Η βιταμίνη D είναι ένα πολύτιμο συστατικό της διατροφής μας και έχει πολλαπλούς ρόλους στον οργανισμό. Ποιες οι λειτουργίες της και πώς μπορούμε να καλύψουμε τις ανάγκες μας σε αυτή την πολύτιμη βιταμίνη;
Η βασική λειτουργία της βιταμίνης συνίσταται στην απορρόφηση του ασβεστίου. Χωρίς την παρουσία της βιταμίνης D, η διαιτητική απορρόφηση ασβεστίου δεν θα ήταν επαρκής. Εκτός όμως από αυτόν τον πολύ σημαντικό ρόλο της, οι επιστημονικές μελέτες της δίνουν και άλλες σημαντικές ιδιότητες.
Η βιταμίνη D συμβάλλει στην ενίσχυση του ανοσοποιητικού συστήματος, βοηθά στην ενδυνάμωση του μυϊκού ιστού, ενώ παράλληλα φαίνεται πως δρα προστατευτικά ενάντια σε ορισμένες μορφές καρκίνου, όπως ο καρκίνος του παχέος εντέρου. Στα παιδιά η έλλειψη βιταμίνης D μπορεί να προκαλέσει ραχίτιδα, μία νόσο που χαρακτηρίζεται από την κακή ανάπτυξη και την αδυναμία των οστών. Στους ενήλικες η έλλειψή της προκαλεί οστεομαλακία, με άλλα λόγια αδύναμα και εύθραυστα οστά, μία κατάσταση που μπορεί σταδιακά να οδηγήσει στην οστεοπόρωση.
Το παράδοξο
Περίπου το 90% της βιταμίνης D που χρειαζόμαστε το παίρνουμε από την έκθεσή μας στον ήλιο και συγκεκριμένα στη UVB ακτινοβολία του, ενώ το υπόλοιπο 10% το προσλαμβάνουμε από τις τροφές που την περιέχουν. Παρά το γεγονός όμως ότι ζούμε σε μία χώρα που μας «βλέπει» ο ήλιος καθόλη τη διάρκεια του χρόνου, τα αποτελέσματα μελετών δείχνουν πως οι μεσογειακοί λαοί, συνεπώς και οι Έλληνες, έχουν ανεπάρκεια της βιταμίνης και ιδιαίτερα κατά τους χειμερινούς μήνες.
Το «Μεσογειακό παράδοξο», όπως ονομάστηκε από ορισμένους ερευνητές, αποδόθηκε στη χαμηλή κατανάλωση τροφίμων πλούσιων σε βιταμίνη D, αλλά και στην αποφυγή της έκθεσης στον ήλιο ή στο γεγονός ότι το μεγαλύτερο διάστημα του χρόνου έχουμε τα μέλη του σώματος όπου συντίθεται η βιταμίνη, όπως τα χέρια, καλυμμένα με ρούχα.
Πως μπορείτε να καλύψετε τις ανάγκες σας σε βιταμίνη D;
Μπορεί να αποφεύγετε την ηλιακή ακτινοβολία, μην ξεχνάτε όμως πως η υπερέκθεση είναι αυτή που βλάπτει. Ακολουθήστε το «παν μέτρον άριστον» και φροντίστε να βρίσκεστε καθημερινά για 15-20 λεπτά στον ήλιο στη βεράντα, τον κήπο του σπιτιού σας, ακόμη και στο δρόμο όσο περπατάτε, έχοντας το πρόσωπο και τα χέρια σας εκτεθειμένα. Θυμηθείτε ότι όσο πιο σκουρόχρωμο δέρμα έχετε, τόσο πιο πολλή ώρα πρέπει να μείνετε κάτω από τις ακτίνες του.
Κατά τους φθινοπωρινούς και χειμερινούς μήνες, όπου η έκθεσή μας στον ήλιο μειώνεται φροντίστε να αυξήσετε την κατανάλωση τροφίμων που είναι πλούσια στη βιταμίνη. Τέτοια είναι τα λιπαρά ψάρια, τα αυγά και τα εμπλουτισμένα γαλακτοκομικά προϊόντα. Επιπλέον, ακριβώς επειδή η διατροφή λειτουργεί επικουρικά όσον αφορά την κάλυψη των αναγκών μας σε βιταμίνη D, είναι λοιπόν πολύ πιθανό να κρίνεται απαραίτητη και η λήψη κάποιου συμπληρώματος βιταμίνης D.
Ιδιαίτερη προσοχή στην επαρκή πρόσληψη βιταμίνης D πρέπει να δώσουν οι ευαίσθητες ομάδες του πληθυσμού όπως τα παιδιά που βρίσκονται στην ανάπτυξη, οι έγκυες γυναίκες, οι γυναίκες που θηλάζουν, οι μεταεμμηνοπαυσιακές γυναίκες που έχουν αυξημένο κίνδυνο οστεοπόρωσης, οι χορτοφάγοι, καθώς και οι ηλικιωμένοι διότι η ικανότητα σύνθεσης βιταμίνης D μειώνεται με την πάροδο της ηλικίας.
Ελίζα Τζόβα
Διαιτολόγος-Διατροφολόγος
www.dietcare.gr
Αριθμός Πιστοποίησης Μ.Η.Τ.232163