Η κετογονική δίαιτα είναι ένα πλάνο διατροφής το οποίο έχει χαμηλή περιεκτικότητα σε υδατάνθρακες και παράλληλα είναι πλούσιο σε λιπαρά.
Αν αποφασίσετε να την εφαρμόσετε θα χρειαστεί να περιορίσετε αρκετά τα τρόφιμα που είναι πηγές υδατανθράκων όπως τα φρούτα, τα λαχανικά, τα δημητριακά ολικής άλεσης, το γάλα και το γιαούρτι, τα οποία είναι παράλληλα πλούσια σε θρεπτικά συστατικά. Αξίζει να την επιλέξετε;
Γιατί περιορίζονται τόσο πολύ υδατάνθρακες;
Οι υδατάνθρακες που προσλαμβάνει κανείς κατά τη διάρκεια εφαρμογής της κετογονικής δίαιτας είναι κάτω από 50 γραμμάρια ημερησίως, ενώ η περιεκτικότητα σε λίπος αποτελεί περίπου το 70-80% των συνολικά προσλαμβανόμενων θερμίδων. Η μείωση της πρόσληψης των υδατανθράκων οδηγεί στη μείωση των αποθεμάτων γλυκόζης, της βασικής πηγής ενέργειας του οργανισμού. Έτσι, μετά από 3-4 μέρες εφαρμογής της κετογονικής δίαιτας εξαντλείται εντελώς η αποθηκευμένη γλυκόζη και το σώμα χρησιμοποιεί το λίπος για να παράγει από αυτό ένα νέο εναλλακτικό καύσιμο, τις κετόνες.
Η πρόσληψη, λοιπόν, της πλειοψηφίας των θερμίδων ημερησίως από το λίπος αναγκάζει το σώμα να χρησιμοποιεί διαφορετικά μεταβολικά μονοπάτια για την παραγωγή ενέργειας και το συκώτι παράγει κετονοσώματα από το λίπος, τα οποία στην ουσία αποτελούν την εφεδρεία του εγκεφάλου σε ενέργεια όταν δεν υπάρχει στο περιβάλλον διαθέσιμη γλυκόζη.
Κετογονική δίαιτα και αδυνάτισμα
Τα διαθέσιμα επιστημονικά δεδομένα για τη συνεισφορά της κετογονικής («κετο») δίαιτας στο αδυνάτισμα είναι ακόμη περιορισμένα. Ωστόσο, παρά τον περιοριστικό της χαρακτήρα θεωρείται μία επιτυχημένη στρατηγική για την απώλεια βάρους και στο μέλλον η κετογονική δίαιτα είναι πολύ πιθανό να αποτελέσει ένα πολλά υποσχόμενο διατροφικό σχήμα που μπορεί να οδηγήσει στην επιτυχημένη απώλεια βάρους εφόσον ταιριάζει στον τρόπο ζωής σας και εφαρμόζεται υπό προϋποθέσεις, για μικρά χρονικά διαστήματα, πάντα κάτω από την επίβλεψη ειδικού.
Η κετογονική δίαιτα οδηγεί σε υψηλό κορεσμό εξαιτίας της μεγάλης περιεκτικότητάς της σε λιπαρά. Παράλληλα, η παραγωγή κετονοσωμάτων προκαλεί μείωση της πείνας ενώ μειώνονται και οι ορμόνες που διεγείρουν την όρεξη όταν τρώει κανείς περιορισμένες ποσότητες υδατανθράκων. Όλα τα παραπάνω αποτελούν μηχανισμούς που βοηθούν στο αδυνάτισμα, ενώ ένα ακόμη πλεονέκτημα είναι το γεγονός ότι κατά τη διάρκεια εφαρμογής της κετογονικής δίαιτας φαίνεται πως χάνεται περισσότερο λίπος σε σχέση με άλλου τύπου διαιτολόγια.
Πώς θα εφαρμόσετε σωστά την κετογονική δίαιτα;
Προσέξτε τις αντικαταστάσεις: Δεν έχει κανένα νόημα να ξεκινήσετε κετογονική δίαιτα αν σκοπεύετε να αυξήσετε την κατανάλωση των βλαβερών κορεσμένων και trans λιπαρών. Η προσπάθεια θα ευοδώσει μόνο αν τη μείωση των υδατανθράκων ακολουθήσει η ταυτόχρονη αύξηση των «καλών» ακόρεστων λιπαρών. Αποφύγετε την κατανάλωση κόκκινου κρέατος και αλλαντικών και προτιμήστε υγιεινά λιπαρά τρόφιμα όπως ψάρια (σολομό, σαρδέλα), αβοκάντο, ξηρούς καρπούς, ελιές και ελαιόλαδο.
Κετογονική δίαιτα απαγορεύεται να εφαρμόζουν: τα παιδιά, οι έφηβοι, οι έγκυες, οι θηλάζουσες, άτομα με Σακχαρώδη Διαβήτη τύπου 1, με ιστορικό νεφρολιθίασης, χολολιθίασης, δυσλιπιδαιμίας, καθώς και άτομα με ιστορικό διατροφικών διαταραχών.
Συμβουλευτείτε το διαιτολόγο σας: για το αν χρειάζεστε συμπληρωματική χορήγηση ηλεκτρολυτών
Μην ανησυχήσετε: αν στην πρώτη φάση της δίαιτας αισθανθείτε συμπτώματα γρίπης (Keto flu) όπως στομαχικές διαταραχές, ζαλάδα, ναυτία, έντονη κόπωση, κακοσμία στόματος. Τα παραπάνω συμπτώματα διαρκούν για περίπου δύο εβδομάδες μέχρι να προσαρμοστεί το σώμα στη χρησιμοποίηση των κετονών και στη συνέχεια υποχωρούν.
Εφαρμόστε για μικρά διαστήματα: η κετογονική δίαιτα είναι περισσότερο αποτελεσματική στην απώλεια βάρους κατά το πρώτο εξάμηνο της εφαρμογής της και μετά το πέρας αυτού του διαστήματος δεν υπερτερεί σε σχέση με άλλα διαιτητικά σχήματα. Το παραπάνω δεν προκαλεί εντύπωση καθώς είναι απόλυτα φυσιολογικό ο διαιτώμενος να κουραστεί να εφαρμόζει ένα τόσο περιοριστικό διαιτητικό σχήμα και να σταματήσει να το ακολουθεί.
Τέλος, προκειμένου να εφαρμόσετε την κετογονική δίαιτα με ασφάλεια θα πρέπει να αναζητήσετε τη βοήθεια ενός πτυχιούχου Διαιτολόγου-Διατροφολόγου ο οποίος θα κρίνει εάν επιτρέπεται να εφαρμόσετε την κετογονική δίαιτα, θα εξασφαλίσει ότι η μείωση των υδατανθράκων συνοδεύεται με ταυτόχρονη αύξηση των ακόρεστων «καλών» λιπαρών, θα εξασφαλίσει την επάρκειά σας σε θρεπτικά συστατικά και φυσικά θα σας εκπαιδεύσει ώστε να επιστρέψετε σταδιακά σε μία πλήρη και ισορροπημένη διατροφή, ακολουθώντας το μοντέλο της Μεσογειακής Διατροφής που αποδεδειγμένα οφελεί την υγεία σας.
Ελίζα Τζόβα
Διαιτολόγος-Διατροφολόγος
www.dietcare.gr