Αυτός όμως που νόσησε με ήπια συμπτώματα πρέπει να κάνει στη συγκεκριμένη ώρα τη δεύτερη δόση δεδομένου ότι υπάρχουν ενδείξεις ότι ο εμβολιασμός προσφέρει ακόμα μεγαλύτερη ασπίδα προστασίας μέσω ανοσοκυττάρων, από ό,τι η φυσική λοίμωξη».
Κατά τον κ. Νταλούκα πάντως, το ζήτημα της δημιουργίας ανοσίας στον γενικό πληθυσμό είναι αυτή τη στιγμή επισφαλές δεδομένης της εμφάνισης των διεισδυτικών μεταλλάξεων και παράλληλα της ύπαρξης πληθυσμιακών ομάδων που δεν εμβολιάζονται καθόλου μέσα στην κοινότητα όπως τα παιδιά ή οι ανοσοκατεσταλμένοι. Όπως περιγράφει ο ίδιος:
«Όσο καθυστερεί ο εμβολιασμός τόσο βρίσκει την ευκαιρία ο ιός να γίνεται πιο ‘ευέλικτος’ και μολυσματικός. Το αποτέλεσμα είναι να αρχίζουμε να κυνηγάμε την ουρά μας. Την ίδια στιγμή, δεν γνωρίζουμε ακόμα με βεβαιότητα και πότε όλοι αυτοί που κατάφεραν να εμβολιαστούν θα γίνουν ευπαθείς ξανά και άρα θα πρέπει να εμβολιαστούν εκ νέου. Με όλα αυτά τα νέα δεδομένα, o εμβολιασμός του 70% του πληθυσμού που θεωρούσαμε ικανό ποσοστό για να χτιστεί το ‘τείχος ανοσίας’ τώρα ανεβαίνει ακόμα πιο ψηλά».
Σημειώνεται τέλος, ότι μέχρι στιγμής δεν υπάρχουν μακροπρόθεσμες μελέτες που να δίνουν απαντήσεις στο πόσο καιρό τα εμβόλια θα παρέχουν προστασία στον ανθρώπινο οργανισμό και όσες κυκλοφόρησαν δεν ξεπερνούν τους μερικούς μήνες.
Ρεπορτάζ: Δήμητρα Τριανταφύλλου
Αριθμός Πιστοποίησης Μ.Η.Τ.232163